Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1901

[p. 430]

Omroeper.

Godelieve.

Onze bladzijden hebben nooit heuchelijker tijding omgeroepen: ‘Godelieve wordt gezongen, Godelieve van Hilda Ram en Edgar Tinel wordt uitgevoerd!’

Ziedaar eene echt christelijk nationale gebeurtenis in het kunstleven, gelijk er buiten de kerkmuren slechts weinige voorkomen.

Het 25jarig bestaan van het Davidsfonds geeft daartoe bijzondere aanleiding. Met Tijd en Vlijt - het letterkundig studentenlegioen - nam de gedachte der muzikale betooging op, ter verheerlijking der nationale kunst. Het Davidsfonds schonk onmiddellijk zijnen steun, het staatsbestuur stond bij met woord en daad, de hooge geestelijkheid gaf een geestdriftigen blijk van medegevoel en ook van den anderen kant werden de alledaagsche hindernissen van partijbelang wegens het heerlijk doel aan eenen kant geschoven.

't Valt alleen te betreuren dat de ongelijkmatige oefening in de landtalen het onmogelijk maakt voor zulke grootsche gelegenheid genoegzame Vlaamsche muzikale krachten te vinden, welke tegen de groote taak opgewassen zijn.

Wat er ook van zij, er heeft zich een groep werkzame kunstenaars en kunstliefhebbers tot comiteit vereenigd, om, op welke wijze ook, de beste solisten van verre of van nabij, het beste koor, de beste orkestleden bijeen te brengen, om eene waardige uitvoering mogelijk te maken.

De hoogstgeplaatste personen van den lande, geestelijken en leeken, verleenen aan het werk hunne bescherming.

De uitvoering zal, als 't God belieft, plaats hebben op

Donderdag den 13ⁿ Juni e.k.

De hoofdrol zal gezongen worden door de beroemde oratoriënzangeres der grootste Europeesche muziekfeesten, Mevrouw Noordewier, geb. Reddingius, die reeds sedert vele jaren befaamd, nu laatstelijk in de groote mis van Beethoven te Brussel met haren onvergelijkelijk schoonen zang heeft geschitterd.

De hoofd-baritonpartij is in handen van Orelio, den uit-

[p. 431]

muntenden eersten bariton der opera te Amsterdam, de gewichtige altsolo zal worden voorgedragen door de alom gezochte en zelfs voor Bayreuth bestemde Mej. Tilly Koenen, terwijl onze gunstig bekende mevrouw Feltesse zich met de andere sopraanrol (Elsa) zal belasten. Onze landgenoot, de voortreffelijke baszanger Bicquet, laureaat van 't Conservatorium te Brussel, heeft zijn talent met groote welwillendheid aan het comiteit ten dienste gesteld.

De namen der overige solisten zullen nader bekend gemaakt worden. De gevierde toonkunstenaar Edgar Tinel zal zelf besturen.

De uitvoering zal plaats hebben te Leuven in de Bériotzaal, midden in den dag

Binnen weinige dagen verschijnt het volledig program.

Duitsch Polen. - De Neisser Zeitung had gemeld dat de bevelhebber van de 6^e legerkorps aan de katholieke aalmoezeniers van 't leger verboden had in 't Poolsch te prediken voor de Poolsche soldaten. Dat is valsch, beweert de Schlesische Zeitung, de aalmoezeniers mogen in 't Poolsch preeken zoolang de Poolsche soldaten geen Duitsch genoeg verstaan! Wie beslist dat de kennis van 't Duitsch voldoende gevorderd is? En waarom, als de Poolsche soldaat Duitsch kent, mag hij niet bidden en in den Godsdienst onderwezen worden in 't Poolsch? Die Religion musz dem Volke erhalten bleiben, zeer wel, maar men zou zeggen dat het Germanisiren voorgaat.

Een klassieke wijnhandel. - Hoe kan men beter een uitverkoren genie, een geliefkoosd dichter vereeren dan door te eten wat hij at, te drinken wat hij dronk? In ons Vlaanderen, daar durf ik een flesch Champagne op verwedden, zou men gemakkelijk een aantal mannen (en vrouwen misschien!) vinden die met de Duitsche klassieken genoeg dwepen om het aangegeven vereeringsmiddel niet te verwerpen. Voor hen zij hier daarom de aandacht gevestigd op een kostelijk boekje, uitgegeven door de gebroeders Ramann, wijnhandelaars te Erfurt. Een solied huis, geachte lezers! Want 't bestaat al meer dan honderd jaar. En juist omdat het zoo solied was heeft het de eer, en omdat het zoo oud is de gelegenheid gehad wijn te leveren aan - hoed af! - aan Goethe, aan Schiller, aan Wieland, en veel anderen. Nu, dit huis bezat nog een fraai aantal brieven, door genoemde groote mannen tot zijn toenmalige inzaten gericht. Die brieven hebben de gebroeders Ramann zooeven laten facsimileeren, en onder den titel ‘Een kleine herinnering uit den klassieken tijd’ tot een mooi album vereenigt. 't Begint met een schrijven van Goethe (Febr. 1801) die ‘een paar flesschen recht

[p. 432]

goeden Erlau’, alsmede ‘een paar flesschen Würzburg’ en ‘een paar van den allerbesten steenwijn als staal, benevens de prijzen’ vraagt en er bijvoegt: ‘Diese 6 Flaschen in einen kistchen wären wohl für kälte zu bewahren’. Een ander schrijven van den dichter (Oct. 1810) luidt: ‘Mijnheer Ramann wordt verzocht mij met drager dezes een emmer rooden Elzas van den laatsten en een emmer Languedoc te laten geworden. Tevens laat ik weten, dass einiges zur Abzahlung parat liegt, worüber disponirt werden kann.’ Wat dunkt u? En daarop volgen brieven van Schiller, die zeer bevriend blijkt te zijn met den Bourgogne, en van den ouden Wieland, die op raad van zijn geneesheer vooral verslingerd is op een vin de Bergerac en M. Ramann dan ook verzoekt ‘zorg te dragen, dat hij er op rekenen kunne, zoolang hij nog leeft en wijn drinkt, jaarlijks ten minste twee emmers van die soort en van dezelfde Bonität’ in te doen.

