Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1902

[p. 503]

De Vlaamsche letterkunde in België van 1830 tot 1902,
door Georges Eekhoud.

Hoe men in Vrankrijk wordt ingelicht nopens onze hedendaagsche letterkundige toestanden, en hoe sommige mannen veel beter t' huis zijn in het aaneenslaan van sterk gekruide zedenromans, dan in het degelijk nauwkeurig aangeven van tijd en gebeurtenissen in letterkundige kronijk, dat blijkt uit de bijdrage van M^r Georges Eekhoud in ‘l'Européen’ van 11^en Nieuwjaarmaand 1902.

Schoenmaker blijft bij uw leest. Onze echt ‘provinciale pruderie’ eens duchtig de les te spellen, dat was uwe zending en wij moeten U dankbaar zijn voor de verlichting door Uw apostolaat ons toegebracht, maar, geloof dan toch dat verbeelding, bij 't romanschrijven zoo kostelijk, met geschiedenis geen uitstaan heeft, vooral wanneer de aan te geven zaken zoo dicht bij U staan, dat al uwe tijdgenooten die nog zoowel weten als gij zelf.

Wij lezen in ‘l'Européen’: ‘Guido Gezelle werd geboren in 1810’ De dichter was te dien tijde nog eene loutere mogelijkheid en zag eerst 20 jaren later het licht.... ‘Hij bracht bijna zijn gansche leven door in een klein stadje van West-Vlaanderen, daar was hij parochiepastor! en zijne oversten zouden hem daar waarschijnlijk vergeten hebben, maar op 't einde zijner dagen verschaften hem de bewondering zijner kunstgenooten en de geestdriftige vereering zijner jongere volgelingen het pastorsambt op eene belangrijke parochie binnen Brugge’!!

Men kan nog over eene drukfoute, vooral als ze begaan wordt door Fransche zetters in eenen Vlaamschen tekst, en Mijnheer Eekhoud's artikel bevat er nog al een goed getal en wel van de aardigste. Maar aan het hierbovenstaande heeft de letterzetter toch geen schuld; zeker, M^r Eekhoud, is het eene eer voor de nagedachtenis ‘de ce bon curé qui se montre plus universellement religieux parce que moins strictement dévot, que Paul Ver laine, le bohême repenti,’ dat iemand als U zich met hem wille bezig houden, maar zeg dan toch de zaken zooals ze zijn, en als U die niet weet dan is het Uwe taak niet er iemand over in te lichten.

[p. 504]

Eene aardigheid: ‘Rijmsnoer, kan met niets beter vergeleken worden dat met den Verlaine van ‘Sagesse.’

Uwe eerste zinsnede was beter: Un poète absolu... peut-être le plus original de toute la littérature flamande.

Vergelijk hem daarna met niemand, vooral niet met eenen Franschen dichter, die godsdienstige verzen maakt iedere maal hij zich bekeert.

‘Uit die gedichten (Rijmsnoer) walmt het verouderde maar toch als-balsem-zoete stooren van de Thouroutsche bosch- en heidestreken, de hertverkwikkende lekkere geur der meerschen en melkerijen van Veurne-Ambacht.’

Dan worden eenige stukjes aangehaald: Sempervivum tectorum, Abeelen, het Gers, die schrijver voor ‘van de liefelijkste’ houdt; om er een einde aan te maken zegt hij dat de gansche bundel zou dienen te worden aangehaald, ‘die bundel eenig in zijn soort en die een getijdenboek geworden is voor ons jonger Vlaamsch dichtend geslacht.’

Of zijn dit nu al maar kleinigheden? waarom gewaagt men er alsdan van.

Onlangs nog had men te Leuven een ‘Rijmsnoer’ noodig. Men zocht overal in die stad waar 't groot gedeelte van ons jong Vlaamsch dichtend geslacht vergaderd is; niemand bezat het getijdenboek.

Gezelle is nooit dorpsherder geweest, en hij bracht omtrent evenveel van zijn leven over te Brugge, Kortrijk en Rousselaete.

Te naaste keer krijgen de Fransche lezers, en de andere, van ‘l'Européen,’ de voortzetting van dien boterham met Rodenbach en Stijn Streuvels ‘et les autres nouveaux Jeune-Flandre.’

Volgens M^r Eekhoud's rekening was Guido Gezelle 91 jaar toen hij stierf.

Stijn Streuvels! jongen, wat zal 't met u zijn?

Caes. Gezelle.