Logo DBNL
Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2. Jaargang 1 (1887-1888)

Dietsche Warande. Nieuwe reeks 2. Jaargang 1

(1887-1888)– [tijdschrift] Dietsche Warande–rechtenstatus Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Schilder-, teeken-, plaatsnijkunst, enz.
Andries en Gerrit Schoemaker
door Graaf Maurin Nahuys(1).

Handschriften van Andries Schoemaker.

A. In ons bezit:

1. Wapenboek bevattende 1o Wapenschilden der Steden en Oud-Adelijke Geslagten van de Magtige Republijk van Holland en West-Friesland, nevens de welken in de zelve gegoed zijn, voorafgegaan van eene geschiedenis der Edelen. 2o Wapenschilden van der Zeeuschen Adeldom, soo van Oude Stammen als die aldaar zijn gegoed geweest, voorafgegaan van eene ‘beschrijvinge van den Zeelandschen Adel’. 3o Wapenschilden der Vriese Eedelen, voorafgegaan van de namen en wapenschilden der grietmannen. 4.o Wapenschilden der voornaamste Oud-Adelijke Geslagten in de Provintie van Over Eyssel als ook van die Geene die in die Provintie gegoet zijn of zijn geweest. Groot folioband, de wapens allen gekleurd.

2. Schouburg der Nederlandsche Gedenk- en Reken-penningen midsgaders de Noot-munten na de ordre der jaren geschikt in welke zij gemunt zijn, beginnende met de afstand der Regering van Keyzer Karel de vijfde, in den jare 1555 opgedragen aan zijn zoon Philippus de tweede Koning van Spanje en laatste Grave van Holland, eijndigende met het sluijten der algemene Vrede tot Uijtregt, in den jaren 1714. Begrijpende alzoo een Geschiedenis van hondert en negen en vijftig jaren, werdende door derzelver voorvallen bevestigt door de menigvuldige en nu nog voor handen

zijnde penningen. Met vele moeijte en kosten bij een versamelt door Andries Schoemaker. Groot-folioband. De afbeeldingen der penningen zijn gedrukt en opgeplakt, met korte geschiedkundige ophelderingen, van de hand van Andries Schoemaker.

3. Drie banden in-8o met opgeplakte gedrukte afbeeldingen van gedenk- en legpenningen zoo mede nood- en belegeringsmunten, vergezeld van slechts enkele historische ophelderingen.

De eerste band omvat de jaren 1555 tot en met 1648, daar achter een supplement, beginnende met 1546 en eindigende met 1648; de tweede band behelst 1649-1679, met supplement over dezelfde jaren, en de derde band, 1679-1714, met supplement van 1679-1698.

4. Een deel in-8o bevattende afbeeldingen van legpenningen en noodmunten van 1600 tot 1709, allen met de pen geteekend door Andries Schoemaker, vergezeld van historische toelichtingen van zijn hand. Eenige gedrukte portretten zijn daarin opgeplakt. N. B. De penningkundige handschriften no 2, 3 en 4 bevatten vele stukken die niet bij van Loon voorkomen.

5. Een omslag met enkele genealogische en geschiedkundige aanteekeningen.

Wijders bezitten wij nog:

6. Een zeer fraai groot-folio titelblad in oost-indische inkt en sepia, met afbeelding van de Sint Mariakerk te Utrecht, enz., vervaardigd door J. Stellingwerf, voerende in het midden het navolgend inschrift: Leevensbeschrijving oorlogen en andre gebeurtenissen der Bisschoppen van Uytregt, beginnende van Willebrordus af en verder vervolgd lot de teegenwoordige tijd dus bij een gesameld en beschreven door Andries Schoemaker, eerste deel. N. B. Het handschrift, twee deelen in folio, is hierna vermeld onder no 37.

7. Een fraai folio titelblad in sepia met wapen der provincie en gezicht op de stad Utrecht, vervaardigd door J. Hunevelt. In het midden het navolgend inschrift: Afbeelding en de beschrijvinge van de Adelijke Riddermatige en vermakelijke Lanthuysen in de provintie van Uijtregt, beschreven en in langte van tijd bij een gegaert door Andries Schoemaker. N. B. Het handschrift staat onder no 35 vermeld.

B. Door mij den 26n Januari 1877 aan mijn hooggeachten vriend, Professor J.A. Alberdingk Thijm te Amsterdam, geschonken.

8. Een folio-band met 106 gezichten van Amsterdam en omstreken, in kleuren en twee afbeeldingen van processien te Amsterdam gehouden, op een paar na, door C. Pronk geteekend, allen vervaardigd door Andries Schoemaker, alsmede 122 afbeeldingen van kasteelen, kloosters en poorten van Amsterdam, met de pen geteekend en met oost-indische inkt gewasschen door Gerrit Schoemaker.