P.S. Wie een emmer wijn verlangt, schrijve naar.....

Een onbekend handschrift van Bach. - Te Weenen is een onbekend gebleven handschrift van Joh. Seb. Bach ontdekt, in de verzameling van Aloys Fuchs: twee zangstemmen voor een gelegenheidscantate ‘Vergnügte Pleissenstadt’. De biograaf Bitter noemt deze compositie die sedert 1872 verdwenen was. Spita en den uitgever der volledige uitgaaf van Bach's werken schijnt zij onbekend te zijn gebleven.

Schumannfeesten. - Den 8^en Juni eerstkomende wordt te Zwickau in Saksen, de vaderstad van Schumann, diens standbeeld onthuld, een werk van Jan Hartmann, beeldhouwer te Leipzig. Ter gelegenheid der onthulling drie groote muzikale opvoeringen.

De nalatenschap van Johannes Brahms. - Den 3^en April 1897 stierf Brahms zonder uiterste wilsbeschikking. In een brief aan den uit. gever Simrock had Brahms geschreven dat zijn vermogen moest verdeeld worden tusschen het toonkunstenaarsmaatschappijen Liszt uit Hamburg, zijne vaderstad, en Czerny uit Weenen, zijne handschriften en boeken zouden gegeven worden aan de Weenensche maatschappij de Muziekvrienden.

Het vermogen bedroeg 210,000 gulden. De zinsneden nu van den brief, betreffende de nalatenschap waren later doorgeschrapt geworden.

Mocht men dezen brief aanzien als een testament?

Brahms familie beweerde neen. De rechtbank, in eersten aanleg en in beroep besliste ja; den 30^en Maart l.l. nu deed het opperste gerechtshof te Weenen uitspraak: het geldelijk vermogen zal de familie optrekken; de

[p. 433]

handschriften en boeken vallen ten deel aan de Weenensche maatschappij der Muziekvrienden.

Eerbied voor de moedertaal a.u.b. - De Decemberaflevering 1900 van Missions belges de la Compagnie de Jésus, dit wel bezorgde en puik geillustreerde maandschrift der E.p. Jezuiten, viel ons dezer dagen in handen. In een brief van E.p. Alfred Neut (een Vlaming meenen wij) vinden wij 't volgende: ‘L'anglais, la langue du pays (er is sprake van het onderwijs in Bengal) doit être comparée au français en Belgique. Je n'ose pas l'appeler langue maternelle. Hélas! la première langue que balbutient nos enfants, presque sans exception, est malheureusement l'hindoustan. Je dis malheureusement, car ils l'apprennent sur les genoux et entre les bras de leurs domestiques natifs, les ayahs et les bearers, païens presque toujours. Les résultats de ce contact, nous n'en connaissons que trop bien l'histoire navrante.’

Het Vlaamsch is dus in België gelijk het hindoustaansch in Bengal!

En 't is dus een ongeluk dat er ginds eene inheemsche taal bestaat!

Ierschsprekenden. - Volgens Thom's Official Directory (1901) zijn er tegenwoordig in Ierland 38.192 inwoners die enkel Iersch, en 640.953 die Iersch en Engelsch spreken, zoodat het getal der Ierschsprekenden het getal van 679.145 bereikt.

Prof. Bolland werkt aan de opbeuring der Hegelsche wijsbegeerte door eene nieuwe uitgave van Erdmann's Grundriss der logik und Metaphysik.

Men weet: Hegel is de man die ons leert: het groote onderscheid tusschen het Niets en het Niet-iets.

Mgr Schaepman. - D^r Schaepman is huisprelaat benoemd van Z.H. den Paus, en officier van de légion d'honneur.

Kon. Vl. Academie. - Zitting van 20 Maart. - Het princiep eener herziening van het reglement wordt verworpen. De heer Coopman brengt hulde aan de nagedachtenis van Peter Benoit. Men bespreekt verschillende punten betrekking hebbende met het onderwijs in het Vlaamsch.

Davidsfonds. - Z.E.H. Kan. Martens zaliger zal herdacht worden ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan der afdeeling van het

[p. 434]

Davidsfonds: Land van Waas. Daarenboven is eene commissie tot stand gekomen om bij middel van een kunstigen grafzuil de gedachtenis van den gevierden Vlaamschen volksschrijver te vereeuwigen.

- De afdeeling Borgerhout zal den 15 April plechtig een harer stichters vieren, den heer Ossenblok, die vereerd is geworden met de burgerlijke medalie van 1^ste klas, voor diensten gedurende meer dan 25 jaren in 't onderwijs bewezen. Bijdragen kunnen gezonden worden aan den voorzitter of secretaris dier afdeeling.

- Op 2ⁿ Paaschdag bood de afdeeling Zele haar jaarlijksch muziek- en tooneelfeest aan hare leden.

† Des. De Keghel, verdienstelijke bloemenschilder te Gent. - Karel Lybaert oudste, Gent, schrijver van Ursula en Staas de nachtwaker en in het Fondsenblad van menige schetsen van beroemde mannen.