Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1909

[p. 190]

Inhoud van tijdschriften

Onze kunst, Februari 1909.

ONZE KUNST, Februari 1909. - De beschilderde Kerkramen van Lier en Antwerpen (J. de Bosschere). - Tentoonstelling van Belgische Kunst te Berlijn (J. Schmalzigaug). - Kunst in Dameshandwerken (R.W.P. de Vries Jr.). - Kunstberichten, uit Amsterdam, Brussel, den Haag, enz. - Van dezen jaargang af verschijnt een genummerde Prachtuitgave à f 25. - per jaargang. Nadere inlichtingen verstrekken de uitgevers.

Biekorf. N^o 22, 1908.

BIEKORF. N^o 22, 1908. - Bij onze Maatjes (E. Denys): een braaf bezoekje aan onze Vlaamsche werklieden in 't Walenland. - Boerenkermis (Th. Brakels): een leutig vers en een statiger: Rodenbach's Cantate (A. Peeters).

- 23, 1908. - Reisgenooten (Arth. Coussens): voortzetting van het Duitsch reisje. - De Lex salica en onze Keuren (J.V.). Weer een bijblad, opgepropt met folkloristische geleerdheid.

- 24, 1908. - Een taaie Kerel (D^r Lauwers): bravo dokter. Die kerel verdient het niet vergeten te geraken - en hij zal het niet, dank zij uw Vlaamsch. - Calvarievaart (Cl. Van der Straeten: een kunstig dichtje, Traagheid (Pater Bertrand), Voorjaarsnacht (Van den Oom) en Roozemarijn (Al. Walgrave): verzen. - Kunstkroniek.

Jong Dietschland, Kerstn^r 1908.

JONG DIETSCHLAND, Kerstn^r 1908. - Aan onze Knapen (A Walgrave): wel wat ongelijk, maar toch flinke verzen. - Uren bewondering voor groote kunstwerken. Inderdaad een smakelijke bewondering voor ‘de Schelde’ van Peter Benoit. - Verzen van S.D.M., de Voght, Edw. Koster, Coussens en F.D. - Over de geschiedenis der Nederl. Letteren en eenige werken over Stijlen Schoonheidsleer (A.Z.): zeer dienstig, maar blijkbaar een beetje haastig geschreven. - Boekennieuws.

Volkskunde, 11-12, 1908.

VOLKSKUNDE, 11-12, 1908. - Spreekwoorden. zegswijzen en uitdrukkingen op volksgeloof berustend (A. De Cock): weeral vol boeiende geleerdheid. - Gebruiken kij kantwerksters (D^r H. Baccaert en Ant. Carlier): zorgvuldig nagegaan. - Nederlandsche sprookjes en vertelsels (G.J. Boekenoogen). - Historische Kinderrijmtjes (A. De Cock). - Kansspelen voor de kinderen (A.D.C.). - Kroniek over folklore. - Boekennieuws.

Verslagen en mededeelingen der Kon. Vl. Academie, Nov. 1908

VERSLAGEN EN MEDEDEELINGEN DER KON. VL. ACADEMIE, Nov. 1908 - Verslag der November-vergadering: o.a. Dood van Johan Bohl. - Lezing door J. Bouchery over ‘De dichter J.M. Dautzenberg bij de honderdste verjaring zijner geboorte (1808-1908).’

- Dec. 1908. - Verslag der December-vergadering, o.a. Salsmans-stichting, een prijs van 600 fr. (intrest van de geschonken 20.000 fr.) voor taalkunde en Roomsche Middelnederlandsche teksten. - Eenige beschouwingen over de uitspraak onzer Taal. (Kan.

[p. 191]

Dr. Muyldermans): een bijdrage vol geleerdheid, waar toch met nog iets anders daarin dat alle goede advocaten moeten bezitten.

De gids, Januari 1909.

