Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1923

[p. 958]

Rond de half-eeuwsche verjaring der ‘Vlaamsche vlagge’.

Op 1 Januari 1025 is het vijftig jaar geleden dat de ‘Vlaamsche Vlagge’, het welbekende tijdschrift der college-studenten van West-Vlaanderen, het oudste aller Vlaamsche studenten-tijdschriften, en dat er verre meest schuld aan heeft - nevens bloed en ingeboren karakter dat zooveel van den Fries herinnert - dat de West-Vlamingen doorgaans de meest besliste en de meest koppige onder de koppigste Vlaamschgezinden waren en zijn, en de stevigste steun, de ‘backbone’, met een Engelsch woord gezegd, in den strijd voor Vlaanderen's herworden, gesticht werd.

Zoom gebeurtenis dient herdacht, zoo het behoort!

Doch, daar is meer. En met waar genoegen vernemen wij dat, nevens dit herdenken, waarvan wij de beteekenis geenszins onderschatten, men er toe besloten heeft de volledige geschiedenis der Vlaamsche Vlagge en van al wat uit ‘Vlagge-geest’ groeide in West-Vlaanderen, te Leuven en elders, uit te geven. Een merkwaardige bijdrage zal het wezen tot de algemeene Geschiedenis der Vlaamsche Beweging. Wij heeten bij voorbaat dat geschiedenis-boek welkom, en wenschen, met de ontwerpers, dat het ‘zoo nauwkeurig en zoo volledig mogelijk’ zij! Om aan het verzamelen van zooveel verstrooid gebleven inlichtingen hieromtrent bij te dragen, nemen wij hier den brief en de vragenlijst over, die dezer dagen aan een aantal ‘Vlaggevrienden’ gezonden werd, met den zeer uitdrukkelijken wensch dat deze onder onze lezers, die maar eenigszins iets te antwoorden weten op een of ander van onderstaande vragen, - hoe gering de mededeeling ook weze, toch heeft zij altijd belang, - het niet nalaten zouden het te doen. Bede alle antwoorden te zenden op het adres: ‘Vlagge-Berek, bij Drukker Joris Lannoo, 22-24 Iepersche straat, te Thielt (West-Vl.).

Hier gaan nu omzendbrief en vragenlijst.

H.E.

_**_*

[p. 959]

Aan de vlaggevrienden,

Met Januari 1875 verscheen het eerste nr van den ‘Almanak der studeerende jeugd van Vlaanderen’, die al dadelijk de ‘Vlaamsche Vlagge’ werd. Dus, is de Vl. Vl. op 1 Januari 1915 vijftig jaar oud, en is 1925 voor Vlaanderen het Vlagge Jaar. Het vijftigste verjaren van het eerste en het oudste onzer studenten-tijdschriften, van den eersten tolk der immer groeiende studenten-beweging, aan wien, in hoofdzaak Vlaanderen zijn herworden te danken zal hebben, moet met ongemeen beteekenisvollen luister gevierd worden!

Een voorsmaakske van wat zulke beteekenisvolle viering zou ‘kunnen’ zijn, staat te genieten in de Vl. Vl. van verleden jaar (Kerstn. 1922, bl. 19 en 20). Twee punten vooral verdienen daarin onze aandacht, nl.: 1) Het Jubelnummer, dat uitgeven zou de zoo volledig mogelijke geschiedenis van de Vl. Vlagge en van al wat uit ‘Vlagge-geest’ groeide in West-Vlaanderen vooreerst, dan te Leuven en elders; 2) Het Jubelfeest, waarvan de datum nog niet vast bepaald is. Immers, nog zijn steeds de meeningen verdeeld, tusschen degenen die het Vlagge-Jubileum zouden willen doen samenvallen met de Verriesthulde te Ingoyghem en den min of meer vastbepaalden Studenten-landdag te Kortrijk in Oogst 1924, en degenen die dezen voorbereidingstijd te kort vinden, en vooral vreezen dat de beteekenis der Vlaggehulde, die overwegend moet wezen, Vlaanderen ten bate, niet tot haar volle recht zou komen, en nl. min of meer verloren zou loopen in die andere Vlaamsche betoogingen, en dus zijn groot doel grootelijks missen zou. Dat voorsmaakske, waarvan zoo even sprake, voorziet immers, in het Vlagge-jubelfeest te Brugge, den derden dag, een reusachtigen optocht van gansch de studeerende jeugd uit de vijf Vlaamsche gouwen - college-meisjes-hoogstudenten - telkens per gouw gerangschikt, en die om 12 ure, 's middags, op de Markt te Brugge, geschaard rond Breydel en De Coninck, begeleid door den Brugschen Beiaard, den eed van ‘trouw aan Vlaanderen’ zouden zweren!

De beteekenis van die daad, eenig in Vlaanderen's geschiedenis, zou noch binnen- noch buitenlands zijn doel missen noch aan iemand ontsnappen.

Daarom mag dit Vlaggefeest niet verloren loopen in andere Vlaamsche betoogingen.

[p. 960]

Na aanstaande groot verlof zal denkelijk kunnen overgegaan worden tot het stichten der hoofd- en andere berekken die deze zoo beteekenisvolle Vlagge-hulde moeten schikken en regelen. Dan ook zal de datum vast bepaald kunnen worden.

