|
| |
| |
| |
| |
 Omroeper
Wij hebben het genoegen aan onze lezers mede te deelen, dat Eerw. Heer Caesar Gezelle, leeraar aan St-Amandscollege te Kortrijk, en sinds lang een onzer beste en trouwste medewerkers, voortaan, als lid van den Opstelraad, aan het Bestuur van ons Tijdschrift zal deelnemen.
Den 11n October l.l. overleed te Borgerhout M. Fred. di Martinelli, vrederechter van 't kanton Borgerhout, lid van het hoofdbestuur van het Davids-Fonds, en lid van de Zuid-Nederlandsche Maatschappij van taalkunde. De Vlamingen zullen zijne gedachtenis in eere houden: hij was een kalm, maar overtuigd man, die veel heeft bijgedragen om van de Borgerhoutsche afdeeling van 't Davids-Fonds eene der bloeiendste te maken van 't land. Hij was geboren te Diest den 6n Augustus 1842 en gaf, in 1897, een werk uit van waarde: Diest in de 17e en 18e eeuwen. - Hij was bezig, voor de uitgaven van 't Davids-Fonds, eene verzameling te bereiden der Vlaamsche taalwetten met uitleg.
Bloem en blad. Omslagkalender voor 1904. Teekeningen van Mejuffr. A. Sipkema. Schoon ontworpen en fijn afgewerkt Verschenen bij Van Dishoeck te Bussum.
Van Vivat's geïllustreerde Encyclopedie verscheen de 42e aflev. bl. 3281 tot 3360. Bijzonder opgemerkt de artikelen: Glasgow, glasschilderkunst, Gletscher, Glinka (russische componist) Gluck, glyceriden, Gneisenau (pruisische veldmaarschalk); godsoordeel, schilder Hugo van der Goes, de engelsche dichter Goldsmith, golfstroom, de Vlaamsche graveur Goltzius, de bekende Cubaan Maximo Gomez, de gebroeders Goncourt, het Gooi (Z. Oostel. deel der provintie Noord-Holland), gordeldier, de russische staatsman Gortsjakof en Goethe.
In onzen laatsten Omroeper kondigden wij Twaalf Vlaamsche Liederen aan van Aug. Moreeuw. Zooeven verschenen van den- | |
| |
zelfden toondichter, bij Van de Vyvere-Petyt te Brugge: Zestien Vlaamsche Gezangen (prijs 3 fr.) en Duodecim Cantica vel Hymni seu Moteta Latine conscripta (3 fr.) Meer hierover later.
Kanunnik Muyldermans, lid van onzen Opstelraad, werd in de eerste Octoberzitting der Koninklijke Vlaamsche Academie tot werkend lid gekozen, ter vervanging van wijlen Kanunnik Daems. Onze hartelijkste gelukwenschen.
Onder de benoemingen in het leeraarskorps der Katholieke Hoogeschool van Leuven, stippen wij met bijzondere voldoening aan, die van E.H. Dr. Joz. De Cock en van Dr. A. Carnoy. Eerstgenoemde, onzen lezers reeds bekend, zal Prof. Scharpé bijstaan in het Bestuur van de Boekerij der Studenten in de Germaansche Philologie, en hem ontlasten van de Duitsche candidatuur-leergangen. Dr. A. Carnoy vervangt Prof. Casartelli, die als leeraar van Zend en Pehlvi aftreedt, nu hij kortgeleden Bisschop van Salford, in Engeland, werd benoemd. Alhoewel Waal van geboorte, stelt Dr. Carnoy er eer in flinker dan menige Vlamingen onze taal te kennen en te spreken, en staat hij bekend als overtuigd partijganger van onzen strijd voor het recht der Vlamingen. Ook met dezen jongen geleerde zullen onze lezers, naar wij vertrouwen, bij gelegenheid wel kennis maken.