DE GIDS, Januari 1909. - De blijde dag. (Stijn Streuvels). - Moeder verzen, (H. Lapidoth-Swarth), o, zoo schoon! - Jong-Turkije, (C. Snock Hurgronje) van een die alles van dichtbij heeft gezien. - Westersch en Oostersch Nederland, (R. Tutein Nolthenius, zaakrijk artikel over twee zeer curieuse boeken: ‘Van Rensselaer-Bowier manuscripts, being the letters of Kiliaen van Rensselaer 1630-1643, a. other documents relating to the Colony of Rensselaenswijck, 1908’, en verder ‘Erets Israël, het Joodsche Land’ door Kann. 1908 - Fabels en Vertellingen der Kongo-Negers, (G. Busken Huet), over 't boek van onzen pater Struyf. - De vierde bundel van Van Hamel's Letterkundige Studiën, (J.J. Salverda de Grave). - Het marm'ren Riet, (J.H. de Veer). - Een Droom uit het Zuiden, (P.W. Van Eyck. - Liedjes, (S. Bonn). - Dramatisch overzicht, (J.N. van Hall), o a. Paladijn, comedie in 4 bedrijven, van Mev. Simons-Mees). - Muzikaal overzicht, (H. Viotta), over de toonkunst in Nederland in het jaar 1908. - Buitenlandsch overzicht. - Parlementaire kroniek. - Bibliographie.

De nieuwe gids, Januari 1909.

DE NIEUWE GIDS, Januari 1909. - Leo en Gerda, (A.W. Timmerman), eerste blz. van een roman, met daarin een hoogeschoollesuurtje van philologie op flesschen, kostelijk! - De Grotten der Lozère Dr P.H. Van Moerkerken, pr., zoo kleurig als 't landschap zelf. - Vervolg der wonderlijke avonturen van Zebedeus (Jac. Van Looy), in de lijn van Van Deyssel's heroïsch-individualistisch proza. - Romantiek (Cornelis Veth): Herleeft ze, herleeft ze niet, dat wordt een bloemkelkbladjes-blazen! - De heilige Tocht (Ary Prins): weer een lepeltje kostelijke stijllikeur. - Georg Hermann (Dr J. De Jong): erg middelmatig over den Joodschen schrijver. - Van Ziekte en Zonneschijn (M. Metz-Koning), van ‘ziekte’ moet er altijd bij zijn, maar toch mooi. - Dramatische Problemen (H. De Boer), ditmaal over de ‘geestverschijningen op het tooneel’ - Verzen uit het boek ‘Jeugd’ (Fr. Bastiaanse) een levend bewijs, die Bastiaanse, dat men ook thans met eenvoud het nog zeer ver brengen kan. - De Roberty's ‘Agnosticisme’ (Est. Van Nunes) besproken door Bolland's leerlinge. - Aanteekeningen over Kunst en Philosophie: Nog eens Chamberlain. (H. Boeken). - Beronike (H. Boeken) een dialoog-sonnet. Literaire kroniek (W. Kloos) een lovende over Boutens.

De beweging. Januari 1909.

DE BEWEGING. Januari 1909. Maria, mysteriespel in drie tafereelen (M Schoenmaekers) - Mariken van Nieumeghen (J. Koopmans), ter gelegenheid van de opvoering van 't mirakelspel door de ‘Rotterdamsche Onderwijzers-Tooneel-Vereeniging. - Shelley's Prometheus Ontboeid (Alex. Gutteling) vervolg en slot der vertaling van Shelley's lyrisch drama. - Een Middeneeuwsch Grootbedrijf (Dr H. Van Gelder), naar aanleiding van ‘De Geschiedenis van de Leidsche Lakenindustrie I De Middeleeuwen (14^e tot 16^e eeuw) door Posthumus’. - Lot en Natuur (W.L Penning, Jr.) enkele van Penning's jongste verzen. Vexeerbeeld, waar blijft het volk? (Mr P. Brooshooft) over koloniale

[p. 192]

politiek. - Boeken, Menschen en Stroomingen (A. Verwey) verzoenend over Van Eeden's ‘Dante en Beatrice’.

De nieuwe taalgids, 5, 1908.

DE NIEUWE TAALGIDS, 5, 1908. Schoolopstellen (J. Koopmans) voor de kleintjes. - Plantennamen (C.G. De Vooys) over het ‘Woordenboek der Nederlandsche volksnamen der planten, uit de gegevens, verzameld door de commissie voor Nederlandsche plantennamen, bewerkt door H. Heukels’. - Enkele Opmerkingen over het gebruik van ‘ie, die’ enz. (D.C. Tinbergen) ‘Men geneert zich om “ie” te schrijven. Gelukkig dat de h. Kollewijn deze valse schaamte eens aan de kaak heeft gesteld’. - De woorden op ‘loos’ (D.C. Hesseling) onder invloed van het Duitsch hebben wij er in de moderne taal een massa bijgekregen.

