Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2. Jaargang 5

[p. 304]

Balladen,
door Emanuel Hiel.

I. - Wiking Harald⁽¹⁾.

Stout strandt de Wiking Harald
Op Vlaandrens grijze kust,
Met zijn ontembre Noren,
Op goud en wijn belust.
Doch Vlaandrens Grave, Baldwin,
Nog jong, reeds wijd vermaard,
Toont ras zijn heldendaden,
Zijn kloeken Vlaamschen aard.

Hij rent door Vlaandrens wouden,
Springt over stronk en gracht...
Hij houdt op Vlaandrens duinen,
Met ijzren arm de wacht.
De Noren naken snorkend,
Als everzwijnen wild;
De Vlamings zwaaien zwaarden,
En rammlen op hun schild.

En schreewen schor de Noren,
Als ruwe ravenzwerm...
Ze tuimlen dra en deinzen,
Met vloekend doodsgekerm.
Hun bloed bespat de duinen,
Rood danst het schuim der zee...
Ze rukken, in den vluchtdrift
Hun Wiking Harald mee.

Hij, hij beschermt de Draken,⁽²⁾
Verdedigt iedren man,
Die aan de wraak der Vlamings
Bij tijds ontsnappen kan.
Hij zingt zijn laatsten strijdzang:
‘Op, helden houdt u goed,
Zwaait zwaluwsnel uw slagzwaard!
Schenkt mild den haaien bloed!’

Hij zingt zijn laatsten strijdzang:
‘Eerst, eerst mijn volk gered!
Niet eerder wijk of val ik,
De storm is Wikings bed!’
Hij zingt... Plots ploft hem Baldwin,
Zijn blauwert⁽³⁾ in de borst!..
In golven stort de Wiking
En sterft als Norenvorst.

(1) Wiking. Noordsche zeekoning. In de negende eeuw beginnen de strooptochten der Wikingers of Noormannen op de Friesche, Vlaamsche en Fransche kusten.

(2) Draken (Drekar) waren de prachtschepen der krijgsvloot; ze waren groot, sterk, hoogboordig en menigvoudig versierd. Den naam bekwamen zij van het drakenhoofd aan den steven, en het staartachtige achterdeel.

(3) Blauwert. Vlaamsch strijdzwaard. Het werd zoo genaamd naar de blauwe staalschittering.

[p. 305]

II. - Beleg van Dendermonde⁽¹⁾.

Dat was 't beleg van Dendermonde,
Door Frankrijks koning Lodewijk,
Wiens grootheid laf gevlei verkonde,
Schoon hij verarmde volk en rijk.
Gelegerd aan den Zwijvikmolen,
Die draait wen 't Scheldewindje waait,
Werd daar gansch de omtrek kaal gestolen,
Want waar de Fransche stroophaan kraait,
Wat werd gezaaid, wordt nooit gemaaid.

Ach, viel de stad in 's vijands handen,
Door 't Fransche leger gansch omzet,
Wie staakte dan het rooven, 't branden?
Het volk was diep door angst verplet...
Behalve, ja, een jonge dochter,
Een Vlaamsche schoonheid, kloek en frisch,
Het hart vol heilig vuur!.. Die zocht er
Langsheen den dijk, door riet en lisch,
Daar waar de Schelde waadbaar is.

Terwijl de Franschen zingen, spelen
of, als bezeetnen, dol ten dans,
Met drift bestrijden 't lam vervelen,
Eer zij beschieten stad en schans,
Verlaat, als boer verkleed haar woning
De maagd en treedt de golven in...
Ze zwemt, als wacht heur een belooning
Van 't steedje, voor haar kloeken zin!..
Hee! 't was uit vaderlandsche min.

Ze zwemt voorzichtig, wijl de sterren,
Schuw scheemren door de nevelnacht...
Ze zwemt, wee! voelt ze zich verwarren
Ter wieling...⁽²⁾ wee! bezwijkt heur kracht?
Ze ziet den wal, doch draait naar onder,
En wentelt, wentelt in den slond!..⁽³⁾
Kreet zij om hulp, luid als de donder,
Niets baatte in dezen naren stond...
Ach, bleef ze kalm, van geest gezond?