Hoe dikwijls hooren wij niet: ‘Vlaamsche wetenschappelijke boeken en tijdschriften zijn er niet te vinden.’ - Daarom melden wij met genoegen dat weer een nieuw Nederlandsch tijdschrift verschijnen zal, dat we tegenover de Revue Bibliographique Belge stellen kunnen: Lectuur, tijdschrift uitgegeven onder de hooge goedkeuring en bescherming van het Doorluchtig Episcopaat van Nederland en van Z.D.H. den Bisschop van Namen.
‘Het doel ervan is ‘een betrouwbare handleiding te geven in de menigte van boeken en tijdschriften, die verschijnen of verschenen zijn, hunne wetenschappelijke en letterkundige waarde aan den toets eener gezonde kritiek te onderwerpen en vooral aan te wijzen, of ze al dan niet voor geloof en zeden gevaarlijk zijn.
De inhoud van Lectuur zal zijn: I. Kritieken over boeken, II. Korte inhoud van tijdschriften, III. Bibliographie, IV. Correspondentie, V. Bibliographische bizonderheden over schrijvers, VI. Lijst van ter beoordeeling ingekomen werken.
Lectuur verschijnt op ongeregelden tijd in afleveringen van 32 pagina's royaal octavo formaat. Tien afleveringen vormen
| |
| |
eene reeks. De prijs bedraagt per vel van 16 pagina's 15 cents. Uitgever, J.S. de Haas, Paleisstr. 14, Amsterdam.’
(De Student.)
* * *
In Juli 11. legden het eindexaam als Doctors in de Germaansche philologie, aan de Hoogeschool te Leuven af, de E.H. Joz. De Cock, met een gedrukte verhandeling over het leven en de werken van Gravin Ida Hahn-Hahn; en de h. Naveau, met een geschrevene verhandeling over het Leven en de Werken van Prudens van Duyse.
In den Octoberzittijd werden voorts tot Doctors in de Germ. Phil. der Leuvensche Hoogeschool uitgeroepen, de hh. E. Van Passel. met een verhandeling over Castelein's Const van Rhetoriken; E. Van Fraeckem, met eene studie over de bronnen en de verschillende Middelnederlandsche handschriften van Sinte Godelieve's leven; en J. Boonen, met eene letterkundige studie over Dautzenberg.
Dr. Maurits Sabbe, leeraar aan het Athenaeum van Mechelen, werd door de Belgische Academie van Brussel bekroond voor zijn verhandeling over het Leven en de Werken van De Swaen. Het Comité flamand de France bekroonde insgelijks dezen verdienstelijken letterkundige en veelbelovenden geleerde om eene in 't Fransch gestelde verhandeling over denzelfden dichter.
De Jury van den vijfden driejaarlijkschen wedstrijd van tooneelletterkunde uitgeschreven door de Stad Antwerpen, hield op 28 Augusti hare laatste zitting. Leden van den keurraad waren de hh. J.M. Brans, G. D'Hondt, P. Fredericq, Fl. Heuvelmans (verslaggever), M. Rooses, C. Stoffels, E. T'Sjoen, A. De Boeck en Edw. Keurvels. 29 dramas, 28 tooneelspelen, 17 blijspelen, 23 zangspelen, en 6 werken zonder aanduiding van het vak waartoe zij behoorden, dongen mee; te zamen dus, 103 tooneelwerken. Daar eene ontleding, en zelfs een ietwat uitvoerige bespreking van de bekroonde stukken in het Verslag niet geboden wordt, is het raadzaam, dunkt ons, vooralsnog enkel maar aan te stippen hoe de prijzen toegewezen werden; namelijk: voor de Drama's, 1e prijs, in verdeeling, aan L. Scheltjens, Rupelmonde (300 fr., Rina), en aan J. Bruylants Antwerpen (300 fr., Een Herder); 2e prijs, in verdeeling, aan A.C.C. de Vletter, den Haag (150 fr., Koningin en aan L. Stock, Gent (150 fr., De Doode); voor de Tooneelspelen, 1e prijs, aan
| |
| |
A.S.H. Booms, den Haag (500 fr., Meuse); 2e prijs, in verdee ling, aan H.H.E.R. Westenberg, Utrecht (150 fr., Gescheiden), en aan Jacqueline P. Reyneke van Stuwe, den Haag (150 fr., Om 't Geluk); - voor de Blijspelen, 1e prijs, niet toegekend; 2e prijs in verdeeling toegekend aan G. De Lattin, Antwerpen (100 fr., Hij of Zij) en aan J. Bruylants, Antwerpen (100 fr., De Gevolgen eener Ontvluchting); - voor de Zangspelen, 1e prijs, bij toejuiching, aan Raf. Verhulst, Capellen bij Antwerpen (500 fr.; Reinaert de Vos); 2e prijs, in verdeeling, aan D.J. Delbeke-Van Damme, Roeselare (100 fr., De Voddeman) en aan Hubert Melis, Antwerpen (100 fr., De Vreemdeling). Daarenboven werd buiten prijskamp een gouden medalie toegekend aan Mesha, treurspel in 4 bedrijven, door Raf. Verhulst. - Als we gelegenheid zullen gehad hebben die bekroonde stukken op onze beurt in te zien, praten we wel nog eens nader over dit onderwerp.