- 1, 1909. - Iets over vergelijkingen in de taal (K. Veenenbos): een zeer merkwaardig opstel. Feith's natuurgevoel en kunst (J. Koopmans). - Zinsontleding en nieuwe spelling (N. van Wijk), - Taaleenheid in spreken, schrijven en spellen. (J.H. Van den Bosch): Bravo, man! In dit eerste deel van zijn studie komt hij er al rond voor uit: ‘In grammatikaal opzicht is er vrij wat verscheidenheid in de algemeene taal, buiten de dialektiese invloeden, en meer dan de gewone spraakkunst er doet kennen’ De jongste wereldtaal (D.C. Hesseling): nog een vereenvoudiging van het Esperanto, de ‘kwintessens van alle Europese talen’: het Ito. - De behandeling van ‘Figuurlike taal’ C.G.N. de Vooys). - Boekbeoordelingen: o.a. over A. De Ridder's ‘Hugo verriest’: ‘Het komt ons voor dat er in De Ridder een betere schrijver zit. De gemaniëreerdheid is een licht vernis; daaronder zit de gezond-vlaamse kern. Naast menige overladen zin, in drukdoend ritme, staan er andere, fris en krachtig van zegging als bij de beste Vlamingen. Maar met studie en zelfkritiek zou deze schrijver nog iets meer kunnen bereiken dan journalistiek sukses.’

De katholiek, Jan 1909.

DE KATHOLIEK, Jan 1909. - L. Pasteur als mensch (J.V. de Groot C.P.): was niet enkel voor de wetenschap maar ook voor de zedenleer een groot man. - ‘Onverdraagzaam en onberekenbaar.’ Vereenvoudigde spelling en verbuiging (J.J. Graaf: pretiiganti-Kollewijnsch. - Het Probleem des Levens (D^r J. Van Beurden): zoo stilaan komt de levensleer naar God en naar den godsdienst terug. - Nieuwe Dante-studien (P.J. Ter Maat C.P.): een warme aanbeveling van Franç. d'Ordio's Nuovi Studii Danteschi. - Boekennieuws.

Studiën, Deel 70, afl. 5.

STUDIËN, Deel 70, afl. 5. - Vondel's Bekeering (H.J. Allard): Kaf & Koorn in Dr Brom's proefschrift. Al komt het wat laat, een hoogst welkom opstel, heel heusch natuurlijk, waar nochtans Dr Brom een beetje waaghals genoemd wordt en gewezen op zijn caricatuurteekeningen, op zijn fantasie, hier en daar, louter fantasie. - De Canon des Ouden Verbonds bij de Syrische Christenen. (J.P. van Kasteren. - Jeruzalem (H. Wilbers): indrukken van den student, niet van den pelgrim, die P. Wilbers in zich vereenigt. - Het Dagboekeener verdreven Kloosterzuster: heel waardeerend over de vertaling van 't bekende boek Le Journal d'une Expulsée.

Le correspondant, 25 nov. 1908.

LE CORRESPONDANT, 25 nov. 1908. - Quatre années d'action sociale. - Souvenirs de la fondation de l'OEuvre des cecrles

[p. 193]

catholiques d'ouvriers (C^te A. De Mun). In 1875 verliet De Mun het leger; van 't eene strijdperk trad hij in 't ander: en 't laatste - 't sociale - is niet het minst rumoerige geweest. Victorien Sardou (Ch des Granges): vooral wordt geloofd zijn talent van vinding en voorstelling. Onder zijn 60 stukken zijn er voorzeker die blijven zullen. L'Amérique de demain (F. Klein). - La Question des Télephones (Fr. Mane). - Houlmont-Duhaume, roman (P. Harel) - La Conjuration du Camp de Grenelle (P. Tezenas du Montcel). - De Cattaro à Cettigne (C^te Hardy de Landemont). - Le Mouvement social catholique en Espagne (A. Lugan) Daar is groote vooruitgang, te vergelijken met dien in België en in Duitschland. - Les CEuvres et des Hommes.

- 10 déc. 1908. - La Jeune Turquie et les Balkans (***) Geen oorlog: Frans-Jozef is te oud en Turkije te slim. Alles zal uitkomen op leeningen: een Bulgaarsche, een Serbische, een Turksche en een Russische. - L'Etat moderne et la neutralité scolaire (G. Fonsegrive) De Staat is bevoegd om de wetenschappen en de staathuishoudkunde aan te leeren; maar door zijn onzijdigheid in zake van zedenleer en godsdienst erkent hij zijn onmacht voor 't onderwijs dier vakken. L'Apostolat de la Femme à la Campagne (C^tesse Guy de la Rochefoucauld): boekerijen op den buiten en voordrachten. - Poètes d'aujourd'hui (H. Bremond). - Une âme de femme (V. Féli). - L'Officier et l'Armèe dans le Bled oranais (L^t G. de la Bourdonnaye). - Le Festival des Faust. - Faust de Berlioz (Ad. Boschot). - Sa Majesté la Publicité (Jul. Arren). - Revue des Sciences (H. de Parville).