C. in de koninklijke bibliotheek te 's Gravenhage, volgens eene lijst opgemaakt den 5n Maart 1875.

9.Beschrijving van Nederland, in-8o, een deel.
10.Afbeelding der steeden, dorpen etc., van Zuijt Holland, in folio, drie deelen.
11.Korte beschrijving van de steden, dorpen etc. van West-Friesland, Kennemerland etc. 1733, in folio, twee deelen.
12.Beschrijving van Utrecht, in folio, twee deelen.
13.Beschrijving van Utrecht, in 8o, een deel.
14.Beschrijving van West-Friesland, adelijke huizen, ruinen, in 8o, een deel.
15.Korte beschrijving van West-Friesland, in 8o, twee deelen (alleen de letters O-Z.)
16.Beschrijving van Gelderland, in-8o een deel.
17.Genealogische tafel van het doorluchtig huys en overout geslagt van Egmont, in-8o een deel.
18.Noodmunten van Nederland en gedenkpenningen, in folio, twee deelen.
19.Nederlandsche historiepenningen 1555-1714, in folio, zes deelen.
20.Jaarboek der Nederlandsche Munt- en historiepenningen, 1417-1536, in folio een deel.
21.Historische penningen en Noodmunten, in folio, drie deelen.
22.Leg- en rekenpenningen van Nederland, 1460-1701, in folio, acht deelen.
23.Medaille historie van Nederland 1415-17.., in folio, tien deelen.
24.Schouburg van Nederlandsche gedenk- en rekenpenningen, in folio een deel.
25.Vade mecum tot de penningkunde 1415-1712, in-8o, vijf deelen.

N. B. Alle deze werken zijn voorzien van uitgeknipte, somtijds gekleurde afbeeldingen van munten en medailles, van gekleurde of ongekleurde teekeningen, door Andries Schoemaker of door anderen vervaardigd, en van portretten en andere historische prenten uit allerlei werken genomen.

 

D. In het bezit van Mr G.C. Blaauw, te Zeist, in 1871.

26.Handschriften in de manier der mystieke platen en gedichten van Jan Luyken, eigenhandig door Andries Schoemaker geschreven en geteekend met de pen.
27.Eene verzameling teekeningen zijner hand van gezichten uit Amsterdam.

 

E. Vermeld in het ‘Register’ van boeken. nagelaten door Gerrit Schoemaker, te Amsterdam, verkocht den 18n Februari 1737, blz. 91-94, no 1-27 en no 30, blz. 100 no 7, 8, 9.

In folio.