Om het reeds lastig werk dier inrichting gemakkelijker te maken, om vooral niets meldens- of merkenswaardigs te vergeten, in dat Geschiedenisboek der Vlaamsche Vlagge, dat doodnoodig geschreven moet worden, zoo nauwkeurig en zoo volledig mogelijk, zijn wij zoo vrij UEd. te verzoeken wel te willen antwoorden op de hierachter staande vragen, en die antwoorden te zenden op volgenden thuiswijs: Vlagge-Berek, bij drukker Joris Lannoo, in de Iepersche straat, 22-24, te Thielt, (W-Vl.).

_**_*

VRAGEN betreffende het Jubel-nummer

I.

Betreffende de geschiedenis der Vl. Vlagge zelf. Na een voorboodschap of inleidend woord, dat, met een beknopt overzicht over dat vijftigjarig bestaan der Vl. Vlagge, doel, beteekenis en invloed gedurende die vijftig jaren kan schetsen, zou de geschiedenis zelf min of meer verdeeld kunnen wezen in tijdstippen van vijf jaar voor dewelke telkens de geschiedenis van dit bepaald tijdstio der Vl. Vl. met al het merkenswaardige en de portreten der leiders of voormannen van dien bepaalden tijd, zou weêrgegeven worden, gevolgd telkens van een beperkte bloemlezing uit het meest kenschetsende verschenen in de Vl. Vl. gedurende die jaren. Wij verkiezen tijdstippen van vijf jaren, omdat, al loopt het leven der Vl. Vl. langs een zelfde lijn, toch de omstandigheden en zeker de personen veranderen met elke studentengeneratie. Wij nummeren die vijfjarige tijdstippen als volgt: Tijdstip I (1875-1880); - II (1880-1885); - III (1885-1890); - IV (1890-1895) - V (1895-1900); - VI (1900-1905); - VII (1905-1910); - VIII (1910-1915); - IX (1915-1920); - X (1920-1925). Kunt gij voor een of meer dier vijfjarige tijdstippen (telkens bepalen welke) zeggen: Eerste Vraag:: Wie de opstellers der Vl. Vl. waren?

[p. 961]

Tweede Vraag: Wie de voormannen der Studentenbeweging waren in West-Vlaanderen? Derde Vraag: Wie, volgens u, ons daar inlichtingen zou kunnen over geven? En gij zelf? Merk wel dat geen inlichtingen, hoe gering ook, te verwaarloozen zijn, omdat zij soms leiden kunnen tot verdere, onvoorziene gegevens. Vierde Vraag: Wie zou ons portretten van voormannen in de studentenbeweging, in den Vlaggenopstel van dien tijd, of andere gedenkenissen uit dien tijd, leenen of verschaffen kunnen? Vijfde Vraag: Van welk tijdstip bezit gij - of, bij uw wete wie? - de volledige uitgave der VI. VI.?

II

Betreffende de geschiedenis van al wat rechtstreeks uit den Vlaggegeest groeide.

A. In West-Vlaanderen:

Kunt gij voor een of meer dier vijfjarige tijdstippen (telkens bepalen welke) zeggen:

Zesde vraag: Welke de plaatselijke college- of andere studentenvereenigingen waren? Kunt gij - of wie, volgens u, kan - ons inlichtingen geven over hun ontstaan, hun leven, hun geschiedenis, hun standregelen, enz.

Zevende vraag: Welke de plaatselijke College- of ander studentenbladen waren, zoo als De Knodse (eerst gestylographeerd, later gedrukt) te Brugge, zoo als De Kei (met de hand geschreven, buiten den titel) te Poperinghe? Welke nog?

Achtste vraag: Hebt gij - of wie heeft - daar verzamelingen van?

Negende Vraag: Wie waren de leiders dier plaatselijke vereenigingen, en de opstellers of uitgevers dier plaatselijke studentenbladen? Kunt gij - of wie kan - ons het portret dier leiders of opstellers en andere wetens- of zienswaardigheden hiermeê betrekking hebbende, leenen of verschaffen?

[p. 962]

Tiende Vraag: Wie kan, voor elk tijdstip, inlichtingen geven over de studentenbeweging voor geheel Westvlaanderen, de malen en studentenlanddagen te Brugge, te Lichtervelde, te Kortrijk, te Cortemarck, enz.

B. In Leuven (en elders).

Kunt gij voor een of meer dier vijfjarige tijdstippen telkens bepalen welke) zeggen:

Elfde Vraag: Welke de studentenvereenigingen zijn en welke de studententijdschriften zijn zoo als ‘De Tassche’, ‘Het Pennoen’ (welke nog?), gegroeid of ontstaan uit den Vlaggegeest?

Twaalfde vraag? Kunt gij - of wie kan? - ons zeggen wie de stichters en de leiders waren dier vereenigingen of dier hoogstudenten-tijdschriften, en bijzonderheden mededeelen omtrent hun ontstaan, hun geschiedenis, hun verdwijnen?

Dertiende Vraag? Hebt gij - of wie heeft - verzamelingen van die Hoogstudenten-tijdschriften uit den Vlagge-geest gegroeid?

Veertiende Vraag. Wie, denkt gij, kan ons de foto's bezorgen van de stichters of leiders van die Hoogstudenten-vereenigingen en van die tijdschriften ‘De Tassche’, ‘Het Pennoen’, enz.

Eenige Vlagge-vrienden.