Ze wentelt... wentelt... beenen, armen
En laat ze geen beweging toe!..
Ze klimt, de Schelde bobbelt barmen
En spuwt haar uit in schuim... Schoon moê,
Ze blijft, als zwane, zwemmen,
Vol schoonheid nadert zij de stad...
Daar hoort ze diep benauwde stemmen:
‘Hier drijft een schim door 't ruischend nat!’
Ze roept: ‘Goed volk! komt, hijscht me rad!’

Stout kwam ze voor den krijgsraad spreken:
‘Uw steedje sterft bestormd, verbrand,
Durft gij de dijken niet doorsteken,
Dat snel de Schelde spoele in 't land.
Op, op! het Fransche heir verdronken,
Dat plundert, moordt, verkracht en tiert!’
Ze zweeg. Het werk werd dra geklonken;
Den dijk doorstoken... 't Water zwiert,
Terwijl het schroot der vesting giert.

Het water zwelt en zwalpt door velden,
Verbrijzelt bruisend... 't Leger vlucht...
De groote Vorst begon te schelden:
‘Had ik een leger eenden!..

Ducht

Mijn wraak! -Ge wordt vernield barbaren!’
Men zocht vergeefs de vrome maagd...
Ze was eenvoudig heengevaren,
Als geest, die in 't geweten draagt:
Dat plicht naar geen belooning vraagt.

(1) In de eerste dagen van Oogstmaand 1667, belegerde de koning van Frankrijk (Louis XIV) Dendermonde met 50,000 man. De Dendermondenaars, het voorbeeld niet volgende van andere steden, wilden van geene overgave hooren. Louis XIV begon onmiddelijk de stad te beschieten. De Dendermondenaars wisten zeer goed dat zij, met hunne zwake middelen, den machtigen Vorst niet konden wederstaan, ze staken de Scheldedijken door op drie verschillende plaatsen. Plotseling, in het midden der stilte en der duisternis sprong de vloed, niet meer te temmen, op den vijand. Het Fransche leger redde zich vluchtend. Boven het gebruis der Schelde galmt de stormklok, en de groote stem van het kanon buldert, als de donder, en slingert zijne genadelooze bliksems op de vreemde roovers.
‘Spannen de elementen tegen mij te zamen?’ roept Louis XIV verschrikt uit en vlucht. Woedend, zuchtende vol haat en wraak, Dendermonde vervloekende schreeuwde hij nog: ‘Verdoemde stad! waarom heb ik geen leger eenden om u te nemen!’

(2) Wieling. Draaikolk in de Schelde. Stroedel.

(3) Slond. Hol, afgrond.

[p. 306]

III. - Een werkman.

Door hageljacht en wind,
In de overgroote stad,
Een lieflik bedelkind,
Zong, 't oog van tranen nat...
Haar lied voor 't beetje brood,
Drong dwars door been en merg:
Wie helpt haar uit den nood?
Het is te zwak voor 't werk!

Een rijke loopt voorbij,
Misschien vol medelij?
Een volksstroom rolt voorbij,
Gevoelloos als de tij!
Geen herte wordt geraakt,
De wind waait door heur rok,
En zijn heur voeten naakt,
Ze warmt ze in 't sneeuwgevlok.

Een schaamle werkman kwam,
Hij keek naar 't kindje heen,
Toen hij heur handje nam,
Sprak hij: ‘Staak uw gesteen...
Uw ouders! snikt ge, dood!
Kom, kind, de storm woelt ruw...
Kom, is mijn last, ach, groot!
Mijn kindren wachten u.’.

Huiverig oord.

De bloemen, die slank daar rijzen,
zijn bleek gelijk de dood;
eene enkle staat in 't midden,
als bloed zoo vurig rood.

Doch kuste haar niet de zonne:
nooit zag zij dien stralengloed,
de bloeme is de aarde ontsproten
en die dronk menschenbloed...

(Naar het Duitsch van F. Hebbel door X.)