Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1925

[p. 572]

Varia.

Reeds vóór eenige maanden werd hier medegedeeld de overgang tot de Roomsch Katholieke Kerk van de beroemde Noorsche schrijfster Sigrid Undset. In de Noordelijke landen heeft het heel wat opspraak verwekt, toen deze welbekende en wereldberoemde schrijfster, wier werken in verscheidene talen zijn overgezet en dit jaar voor den Nobelprijs in aanmerking kwamen, tot de R.K. Kerk overging. Zij werd daartoe gebracht door de studie van de Noorsche geschiedenis, vooral van de katholieke middeleeuwen. De dagbladen gaven lange artikels over hare bekeering onder het opschrift: ‘Onze beroemdste schrijfster is katholiek geworden!’ Stil en zonder eenig uiterlijk praalvertoon deed ze den zoo gewichtigen en aan gevolgen zoo zwaren stap in de kleine Missiekerk te Hamar bij Trandjem.

Ook de alomgevierde schrijver Ivar Saeter, dien kortgeleden nog, ter gelegenheid van zijn 60en verjaardag heel de Noorsche pers hulde bracht, is nog wel niet katholiek, doch zijn vrouw en kinderen hebben dien stap reeds gezet. Hij zelf verdedigt de Katholieke Kerk en haar instellingen in talrijke artikels en voordrachten. Als veel andere Noren staat hij vlak voor de deur der Katholieke Kerk. God geve dat ze den moed vinden ook den beslissenden stap te zetten.

Maar de meest verheugende berichten omtrent bekeering van andersdenkenden komen toe uit Engeland. In Engeland en Wales alleen zijn in 't jaar 1923 niet minder dan 12967 bekeeringen aan te stippen. Dit is des te hooger te schatten wijl de Katholieke Kerk aan haar volgelingen hooge eischen stelt op zedelijk gebied. Schotland, waar de terugkeerbeweging nog sterker is dan in Engeland, is in dit aantal niet begrepen. Sinds 1911 zijn er in 't geheel 123000 bekeeringen geweest. In 1923 waren er meer dan in eenig ander jaar 't geval was geweest. Het grootste aantal bekeeringen komt voor in de bisdommen Westminster en Hexham-New-Castle. Interessant is ook het feit, dat bij de inwijding van de eerste kathedraal die de Anglikanen sinds de Hervorming bouwden, zij niet eens wisten hoe die inwijding geschieden moest en ze derhalve de Jesuieten om raad moesten vragen. En ook dat ze, bij oneenigheid omtrent vragen die den kerkdijken eeredienst betreffen, zich beroepen op de uitspraken van de Kongregatie der Riten te Rome.

* * *

Over Goethe en de honoraria zijner werken, volgende interessante regelen gelezen in de Boekzaal: ‘Goethe heeft den harden struggle for life niet gekend. Dit is ook maar goed, anders was hij met heel zijn genie bijtijds den kalen hongersdood gestorven, want zijn eerste honoraria waren bedroevend schraal. De zoete winsten verhuisden naar de kassa der uitgevers, die eerst later alles met dubbelen intrest hebben moeten terugbetalen. ‘Götz von Berlichingen’ bracht niets op. ‘Die Leiden des jungen Werthers’ evenmin. Voor de jubilaeumuitgave van genoemden roman in 1824 ontving hij 50 Oosterrijksche dukraten en 30 present-exemplaren. Toen zijn naam eenmaal gevestigd was, ontwaakte - zooals dat gewoonlijk gaat! - in den dichter ook de koopman. Göschen betaalde hem voor 8 deelen 2000 daalders. Als deze uitgever hem echter weigerde zijn ‘Metamorphose der Pflanzen, te drukken, ging Goethe over naar den Belgischen boek-

[p. 573]

handelaar Joh. Fr. Unger. Voor ‘Herman und Dorothea’ ontving hij 1000 gouddaalders. Goethe heid zijn honorarium in een verzegelden brief opgegeven; de uitgever mocht den brief eerst openen, als hij het zijne had vastgesteld. Was Goethe's beraming hooger dan die van den uitgever, dan was de overeenkomst mislukt. Door Schiller kwam Goethe met Cotta in Stuttgart in verbinding en dezen is hij trouw gebleven tot aan den dood. Maar Cotta betaalde ook contant. Voor de 40 eerste deelen van de ‘Ausgabe letzter Hand’ werd Goethe een honorarium uitgekeerd van 60.000 daalders. Max had hem er 110.000 en Brockhaus 60.000 voor geboden.

* * *

Bij de ‘Renaissance du livre’ (Brussel) verscheen onlangs een niet van belang ontbloote bloemlezing: ‘l'année poétique belge’ waarin vooral is opgenomen het werk van jongere dichters. Sommigen onder hen zijn zelfs nog onbekenden voor ons, in dien zin ten minste dat ze nog met geen enkel werk zijn voor den dag gekomen. Er komen o.m. gedichten in van Roger Avermaete, Bob Claessens, Paul Fierens, Théo Fleischmann, Herman Grégoire en anderen.

