Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2. Jaargang 3

[p. 48]

Beeldhouwkunst.
Wedstrijd voor beeldhouwkunst te Brussel
(Met eene plaat),
door R. van Bastelaer.

DEN 27ⁿ October wees de klasse van Schoone kunsten der Belgische Academie, in plechtige, openbare zitting, in tegenwoordigheid des konings, de prijzen toe in de verschillende wedstrijden van het jaar 1889 behaald. Dit waren vooral de zoogenaamde Prix de Rome voor toonkunst en schilderkunst; vervolgens ook zulke prijzen die aan antwoorden op meer theoretische dan practische vragen waren toegekend; alsmede aan een' wedstrijd door de klasse zelve uitgeschreven

Nevens eenen Prix de Rome voor muziek, behaald door eenen jongen componist, wiens werk op de zitting uitgevoerd en met schitterend gevolg bekroond werd, blonken de antwoorden in de beeldhouwkunst het meeste uit. Het gevraagde was een fronton van halfverheven beeldwerk voor de deur eener bewaarschool. Die vraag liet aan de verbeelding der kunstenaars eene groote vrijheid.

De realisten konden zoowel hunnen dorst eraan laven, als de classicisten hunnen honger stillen. Werkelijk hebben de vier ingezonden beeldwerken elk eene

[p. t.o. 48]

[p. 49]

bijzondere waarde. Twee daarvan hebben het oordeel van den jury doen wankelen.

De heer Braecke heeft, naar men uit nevensgaand plaatje kan zien, eene zekere gematigde terughouding getoond. Ook is hij als n^o 1 der inzenders beschouwd. Het zijn eenige kleine kinderen en twee moeders, die eene vrouw in lange, breede plooien gewikkeld, wellicht eene geestelijke zuster, omgeven; achter deze staan eenige wiegkens, die zich in de afnemende hooging verliezen - dat is alles.

Men zou dit werk bij de italiaansche Renaissance kunnen vergelijken. Het is met te veel eenvoudige natuurlijkheid behandeld om eene allegorie te kunnen genoemd worden.

De beweging der geestelijke zuster vooral is zeer eenvoudig, maar de sobere zwier daarvan geeft aan het geheel eene zekere grootheid. Hierbij verontschuldigt men gemakkelijk de twee moeders, die minder goed geslaagd zijn.

In de tweede plaats komt de heer Samuel, met geheel andere eigenschappen voor den dag. Hij is minder classisch, maar bewegelijker, levendiger. Men gevoelt den Vlaming in zijn werk.

Het onderwerp is meer als genrestuk behandeld. Men ziet een overvloed van kinderen dooreen spartelen, gelijk dit op eene rechte bewaarschool toegaat, als in een bijenkorf waar de moederbij alleen het werk doet. Hier verzorgt zij de kinderen om haar henen, terwijl de overige pret maken. Het is een allerliefst werk.

De derde kamper, de heer de Vriese is een weinig bezijden de vraag gebleven. Eene ‘gepinceerde’ jonge dame geeft onderwijs in het lezen. Maar zie, zij vergeet daarbij den zuigeling, dien zij gebakerd op den arm houdt. Een derde kind (vol leven en uitdrukking) zoekt zich uit een lagen stoel en knellende banden los

[p. 50]

te wringen; een vierde heeft zich daarmede zoo vermoeid dat het is ingeslapen. 't Is eene eigenaardige voorstelling; de bewerking is zeer verdienstelijk en toont nauwkeurige studie. Dat getuigen ook de twee kleine wichtjes die alles inspannen om met hun vingertjes een brief te verklaren.

De heer Braecke munt onwedersprekelijk boven zijne mededingers in grootheid, fijnheid en goeden smaak uit. Hij alleen heeft waarlijk een bas-relief gemaakt, waarop de verschillende bijplannen zich afnemend in den stillen achtergrond verliezen, zoodat de groote groep alleen hoofdzaak blijft.

Zijne mededingers zijn daarentegen, ondanks de voorschriften van het program in het haut-relief vervallen, om meer kleur en beweging te bereiken, en toonen zelfs hoofden die geheel los van den achtergrond zijn. Vooral de heer Samuel heeft daardoor gezondigd. Hij zou anders voorzeker, in plaats van slechts den tweeden prijs te winnen, met den heer Braecke op eene zelfde lijn zijn gesteld. Het is ons eene voldoening dat de regeering, door tusschenkomst van de jury, aan den heer Samuel dezelfde belooning als aan den heer Braecke heeft toegedacht.

Doch het ware wenschelijk dat Braecke's werk in steen of marmer wierd aangewend en uitgevoerd, daar het zulks toch waardig is. De gelegenheid daartoe in ons land is menigvuldig.

Men beklaagt zich terecht (gelijk wij hierboven zeiden) dat in onze eeuw een kunstenaar zich meent te verlagen door als versierder van eens anders kunstwerk op te treden, gelijk dit vroeger algemeen gebruikelijk was. Nu is 't mogelijk om onze jonge kunstenaars op betere gedachten te brengen. Onze monumenten en het uiterlijk onzer steden zullen daarbij veel kunnen winnen.

Red.