28.Beschrijvinge van de Steeden, Dorpen, Adelijke Huijsen enz. in Gelderlandt, geschikt naa de Order van 't Alphabeth, met fraye teekeninge van Stelling-werff, de Haen en andere, 2 deelen.
29.Beschrijving der Steeden, Dorpen, gehugten, Adelijke gebouwen enz. in West-Vrieslandt. Kennemerlandt, Waterlandt en aenkleven van dien, op order geschickt als boven, met Teekeningen van Stelling-Werff, Pronk, de Haen enz., 4 deelen.
30.Beschrijving der Steeden enz. in Zuijd-Holland en aenkleveu van dien, op order geschikt als boven met Teekening en afgesette Waepens van Stelling-Werf en de Haen, 5 deelen.
31.Corte Beschrijving, der Steeden enz.: behoorende onder de Generaliteijt; met Teekeningen verciert.
32.Beschrijvinge van de Provintie van Zeeland, met fraeije Teekeningen.
33.Corte Aantekeningen van het Sticht van Utrecht, derselver Steeden, Dorpen en Gesigten mitsgaeders Authentijcke stucken, raekende het Bisdom, met seer schoone teekeningen, 3 deelen.
34.Beschrijvinge der Stad Utrecht, so der Geestelijcke als Waereldlijcke Gebouwen, Cercken, Cloosters, Gasthuijsen, Capellen, Waereldlijcke Gestichten so in de Stadt als in de Voorsteeden, met keurlijke Teekeningen en afgesette Waepens, 2 deelen.
35.Afbeelding ende beschrijving van de Adelijcke Riddermatige en vermakelijke Lanthuijsen, in de Provintie van Utrecht, met teekeningen, 2 deelen.$N. B. Het titelblad van dit werk is hiervoren vermeld onder no 7.
36.Waepenen van het Bisdom van Utrecht, met sijne Heeren, Ministerialen, Leenmannen en andere Ridderschap, borgeren en nabuuren, de Wapens afgeset.
37.Levensbeschrijving, Oorlogen en andere gebeurtenissen der Bisschoppen van Utrecht, beginnende met Willebrordus tot de laatste, en verders vervolgt tot de teegenwoordige tijd, 2 deelen.$N. B. Het titelblad van het eerste deel van dit werk is vermeld hierboven onder no 6.
38.Korte Beschrijving van het Graafschap Cuylenburg, het Graafschap Buuren en de vrije Heerlijkheit Vianen, mitsgaders de Steeden, Dorpen, Heeren Huijsen en gehugten, met fraaije teekeningen.
39.Beschrijving van de Steeden enz. der Heerlijkheid Vriesland, benevens desselfs afbeeldingen, met getekende Figuren.
40.Overijssel, der zelver Steeden, Dorpen, Vlecken, Buurten en Kasteelen, neevens derzelver geteekende verbeeldingen, 2 deelen.
41.Afbeeldinge en Korte Beschrijvinge van Groningen en Ommelanden, met keurlijke tekeningen.
42.Beschrijving van Drenthe, met teekeningen en wapens.
43.Afdeelingen van 's Hertogenbosch, benevens de geheele Meierij met teekeningen.
44.Cronijk van Egmond en desselfs Heeren en Graeven, ncvens de leevens der Abten of kloostervoogden van de abdij, 1732 met keurlijke tekeningen.
45.Leevens van de Hertogen van Brabant en Graven van Vlaenderen, met derzelver afbeeldingen en penningen, 2 deelen.
46.Beschrijving van het Graafschap en Hertogdom Cleef met de afbeelding der meeste steeden van 't selve, en der selver Graeven, 2 deelen.
47.Leeven der Graeven van Hollandt, met hunne afbeeldsels, en zeegels.
48.Schouburg der Nederlandsche Gedenk- en Rekenpenningen, mitsgaders de Noodmunten na de order der jaeren geschikt, beginnende met de afstand van de Regeering van Ceijser Carel de 5de en eijndigende met het sluijten der Vreede t' Utrecht. Waerin gevoegt, behalven de afbeeldsels der penningen veele Pourtraiten en andere plaeten. 4 deelen.
49.Afbeelding van de Noot en Velt-munten, geslaegen in 't Velt of belegerde Steeden meest in de geunieerde Provintien nevens eenige Gedenkpenningen van de deftigste Mannen, die haer tegen het Pausdom hebben aangekant als mede de Munten van Jan van Leijden oproermaeker in Munster.
50.Historisch verhaal der Nederlandsche Gedenk- en Legpenningen, mitsgaders de Nootmunten, zedert het rampzalig omkomen van Willem de I, Prince van Orange, tot het 12 jarig bestand. 3 deelen.
51.Medaillische Historie van Ao 1500 tot 1535.
52.Wapens der Steden, Dorpen, Heerlijkheeden en Edelen, benevens die der Regeerders in de voornaamste Steeden der seven Provintien, na de order van het Alphabeth bij een gesamelt en geteekend door A. Schoemaker.
53.Der Steden en oud Adelijke geslagten van de Republijk van Holland en Westvriesland, der Zeeuwschen Adeldom en der Vriessche Edelen, meede na boveng emelde order geschikt en geteekend als vooren.
54.Van de Bisschoppen en Burgemeesteren de Stadt Luijck, de regeertijdt der bisschoppen en burgemeesteren zeedert den jare 1200 tot 1723, in order gebragt en geteekend als vooren.
55.Munten en Zeegels mitsgaders de afbeeldingen der Graven en Gravinnen van Hollandt.
56.Opene brieven, Handvesten en Privilegien door de Graven en Gravinnen van Holland, Zeeland en Heere van Westvriesland, gegeven aan de Steden, Vlekken, Dorpen en Gehugten van de voornoemde Provintien, van den jaaren 863 tot den jaaren 1591, door A. Schoemaker bijeen versamelt en geschreeven, 3 deelen.

In octavo.

57.Waapenen der voornaamste Nederlandsche Adel, op een Alphabetische ordre gebracht en geteekent door A. Schoemaker, 2 deelen.
58.Genealogische Tafel van het huijs en over outgeslagt van Egmont; door den selven versamelt. bis.
59.Rijmkronijk van Klaas Colijn, door A. Schoemaker geschreven, en met de afbeeldsels der Graaven versierd: waar agter Historie van Holland uit de schriften van Willem Nagge.
F. Vermeld in het ‘Register’ van prenten en teekeningen, nagelaten door Gerrit Schoemaker, te Amsterdam verkocht den 4n Maart 1737, bl. 5, no 35.
60.De Zuijd-Hollandsche Arkadia uijt Liefhebberij bij een gebragt door And. Schoemaker, bis.
G. Vermeld in het Register van met de hand geschreven boeken, nagelaten door Gerrit Schoemaker, te Amsterdam verkocht den 13n Januari 1738, blz. 3 en 4, no 3, 4, 13 en 14.

In folio.