Aan de Litterarische Warte, Monatschrift für schöne Literatur, herausgegeben von der Deutschen Literatur-Gesellschaft (Allgemeine Verlags-Gesellschaft, München) bezitten de Duitsche katholieken sedert vier jaar een flink en boeiend tijdschrift, vooral bestemd om de katholieke letteren te prikkelen tot vooruitgang. De inschrijvingsprijs is M. 1,50 per trimester; iedere afl. telt 64 blz. - Met 1n October is naast dit tijdschrift een ander verschenen, Hochland, Monatsschrift für alle Gebiete des Wissens, der Literatur und Kunst, herausgegeben von Karl Muth. Jos. Kösel'sehe Buchlandlung, München und Kempten. De naam van Karl Muth (Veremundus) was op voorhand een programma en een waarborg van degelijkheid; dit eerste nummer, zoo sierlijk van druk, en zoo belangrijk van inhoud, overtreft nochtans de verwachting, Het brengt, benevens twee keurig uitgevoerde platen, en benevens het onontbeerlijke ‘Vorwort’ dat den vreemdklinkenden titel toelicht:
Hochland - hohen Geistes Land,
Sinn, den Höchsten zugewant!
het brengt achtereenvolgens eene studie van Prof. Dr. H. Finke over Bonifacius den VIIIe - eene letterkundige schets van Fr. Lienhard, der Nibelungendichter; een opstel van Prof. Dr. L. Pastor, over de muurschilderingen der Sixtijnsche Kapel; eene studie van Prof. Dr. Paul von Schanz over Kant in Frankrijk; het begin van een flink en boeiend verhaal, Er zog mit seiner Muse, door Bernard Wicman; herinneringen aan de vrouw van Eduard Mörike, door Ed. Eggert; Lebensdank, een gedicht van Lulu v. Strausz-Torney; beschouwingen over ‘Denkmalpflege’
| |
| |
door Prof. Dr. Ludw. Loersch; eene lezenswaarde studie van letterkundige geschiedenis, Musik und Drama, door Dr. Karel Storck; voorts: Ludwig Richter, ein Gedenkblad zu seinen hundersten Geburtstage, door Friedrich Leitschuh: een levenschets van Dr. Franz Kaufmann, door H. Cardauns; en ten slotte de twee uitvoerig en door grondige uiteenzetting boeiende rubrieken: Hochland Echo ‘Omroeper,’ en Rundschau kritisch overzicht van Boeken, en bespreking van merkwaardige feiten als kunsttentoonstellingen, proeven van volkstooneel in open lucht, enz.) Dat een enkel nr zoo veel behelst wordt begrijpelijk als men weet dat het 128 bladzijden gesloten druk telt. Bovenstaande inhoudsopgave, maakt wel alle verdere aanprijzing overbodig. De inschrijvingsprijs is M. 4 per trimester,
In de Zitting der Kon. Vl. Acad. van 15 Juli 11. werden de volgende prijsvragen bepaald voorgesteld:
Voor 1905. Welken invloed hebben de Zuidnederlandsche uitgewekenen van de XVIe eeuw uitgeoefend op de taal en letterkunde, de kunst, den handel, de nijverheid en de staatkundige ontwikkeling van Noord-Nederland? (600 fr.)