* * *

Van François Mauriac, den bekenden schrijver van ‘Le baiser au lépreux’ is zoo pas weer een nieuw werk verschenen: ‘Le désert de l'Amour’ waarvan de critici getuigen dat het Mauriac's beste en schoonste boek is.

* * *

Binnenkort verschijnt er een nieuwe uitgave van Guido Gezelle's werken in 10 deelen, die, bij inschrijving, vor den geringen prijs van slechts 50 frs. zal verkrijgbaar worden gesteld.

* * *

De Fransche Revue ‘Europe’ (die maandelijks verschijnt bij Rieder & Co, te Parijs) onder redaktie van R. Arcos en L. Bazalgette, heeft, naar het schijnt, een zus gekregen te 'S Gravenhage bij S. Naeff; volgens de Maasbode is het 1e nummer van de ‘Europäïsche Revue’, onder leiding van Karl Anton Rohau, reeds verschenen. Het tijdschrift waaraan zoowel Rabindranath Tagore als Mgr. Seipel meewerken, stelt zich ten doel de meeningen der meest gezaghebbende personen zonder onderscheid van nationaliteit, partij of wereldbeschouwing tegenover elkander te stellen, en zoo den lezer over den stand van de gewichtigste Europeesche problemen voor te lichten; daarbij zal zij trachten de tegenstellingen zoodanig te ordenen, dat daardoor de supranationeele samenhang van Europa tot uitdrukking komt.

* * *

In een brief uit Italië aan ‘Den Gulden Winckel’ schrijft Giac. Antonini o.m. het volgende: Arnaldo Maudadori, de groote uitgever die op het oogenblik wel aan den spits staat der Italiaansche uitgevers, heeft naast zijn vele andere uiterst prijzenswaardige ondernemingen (wat zijn zijn uitgaven in tegenstelling met vele andere toch keurig verzorgd! ) ook het initiatief genomen tot het stichten van een Academie die jaarlijks een prijs zal uitdeelen, het eene jaar aan een roman en het andere aan een verzenbundel. Dit jaar is de roman aan de beurt: den 31n Maart was de termijn afgeloopen, en nu verwacht men dagelijks de uitspraak van de juryleden. Zij hebben niet minder dan 245

[p. 574]

romans te beoordeelen gehad, voorwaar een niet benijdenswaardige taak.

Wat de jury betreft, wij vinden er naast Pirandello, Ugo Oietti, den fijnen prozaschrijver van ‘Cose Viste’. Antonio Beltramelli, den onvermoeiden romancier die thans aan een cyclus werkt; den bekenden dramaturg Dario Niccodemi. Alfredo Pauzini, den mode-humorist, Borgese, den criticus, romancier, dramaturg wiens bekendheid ook in het buitenland steeds grooter wordt, en enkele anderen. De smaak dezer heeren is, althans naar hun eigen werk te oordeelen, zeer verschillend; wij zullen zien welk boek de algemeene goedkeuring zal verwerven.

Thans echter heeft ook het ‘Partito Nazionale Fascista’ dat den laatsten tijd al zijn best doet om het intellectueele leven zijner leden te bevorderen, een letterkundigen prijs ingesteld voor den besten roman, die de naoorlog-periode in Italië als achtergrond heeft’.

* * *

Onze mederedacteur A. Goris (Marnix Gysen) werd aan de Leuvensche Hoogeschool summa cum cande doctor uitgeroepen in zedelijke en geschiedkundige wetenschappen, na een schitterende verdediging van zijn studie over de Spaansche, Portugeesche en Italiaansche coloniën te Antwerpen van 1488 tot 1567. Hij weze van harte gelukgewenscht namens redactie en lezers van Dietsche Warande en Belfort.

Streuvels over A. Snieders. - Na Karel van de Woestijne wijdde ook Stijn Streuvels in het Letterkundig bijblad van de N.R. Courant een artikel aan Aug. Snieders. Hij vertelt erin dat de boeken van Snieders het geluk van zijn jeugd hebben uitgemaakt, dat ze in hem het gevoel van de stille, landelijke poëzie hebben wakker geroepen, en hem het zuiverste geestelijk genot verschaft hebben dat een argeloos lezer uit zulke boeken halen kan.

* * *

De hersens van Anatole France. - Ze hebben de hersens van A. France gewogen en veel te licht bevonden. Vier honderd gram beneden het gemiddelte. Wel vonden de doctoren in zijne hersens vele diepe kronkelingen.

* * *

J.H. Leopold 60 jaar. - W. Kloos, Verwey, Augusta De Wit, Herman Gorter, Poelhekke, en nu Leopold. Leopold is een stil, bescheiden dichter die eerst in de laatste jaren ten volle gewaardeerd geworden. Leopold - schreef De Msb - is een hoog moment in de dichtkunst van onze taal, de schepper van een poezie, waarin een tijdperk dat zijn einde vond zich nog eenmaal zeer diep en zeer verheven heeft geuit.