61.Waepens der Heeren Scheepenen dezer Steede, zo als dezelve jaerliks hebben geregeerd, zedert de aller-oudste geheugenis (1333) tot den jaere 1735, bij een gebragt en geteekend door wijlen de Heer Andries Schoemaker, 2 deelen. (De wapens gekleurd.)
62.Idem tot den jaere 1578, door den zelven.
63.Genealogie en de Waepenen der Edelen van Holland en Zeeland, met afgezette Waepens door wijlen den Heere A. Schoemaker.
64.Genealogien van alle oude Edelen, Baronnen of Vrij-heeren en Ridderschappen der Grafelijkheid van Holland en Zeeland, opgesteld door Steffen van Huesen te Leijden 1561, gecopieerd en de Waepens geteekend door wijlen den Heere A. Schoemaker.
H. Vermeld in den Catalogue de la Bibliothèque littéraire et artistique de feu M.A.D. Schinkel, La Haye 1864, bl. 24 en 27, n. 195 en 218.
65.Genealogische tafel van het huys en overout geslacht van Egmont, in-8o in perkament.
Handschrift van 104 bladzijden van Andries Schoemaker, met 104 fraai geteekende wapens in kleuren.
66.Schouburg van Nederlands leggeld of rekenpenningen met eene bijvoeging van de voornaamste Noot-munten der Provincien, beginnende met Philippus de Goede tot deze tegenwoordige tijd, in-8o 457 blz.
Handschrift van Andries Schoemaker, met een zeer groot aantal met de pen geteekende penningen, en ingevoegde portretten.
I. Vermeld in eene in ons bezit zijnde iijst.
67.Waepenschilden der Heeren Burgemeesteren der stad Amsterdam, mitsgaders eenige aantekeningen de stad betreffende, de waepens met couleuren geteekent en in order gebragt door A. Schoenmaker, 2 deelen.

Handschriften van Gerrit Schoemaker.

A.In ons bezit:
1.Geslachtslijsten en genealogische aanteekeningen in folio, van de familles: Schoemaker, Vonk, van Dickelen, Kroll de Bruyn, Douwes, Schenkevelt, van Ekdom, Spruyt, Wijngaard, Spronk, Philips, Esser, van der Beeck, van Heerden, van Bronkhorst, Couwenburg, Bouwes, Terlon, Blaauw, Jelles, du Vivier of Vivié ook Vivé, van Wesel, Ricx, Edele bijgenaamd Kaaloor, Pill-Hunnevelt, Daems, Meynertzhagen, Hasselaar etc.
2.Geslachtslijsten in-8o van Schoemaker, Kroll, Esser du Vivier of Vivié ook Vivé.
3.Aanteekening wat Saaken behoorden getrokken te worden uyt de Annales Cliviae van W. Teschenmacher Ao 1721 in-folio gedrukt, 2 blz. in-folio.
4.Aanteekeningen betreffende het hertogdom Cleve, deszelfs steden, dorpen, sloten, abdijen, kloosters etc., in alphabetische order, 24 blz. in-folio.
5.Dekenschappen en Proostdeyen in de Bisdommen der Vereenigde Nederlanden, 3 blz. in-folio.
6.Naamen van Heerlijkheeden die ik genoemd vinde sonder dat ik weet waar die geleegen syn, 2 blz. in-folio.
7.Aanteekening over de zijwormen en de zijdestoffen met eenige gedrukte plaaten.
8.Historische beschrijving van Abcoude, Loenen, Amerongen, en de Hofstede Gravenveld gelegen tusschen Naarden en Huyssen, in-4o.
9.Alphabetische register van verschillende zaken, in folio.
10.Historische beschrijving van het diaken-oude Vrouwenhuis te Amsterdam, in-4o.
11.Omslagen met eenige aanteekeningen.
B.Vermeld in het ‘Register’ van boeken, nagelaten door Gerrit Schoemaker, te Amsterdam verkocht den 18n Februari 1737, blz. 94 no 33, 34.

In folio.

12.Aaloude Aadelijke Stamhuyzen en Riddermatige Hofsteden in 't Sticht van Utrecht, zynde eene korte beschryving van deselve, geschreeven Ao 1611, hier en daar met aant. en ophelderingen door G. Schoemaker vermeerdert.
13.Uytrechtsche Oudheden, zijnde een versameling van oude en veele ongedrukte brieven en aantekeningen, alsmeede afbeeldingen van oude en nieuwe gebouwen, in de Stad en Provintie van Utrecht, geteekend en dus uytgeschreeven door E. van Engelen M.D. en daar na by een gevoegt en geschikt door G. Schoemaker.
C. Vermeld in het Register van prenten en teekeningen nagelaten door Gerrit Schoemaker, te Amsterdam verkocht den 4 Maart 1737, blz. 3, 5-6, no 1, 2, 3 en 41.
14.Afbeelding der voornaamste zoo Geestelijke als Weereltlijke, en bysondere Gebouwen in en om de Stadt Amsterdam en Amstellandt, by een versamelt door G. Schoemaker.
15.Afbeelding der Steden, Heerlykheeden en andere gesigten in Zeeland, by een versamelt doar G. Schoemaker.
16.Gesigte van de steden, dorpen en andere gebouwen in het Stigt Utregt, benevens de Pourtretten van de Bisschoppen en andere, alsmeede de Wapenen van Adelijke Famieljes, door G. Schoemaker by een gebragt.
17.Tooneel van de Steeden der Seeven Provincien t'zamen gebragt door G. Schoemaker.
D. Vermeld in het ‘Register van met de hand geschreven boeken’, nagelaten door Gerrit Schoemaker, te Amsterdam verkocht den 13 January 1738, blz. 3-5 no 5-9, 11, 12, 15, 16, 18-22, blz. 5 no 1-3, 7-9, blz. 5 no 1, blz. 16 no 4.