Voor 1906. Benevens 2 vroeger uitgeschreven vragen, nog de volgende:
- Eene critiek op het woordenboek van Geer. Vander Schueren. (600 fr.)
- Eene verhandeling over: aantal, invloed en beschaving der Nederlandschsprekenden buiten Vlaamsch-België en Nederderland voorheen en thans. (600 fr.)
Eene verhandeling over de gebreken der Schoolboeken die in het lager onderwijs gebruikt worden bij de (vakken?) die - proeflezer der Vl. Acad. zorg toch dat ge uw werk goed verricht, en geen woorden laat vallen! - in het Nederlandsch onderwezen worden. Hoe kunnen die gebreken verdwijnen? (600 fr.)
- Men vraagt een zoo volledig mogelijk Zuid-Limburgsch idioticon. (500 fr.)
Voor 1907. Benevens de reeds vroeger uitgeschreven vraag, de volgende:
- Men vraagt eene volledige vak- en kunstwoordenlijst over het landbouwbedrijf, met inbegrip van veeteelt en paardenfokkerij, zooveel mogelijk met bijvoeging van de afbeelding der opgegeven voorwerpen en van de Fransche benamingen. (800 fr.)
- Men vraagt een zoo volledig mogelijk geographisch
| |
| |
Sagenboek, met inbegrip de legenden van Vlaamsch-Brabant (Arrondissement Brussel en Loven). (600 fr.)
Voor 1908. Men vraagt eene verklarende studie over de tongvallen van Oost-Vlaanderen met kaarten. (800 fr.)
Nr 1 van het tweetalig ‘Bulletijn van de Katholieke jonkheid, verschijnende alle maanden’ zag in den loop van September het licht. De bijgevoegde formule tot inschrijving uitsluitend in 't Fransch. En de Fransche tekst ten deele door eene Nederlandsche vertaling gevolgd, die de haren doet ten berge rijzen: ‘...stondelijk besloten eenige belgische studenten... en, den dag der solenneele processie kon de talrijke menigte... frankrijksche kleuren zien wapperen... Allen, zoo sterk wij zijn, hebben wij een apostelschap uit te voeren ons leven door; de eene handeld (sic) op breedere gewesten... onder de plooiën (sic) van hetzelfde vlag... (Blz. 5-8; onderteekend R. de Briey.) - Op blz. 23-28 vinden wij verder het vertaalde “Verslag van het Congres van Leuven 21 Mei 1903,” met de nota: “Vertaald door Emile Bogaerts, St-Gillis-Dendermonde.” Daaruit een paar zinsneden, - al was 't maar om een treffend en pijnlijk bewijs aan te stippen hoe zeer er ten spoedigste grondige verbetering dient gebracht, in onze vrije katholieke gestichten, wat het onderwijs der moedertaal betreft. Eenige pareltjes maar:
“De E.P. Etourneau, conférencier (sic) van O.-L.-V. te Parijs, deed zijne trillende stem toejuichen,” Blz. 27. - “Men moet dien dieg met den gist der liefde doordringen”. Blz. 28. - “M. Mélot bedankt de Pater Etourneau, de glorierijk overwonnen van den godsdienststrijd”. Id. - “De verbannen, zegt hij, zijn ons komen goed doen(?); 't is de belooning onzer gastvrijheid. Als wanneer de grenzen van hun land zich voor hun zullen openen, dan zal spijt zich met onze vreugde mengelen”. Id. - Hij zegt zich voldaan over de gastvrijheid der stad Leuven’. Id.
God betere 't.
Die Woche, het veel gelezen Duitsche tijdschrift, geeft in 't nummer van 14n September 1.1. een welgelijkend portret van Stijn Streuvels, met eenige regels lofspraak.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
