Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1925

[p. 83]

Overzicht van Tijdschriften

In de GIDS van December blijft bij het vervolg van Rein Van Zanten's ‘Dood spoor’ (het is eindelijk tot het doodgewoon slot gekomen: ze gaan in echtscheiding), slechts te vermelden een reeksje niet te versmaden gedichten van Helene Swarth.

En diezelfde dichteres ontmoeten we weer in DE NIEUWE GIDS. Hier herdenkt zij een ‘Droeve liefde’. In front van het nummer een portret van Herman Heyermans' op zijn doodsbed, door Chris Lebau. Kloos zet er een begeleidende nota achter en is daar althans genietbaarder dan in de tot wanhoop-voerende serie Binnengedachten. We zijn aan het verblijdend getal 75. Veel goeds kan er ook niet gezegd worden van de overige poetische produkten in deze aflevering die geteekend worden door Agatha Seger en Hein Boeken. Novelle van Alice Smeding ‘Als een Bes in een hofje’ is frisch en flink met een tikje zenuw er door. Steviger gebouwd staat het kortere stukje ‘Den zoeten inval’ door Otto Ward en Carl Greve. Naar aanleiding van een boek van Boêtius, schrijft Willem Kloos: ‘Maar een mensch, als ikzelf gelukkig mag zijn, die zich zijn heele leven door ontwikkelen bleef en dus hoe langer hoe ernstiger heeft leeren meeleven met alle menschelijke zielsuitingen en aardsche aangelegenheden.’ Wel dient erkent dat Kloos' den vertaler van Boêtius nuttige practische werken weet te geven. ‘Feiten en Fantasien’ is de niet veel zeggende titel van de vrouwenrubriek die in ‘De Nieuwe Gids’ door Jeanne Kloos-Reyneke van Stuwe wordt geschreven.

Het Decembernummer van Groot-Nederland mochten we niet ontvangen tot op heden.

DE STEM brengt een fragment van R. Van Ginderen-Stort's ‘Kleine Inez’. Kleine Inez is zeventien jaar geworden en voor de eerste maal verwint een idyllische liefde haar hart dat nog zeer zuiver is. Boeiend geschreven. Volgt een zeer mooi vers van den flinken stylist Achilles Mussche ‘Hymne en gebed aan het leven’. Hoort naar deze twee strofen:

Doch schreien en sterven zijn maar de donkere dalen,
Waaraan de levensvreugde ontstijgt des te dieper-puur;
Ik heb den ondoofbaarsten glimlach om den mond van een man zien dwalen
Dien het leven had uitgeslepen in een branding op heel zijn natuur.

Twee merkwaardige middeleeuwsche, mystieke liederen uit de jaren van zuster Hadewych, worden door Dirk Coster geciteerd en van aanteekeningen voorzien. Ook wordt door Dirk Coster eventjes onder handen genomen ‘de gereformeerde jongeling Smelik’ die wat geks heeft gebazeld over den ‘Nieuwe geluiden’, bundel van den redacteur van ‘De Stem’. Waarna, ter gelegenheid van den ingang van 't vijfde levensjaar der periodiek, een overzicht wordt gegeven van de litteraire verrassingen van '24, die bijna alle treurig zijn. Overleden zijn immers: Ary Prins, J.I. De

[p. 84]

Haan, Adama van Schillema en H. Heyermans. De blijdere verschijnselen: werken van Mevr. Zoomers-Vermeer, L.J.M. Feber en Johan de Meesters' laatste boek ‘Van haar luister beroofd’.

IN DE BEIAARD merkwaardig: het vervolg van Kees Meekel's ‘Ahasverus’. De man is al in Montmartre, dan in een ravijn, dan te Moskou. Het gedicht van Willem de Merode over Sint-Franciscus valt minder mee. Een ernstige overwogen studie over ‘Kiesrecht, eenheid en moraal’, door Dr Wagenaar, valt eenigszins buiten het kader van dit overzicht.

WIL EN WEG. - De voortzetting van L. Simons tooneelstudien en van Herman Hana's causeriën over decoratiekunst. Deze laatste bijdragen worden met de maand interessanter. Enkel gevaar dat ze in handwerk-rubriekjes gaan ontaarden. De overige bijdragen hooren thuis bij wetenschappelijke vakken.

BOEKENNIEUWS meldt nieuws van den energieken Pater Gielen die het tijdschrift gansch alleen zal uitgeven en opstellen. ‘En ik zàl vrij zijn’ klinkt niet zeer erg Jezuietsch! Is reeds aan de recensies te merken hoe ‘vrij’ Boekenschouw zal zijn. Dostoievsky en Bloy zijn ‘geesteszieken in wier ziel de demon en de genius worstelden om de heerschappij’ zelf zijn wij ver van laks maar huiveren voor de enggeestigheid die maar gedurig den banvloek uitbuldert. Een korte karakteristiek van Arnold Bennett door M.S. en de publikatie van brieven gewisseld tusschen L. Heyermans, den broer van Herman en minister De Visser vervolledigen het nummer.

Blijder is de verschijning van het Kerstnummer van het Tijdschrift voor R.K. OUDERS EN OPVOEDERS. Het is mooi geillustreerd en bevat kerstnovellen van Annie Hulsmans en Sylvain De Rouck en een vertaling van Leo Weismantels' prachtig stukje ‘De Tuin van Bethlehem.’ Een flinke geschiedkundige studie van A. Naber over ‘Middeleeuwsche Kerstspelen’ sluit de reeks.

Paul Van Ostaeyen heeft het in VLAAMSCHE ARBEID over den schilder Oscar Jespers. Het vergt meer dan gewone aandacht dezen begaafden Paul te volgen. Daar zit knapheid in zijn excentrieke toeren; jammer dat hij die knapheid aan excentriciteit verdoet. De formeele bezetenheid om anders dan de anderen te zijn. De waanzinnige vergissing dat schoonheid niet eenvoudig is. Verzen van K. Singer en Amaat Burssens. Onder de kronieken valt op die van Victor Brunclair, waarvan de titel ‘Het Vaderhuis te huur’ wel een zeer onhoffelijke, maar dan toch zoo'n kostelijke geestigheid is als er maar enkele in 't jaar gepubliceerd worden in Vlaanderen. Jozef Muls schrijft over El Greco naar aanleiding van een Duitsch boek over dezen ‘voorlooper der expressionisten’.

Uit BIBLIOTHEEKGIDS te lichten twee besprekingen van boeken over muziek: M. Pols' ‘Moessorgskie’ en Querido's ‘Over Muziek’.

TOONEELGIDS bevat naast een paar zeer mooie platen, een uitvoerige bespreking over de opvoering van Ghéon's ‘Bedelaar onder den trap’ te Sint-Niklaas. Interessante werken worden degelijk besproken door Th. De Ronde, Antoon Van de Velde, Dr Jan Grauls. Een groot deel wordt besteed aan overzicht van Tijdschriften en Mengelingen die documentarisch wel van belang zijn.

G.W.