In folio.

18.Naemen en Waepens der Heeren Vroedschappen, wanneer hun Ed. getal maar 24 was, en verders die der 36 Heeren Raeden, tot 1735, door Wylen den Heere G. Schoemaker by een verzaemeld en geteekend.
19.Waepens der kerk-meesters en Regenten, der kerken en Godts-huyzen dezer Steede, van 1397, door Wylen den Heere G. Schoemaker by een verzaemeld en geteekend.
20.Handvesten, voor-regten, gewoontens en gebruyken der Stad Purmerend mitsgaeders eene zeer breedvoerige Beschryvinge der zelver Steede en omleggende Dorpen, uyt veele zo Gedrukte als nog Ongedrukte stukken t'zaemen gesteld, met de nodige Kaerten en Plaeten verciert, en beschreven door Wylen den Heere G. Schoemaker.
21.Oudheden van Gelderland en Zutphen, voorgesteld in de gebeurtenissen, in en omtrent de Steeden en oud Adelijke Gebouwen, van gemelde Hertogdom en Graafschap, voorgevallen, in een Alphabetische ordre zaemen gebragt, door Wijlen den Heere G. Schoemaker, 2 deelen.
22.Geslagtlijst der Heeren en Graeven van Egmond mits-
gaeders eene zeer ampele Beschryving van dezelve heerlijkheyd, de Waepens fraey afgezet, met teekeningen en Plaeten vercierd, geschreven door Wylen G. Schoemaker, 2 deelen.
23.Geslagt-boom van het oude en beroemde Geslagt van Egmond, de Waepens met couleuren afgezet door G. Schoemaker waer agter Geslagt-Taefel der Heeren van Yzelsleyn uyt den zelve Huijze afkomstig.
24.Pierre Balthasar les Genéalogies, etc. des forestiers et comtes de Flandres met schoon Papier doorschooten en in 't Nederduytsch Vertaald door den Heer G. Schoemaker met de afbeeldingen der Graeven.
25.Claude François Menestrier, Histoire du Roy Louis le Grand par Médailles etc. met schoon Papier doorschooten en door wijlen den Heere G. Schoemaker in 't Nederduytsch vertaald.
26.Beschrijvinge der voornaamste afdeelingen, Eylanden, Dorpen en gehugten, geleegen en behoorende onder het Noord-hollandsche Synodus; bij een gezameld en geschreven door wijlen den Heere G. Schoemaker.
27.Alphabetisch-Register der Steeden en Dorpen en onder wat synodus dezelven behooren, door G. Schoemaker.
28.Register van eenige Hand-vesten en Previlegien in wat jaere, door welke Graeven, en ten wiens behoeve dezelve verleent zijn, door G. Schoemaker.
29.Oude Brieven en andere gedenkstucken, raekende Holland, Sticht etc. geschreven en verzaemelt door wijlen G. Schoemaker.
30.Alphabetische Register der Autheuren, die de beschrijvinge der steeden etc. als meede de leevens der Heyligen beschreven hebben, met aenwijzinge der Plaatzen alwaar hunne werken gedrukt zijn; door wijlen den Heere G. Schoemaker in crde gebragt.

In Quarto.

31.Aentekeningen op Adelijke Huyzen in Holland, na ordre van het Alphabeth, door G. Schoemaker.
32.Toneel der Hertogen van Braband, met hunne afbeeldzels, door den zelven.
33.Toneel der Graven van Holland en Prince van Oranje, met der zelver afbeeldzels, door den zelven.
34.d'Alence. Traité des Baromètres, Thermomètres, etc. Amsterdam 1688, door G. Schoemaker, in het nederduitsch vertaald.
35.d'Alence, van de Zeylsteen, door G. Schoemaker vertaald.
36.Rohault. Traité de physique, door G. Schoemaker in 't Nederduitsch vertaald.

In Octavo.