Études, 20 déc. 1908.

ÉTUDES, 20 déc. 1908. - Lettre de S. Em. le cardinal Merry del Val au Directeur des ‘Etudes’: zeer vleiend. - La connaissance de foi (Jules Lebreton): een grondige verdedigingsstudie tegen Laberthonnière. - La Justice révolutionnaire (Pierre Bliard): 't vervolgt. - Saint Thomas psychologue (Xavier Moisant) - Deux Romans (Pierre Suau): geen trompetgeschal, twee beknopte beoordeelingen in doorschijnend klare, buitengewoon rake bewoording. Geen van beide is gunstig Van Benson's boek, Le Maître de la Terre, wordt nog al hard gezegd: ‘Dans ce roman, on se meut en pleine folie; van Anatole France, den spotschrijver van 't ander, L'Ile des Pingonins: Il a tari en lui la source des grandes joies et des hautes pensées’. - Notes italiennes (L. Chervoillot): over twee boeken van ginder, waarvan wij, Vlamingen, er ons een ten nutte maken kunnen; 't gaat over het vrijwaren der taal voor vreemden invloed. Aanbevolen aan prof. De Vreese. - Publications sur l'Histoire de la Compagnie de Jésus (Joseph Brucker): de geschiedenis hunner orde tot nog toe meestal door hun vijanden geschreven, schrijven de Jezuieten thans zelf. P. Brucker bespreekt een bijdrage in 't Engelsch, een andere in 't Duitsch, een derde in 't Latijn tot die algemeene geschiedenis.

Stimmen aus Maria-Laach, 10, 1908.

STIMMEN AUS MARIA-LAACH, 10, 1908. - Der eucharistische Kongresz in Londen (A. Baumgartner): een zaakrijke samenvatting. - Atom und Element im Lichte der heutigen Pysik (L. Dressel). - Der menschliche Gang (Jul. Betzmer): 'k doe toch liever andere wandelingen dan deze peripattetische. - Christliche Berufsidee und ‘kapitalischer Geist’ (H. Pesch): misschien te veel geleerdheid, voor 't geval. - Zum Jubiläum U.L. Frau von Lourdes (M. Meschler): merkwaardige historisch-wetenschap-

[p. 194]

pelijke bladzijden, besluitende met de behandeling der vraag of we al dan niet moeten bedevaarten.

Das literarische Echo, 1 Sept. 1908.

DAS LITERARISCHE ECHO, 1 Sept. 1908. - Romantik-Epigonen (K. Goldsmith): De goede romantiek weer op haar troon. Men hoort de leus hier en overal elders. - Heinrich Lilienfein (Theod. Heusz): Weeral een nieuw dichter. - Baudelairiana (R. Schaukal. - Dänen u. Schweden (H. Goebel): Eenige nieuwe boeken uit die letterkunde.

- 15 Sept. 1908. - Auf Rabelais Spuren (E. Hegaur): Invloed van Rabelais in Duitschland. - Max Dauthendey (Will. Vesper): Een lyrieker die naar den voorgrond treedt. - Freytag-Philologen (A. Elvesser). - Rahel und Bettina (Fr. Deibel).

- 1 Okt. 1908 - Die Umarbeitung dichterischer Werke (Jos. Ettlinger): Een referendum. - Heinrich Mann (H. Sauer): Een jong romanschrijver. - Heinrich Harts Werke (M. Koch). - Holländische Schönheitsucher (Ilse Frapan-Akunian): Ze heeten Van Suchtelen, Van Hulsen, Anna de Savornin Lohman, C. de Jongh van Beek en Donk, Krede ben Heik.

- 15 Okt. 1908. - Das Gesetz der AEsthetik (Jul. Bab): Voor het goed recht der schoonheidsleer. - Walter Paters Roman (M. Meyerfeld): ‘Marius der Epikureer’. - Zur neuesten Litteraturgeschichte (P. Enders). - Schweizerische Erzähler (R. Wedthechts).

Varden, 1 September 1908.