37.Zeegels der Graeven van Holland, etc. naer hunne origineele fraey geteekend, en door G. Schoemaker bijeen vergaederd.
38.Een Boek waarinne zoo gedrukte als getekende Leg-peningen enz. hier en daar door G. Schoemaker beschreven.
E. Vermeld in de Catalogue de la Bibliothèque littéraire et artistique de feu M.A.D. Schinkel.’ La Huye 1864, bl. 21, no 171.
39.Beschrijving van Purmerende en de Purmer, in folio, 120 blz. - Met gekleurde wapens, eenige kaarten, portretten en eene plaat voorstellende het kasteel Purmersteyn gegraveerd door C. Visscher.
Dit handschrift van Gerrit Schoemaker is voorzien van eenige door Frans van Mieris geschreven aanteekeningen.
F. Vermeld in eene in ons bezit zijnde lijst.
40.Wapenschilden der regeering der stad Amsterdam voor Ao 1578, door G. Schoemaker.
41.Idem, na Ao 1578 tot 1736 door den zelfde.
42.Versaemeling van wapenen der beroemdste geslagten in Amsterdam synde meest der geene die aldaer in de Regeering syn en geweest syn, dus bijeengesameld door wijlen G. Schoemaker.

Verschillende documenten, blieven enz. in ons bezit.

I. Betreffende Andries Schoemaker en zijne echtgenoote Rachel Kroll.

A.Poorterseed van Andries Schoemaker, 5 Mei 1682, op perkament.
B.Sententie van den hoogen raad van Holland in zake Andries Schoemaker contra Pieter van Middelant van den 25n April 1713, op perkament.
C.Vijftien kwitantien der betaling van den 100sten Penning, 1706, 1715, 1716, 1720, 1722-1731.
D.Elf idem idem van den achtsten penning, 1716, 1718, 1720, 1722, 1724, 1725, 1726, 1729, 1730, 1734, 1735.
E.Negen belangrijke brieven over de penningkunde, gericht aan Andries Schoemaker door Jacobus Kortebrant, in 1734 en 1735.
F.Negen brieven van rouwbeklag en toezendingen van grafschriften bij het overlijden van Andries Schoemaker, van Frans van Mieris; van P. van der Schelling met toezending van een grafschrift; van Christoffel Beudeker, met toezending van een grafschrift; van Jan Abraham Willink; van Adriaan Boogaert van Beloys, van J. Kortebrant, met toezending van een grafschrift; van Bernardus Fabritius, van J. Reeland, van J. Schoenmaker.
G.Gedrukt uitnoodigingsbillet ter bijwoning der begrafenis van Andries Schoemaker, in de Nieuwekerk op den 28n December 1735.
H.Gedrukt bekendmakingsbillet van het overlijden van Rachel Kroll, huisvrouw van Andries Schoemaker op den 4n Januari 1723.
I.Gedrukt uitnoodigingsbillet ter bijwoning der begrafenis van Rachel Kroll, huisvrouw van Andries Schoemaker, in de Nieuwekerk den 8n Januarij 1723.
J.Dagverhaal door C. Pronk met potlood geschreven, van een uitstapje met A. Schoemaker over Utrecht, Wijk-bij-Duursteden, Cuilenburg, Vianen. Ysselstein, Montfoort, Woerden etc. gemaakt, met twee teekeningen door Pronk, een weesjongen en een weesmeisje van Montfoort voorstellende.