VARDEN, 1 September 1908. - Om Musikens Nytte og dens Farer (Aug. Enna): Studie over het gevoel voor en de kennis van muziek bij de massa op onze dagen. - Krägspest (Kees Mekel): schilderachtig boerenverhaal.

- 15 September 1908. - Jens Andersen Busk (N.P. Nielsen) Levensbericht van den pas overleden Deenschen boer-volksvertegenwoordiger. - Et Stykke Bröd (François Coppée): Episode uit een Fransch-Duitschen oorlog. - Nonner i Ny-Frankrig (B. de Linde): Geschiedenis der oprichting van de eerste kloosters in Canada. - Kulde (Kai FrüsMöller) Stemmingsvol gedicht. - Kritik (Oskar V. Andersen).

- 1 October 1908. - Norges Erkebiskoper (Ivar Säter): Korte studie over de Noorsche aartsbisschoppen von 1152 tot 1522, waaronder veel verdienstelijke mannen. - Trommeslageren, gedicht van Mistral, vertaald door Oscar V. Andersen. - Kritik. - Teatrene, schouwburgoverzicht door Oskar V. Andersen. - Omskiftelighed, Shelley's bekend gedicht, vertaald door Paul Uttenreitter.

- 15 October 1908. - Det Middelalderlige Oestsjälland (N.P. Nielsen): Beschrijving van dit gedeelte van Denemarken zooals het was in de Middeleeuwen. - Grovsmeden fra Antwerpen (Georgina Fullerton): De geschiedenis van Quinten Matsijs, die van smid tot schilder werd. - Kritik (Oskar V. Andersen). - Fra Tilhörerpladsen (Inquisitor): overzicht van de laatste politieke gebeurtenissen

- 1 November 1908. - Vor Opera (Aug. Enna). Naar aanleiding der opvoering van Puccini's Bohême in den Koninklijken Deenschen Schouwburg, schrijft Enna eene scherpe kritiek tegen het bestuur van dien schouwburg, dat bijna niets doet voor de Deensche muziek. - Storvask, novelle van Batisto Bonnet. - Kunst-Höstudstillinger (Louis Kohl). Overzicht van de

[p. 195]

herfsttentoonstellingen in Kopenhagen. Fra Tilhörerpladsen (Inquisitor).

- 15 November 1908. - En Rustale (Johannes Jörgensen). Redevoering uitgesproken in het Academicum catholicum tot de jongen over de spreuk: Zoekt wat gij zoekt. Het komt er echter op aan waar gij zoekt, ‘want het is niet, waar gij het zoekt’. Hij wijst dan den weg aan de jeugd: de drang naar het geluk, de schoonheid en de waarheid is de Ariadnedraad, dien zij nooit mag loslaten. - Theodore Roosevelt (Berthold de Linde). Korte levensschets van den president der Vereenigde Staten: 't Is een man met eerlijken wil en kracht om het goede te doen. - Kritik (R.P. Nielsen-Oscar Olafsson). - Teatrene (Oskar v. Andersen). - Fra Tilhörer (Inquisitor). - Höstudstillinger (Louis Kohl). Vooral worden geroemd de werken van Axel Gallérs, waarin de wereld der Kalevala herleeft.

- 1 December 1908 - (Kerstnummer). Storstadens Jul, gedicht van Oscar Olafsson, met karaktervolle teekening van Aksel Jörgensen. - Lille Wolffs Träsko (François Coppée): Kerstvertelling. - Da Davidsen serjede (Carl Kohl): Eene vertelling. - Under Straatag: Eene bladzijde uit een tropen-dagboek door Charles Warren Stoddard, met portret en kort levensbericht van den schrijver. - Höstkarlens Död gedicht naar Mistral. - En Aeresvagt (Maurice Francis Egan): kleine novelle. - Den sena Julottan, een kerstverhaal van William Anderson. - Pecano: Vertelling van Auzias Jouvan - Stjärnerne: Gedicht van Johannes Dam.

- 15 December 1908. - Musikopfattelse og Kritik (Aug. Enna): Geen kunst wordt zoo verschillig opgevat en beoordeeld als de muziek. Elke mensch vormt zijne opvatting van wat hij gehoord heeft, naar zijn eigen gevoelsleven en zijne eigene stemmingen. Verder onderzoekt de schrijver den invloed, dien de muziek op verschillende menschen uitoefent. Jul i New-York (Theobald Hansen): Waarnemingen over het Kerstfeest te New-York. Kritik (Oscar Olafsson).