II. Betreffende Gerrit Schoemaker en zijne echtgenoote Margareta Esser.

A.Doopbriefje van Gerrit Schoemaker (Noorderkerk), den 7n September 1692.
B.Trouwbriefje van Gerrit Schoemaker en Margareta Esser (Waalschekerk), den 19n Juni 1714.
C.Poorterseed van Gerrit Schoemaker. 25 Juli 1714, op perkament.
D.Brief aan Gerrit Schoemaker over zijne bibliotheek en verzamelingen, van Joh. Crems, Amsterdam, 22 November 1729.
E.Brief aan Gerrit Schoemaker van Elbertus Waller, Amsterdam 23 Juli 1729, waarbij hem een zangstuk op den verfoeielijken wind- en actiehandel wordt opgedragen, en met lof gesproken wordt over zijne boekerij en verzamelingen en over den door hem ontworpen penning op de zilveren bruiloft van Egidius van den Bempten, Burgemeester van Amsterdam en Aegie Hooft, met twee ontwerpteekeningen dier medaille door Schoemaker en twee door C. Pronk.
F.Brief van Gerrit Schoemaker van Reijer van der Burg, Spieringshoek, 17 Augustus 1736, betrekkelijk de penning op de gouden bruiloft van Cornelis Spiering en Geertruyd van der Goes, met twee ontwerpteekeningen der voorzijde dier medaille door C. Pronk.
G.Vier brieven aan Gerrit Schoemaker van Cornelis Backer oud Schepen van Amsterdam 1735 en 1736.
H.Zestien briefjes aan Gerrit Schoemaker van Pieter Vlaming 1729-1733, betrekkelijk de bearbeiding van eene historische beschrijving van Amsterdam.
I.Één brief aan denzelfden van B. Huydecoper, 28 Februari 1734.
J.Een brief aan denzelfden van Jac. Phil. d'Orvile, 18 April 1734.
K.Inventaris van oude documenten van de Leen- of Register kamer van Holland, op last van Burgemeesters van Amsterdam uit het sterfhuis van wijlen Pieter Vlaming gebragt ten huize van Gerrit Schoemaker, met copie van het reçu door G. Schoemaker afgegeven.
L.Verklaring van M. Maten de Jonge, dato... Juni 1734, dat
hij de bovenbedoelde stukken van Gerrit Schoemaker heeft overgenomen voor den Heer Fiscaal Mr Frans van Limborch om naar 's Hage te worden verzonden.
M.Opdragt van Daniel Willinks Amstellandsche Arkadia, door Jan-Lodewijk Schuer, 1736.
N.Brieven van rouwbeklag bij het overlijden van Gerrit Schoemaker van Mr Gerard van Loon (gedrukt in de meeraangehaalde verhandeling van den Heer Ed. Van Even blz. 44-45) en van Theodoor van Pee.
O.Twee kwitantien wegens de begrafenis van Gerrit Schoemaker.
P.Twee idem wegens wachtgeld.
Q.Twee idem van P.J. Grave van Boetzelaer wegens betaling van huishuur door de Wed. Gerrit Schoemaker, 1758 en 1760.
R.Twee idem wegens betaling van impost en accyns op wijn, 1739-1741.
S.Gedrukte bekendmakingsbillet van het overlijden van Margareta Esser Weduwe Gerrit Schoemaker, te Montfoort, 8 December 1771.
T.Doopbriefje van Andries zoon van Gerrit Schoemaker en Margaretha Esser. Westerkerk, 8 December 1719.
U.Poorterseed van voornoemden Andries Schoemaker Junior, 8 December 1733.
V.Aanstelling tot makelaar van Andries Schoemaker Junior, 8 December 1733.
W.Quotisatie biljet van de middelen, van 't zout, zeep, Heere en Redemptie-geld 1739, ten name van den Heer Andries Schoemaker.
X.Verschillende gedrukte overlijden, begrafenis en kerkplaatsbilletten van de familie Schoemaker.
Y.Lijst van eenige door Gerrit Schoemaker nagelaten handschriften.

Gedrukte Catalogussen.

1.Catalogus van het kabinet zilveren medailles van Andries Schoemaker, 1720 in-8o. In de koninklijke bibliotheek te 's Gravenhage.
De ongeevenaarde penningschat van Andries Schoemaker ging bij koop over aan Mr. Balthazar Scott, raad en schepen van Amsterdam.
2.Register van boeken en handschriften nagelaten door Gerrit Schoemaker, in-8o, verkocht, 18 Febr. 1737 met de prijzen; in ons bezit.
3.Register van prenten en tekeningen, medailles en rariteiten, nagelaten door G. Schoemaker, in-8o, verkocht, 4 Maart 1737, met de prijzen; in ons bezit.
4.Register van boeken en handschriften, nagelaten door G. Schoemakei, in-8o, verkocht 13 Januari 1738, met de prijzen; in ons bezit.

Gedenkpenningen op Andries Schoemaker, en zijn cachet.

a) Voorzijde: Borstbeeld van Andries Schoemaker, van voren te zien. Om den rand: ANDRIES SCHOEMAKER GEB(oren). TOT AMST(erdam) 1660. 9 OCTOB(er).

Op de keerzijde leest men de volgende dichtregels:

 
RYK VAN DEUGDEN, HOOG VAN JAAREN,
 
IN 'S LANDS OUDHEEN UYTGELEERD,
 
IN DE PENNINGKUNDE ERVAAREN,
 
WAART AAN AL WIE KONSTEN EERD,
 
WAS SCHOEMAKER, WIENS GESLACHTE,
 
WYDDE DIT AAN S'MANS GEDACHTE.(1)

Overleeden

23 December 1735.

 

Afgebeeld en beschreven in het Vervolg op van Loon, eerste stuk, pl. I, no 3 blz. 21. Een exemplaar in zilver van deze medaille is in ons bezit.

b) Voorzijde: Andries Schoemaker ter halven lijve van voren te zien, voor eene tafel zittende en in een zijner handschriften over penningkunde, met eene pen, het woord Waardig schrijvende. Ter zijde ziet men eenige penningen en een inktkoker. In de linker hand houdt hij eene medaille. Om den rand: ANDRIES SCHOEMAKER. OUT. 72 JAAR, 1732.

Op de keerzijde leest men het volgende:

 
Dit 's 't Wefen van SCHOEMAKER, die
 
Gelyck een Nyvre Honingbie
 
Aaft op den Geur der Penningkunde,
 
Wiens Vlugge Geeft en fyn Verftandt,
 
Door fnuffelt als wat Nederlandt
 
In fyn Metaal het ligt oydt Gunde:
 
Wiens luft nog met de Gryfhyt Groeyt
 
Wie heeft Oyd op die leest Gefchoeyt.
 
Jacobus Kortebrant.

Afgebeeld en beschreven in het Vervolg op van Loon, eerste stuk, pl. I, no 4 blz. 21.

c) Voorzijde, als van de voorgaande, doch de penning wat kleiner en met dit randschrift:

 

ANDRIES SCHOEMAKER. OUT. 73 JAAR 9 OCT. 1733.

 

De keerzijde draagt deze dichtregels:

 
HEER SCHOEMAKER
 
U WERT OPGEDRAGE
 
DIT PRESENT OMDAT G'
 
IN U GRYSEDAGE
 
NOG OP VEEL PENNINGE
 
GROOT EN KLYN
 
AAST MET EEN GROOTE
 
VLYT EN YVER RYN.
 
L. LUCAS Fec.

Afgebeeld en beschreven in het Vervolg op van Loon, eerste stuk, pl. I, no 5 blz. 22.

d) Cachet in zilver met het geslachts wapen van Schoemaker (in ons bezit): in goud een scheepsanker van keel en bande; helm met vrong en lambrequins van goud en keel (verg. het slot dezer studie).

Portretten.

1.Andries Schoemaker, borstbeeld met pruik, iets kleiner dan levensgroot, in olieverf, en in ovale lijst.
2.Dezelfde, borstbeeld, met pruik, met potlood geteekend door Cornelis Pronk. C.P. delin.
3.Dezelfde, afgebeeld voor een tafel zittende in een boek schrijvende. Eenige penningen liggen voor hem. Hij draagt geene pruik, maar zijn hoofd is met eene muts gedekt; naast hem staat zijn kleinzoon Andries Schoemaker junior. Achter hem ziet men eene boekenkast en een muntkastje, en tegen den muur hangt zijn portret hierboven onder no 1 beschreven, en als pendant het portret van Mr Gerard van Loon. Zeer fraai in Oost-Indische inkt. Onderaan een zesregelig gedicht, vermoedelijk van Abraham de Haen de Jonge.
4.Dezelfde, het hoofd met eene muts gedekt, voor eene tafel zittende in een boek te schrijven. Gravure in zwarte kunst. Nolbertus van Blommen ad viv. del. J. van Vilsteren fec. 1750.
5.Dezelfde, borstbeeld met pruik in ovale lijst, waaronder zijn wapenschild. Steendruk van Houtman naar W.J. Paling, die no 1 en 2 als voorbeeld genomen heeft.
6.Gerrit Schoemaker ten voeten uit, op eenen stoel zittende en eene teekening in de hand houdende. In pastel, zeer fraai, door Cornelis Troost, in lijst achter glas.
7.Dezelfde, met zijn vriend A. van Halen in een prieel van wijngaard gezeten, in de nabijheid van het Mauritsgraf te Kleef; in sepia, door A. van Halen (Aquila), met gedicht.
8.Dezelfde, voor eene tafel zittende, met boeken voor zich. Schets in potlood door C. Pronk.
9.Margaretha Esser, echtgenoote van Gerrit Schoemaker, begonnen schets in potlood, door C. Pronk.

Alle deze poitretten zijn in ons bezit.

Inventaris

van Documenten en Papieren, gevonden in een langwerpige vierkante schuiflade of kasie op welkers deksels met oude munnike Letters met inkt geschreeven staat Fundationes, sijnde dit kasje door last van de E.G.A. Heeren Burgermeesteren daeser stad Amsteldam uijt het sterfhuijs van wijlen Pieter Vlaming, daar het berustende was, wel geseegeld gebragt aan mijn huijs (huis van Gerrit Schoemaker), en daar geopend, in het bijsijn van dHr Mr Mathys Maten, en dHr Jan Oortman, als Executeur van den Testamente van Pieter Vlaming.

1367 31 December, brief van Hertog Albert, in het Latijn, vermelt bij de Riemer pa 193.
  Statuta cappittuli capelle, colleg: Be: Marie Curie Hagen, 794.

1507 Uijtspraak van Keijser Maximiliaan, 823.
1377 Supplementum Decanatus, et approbatio Ordinnarii, met een brief van Arnold van Hoorn, Bisschop van Utrecht.
1377 St Jans Avond, brief van Hartoch Albrecht, roerende absentie, van de vicarien.
1371 5 April, Bulle van Paus Gregorius, 195.
1372 2 November, Bulle van dito, 199.
1374 Maart, Bulle van dito, 200.
1374 Bulle van dito, dog bij na niet Leesbaar, op de rug staat conservatoria.
1492 Bulle van Paus Innocentius de 8e, op de rug staat Bulla conservatoria.
1461 July, Bulle van Paus Pius de tweede, weegens de Kerk van Burch op Texel vermelt 208.
1376 Januarij, brief van den Officiaal van Uijtrecht.
1376 Coppije van deselve brief.
1374 Aanstelling van Hr Coenraat van der Steen, 819.
1390 18 Meij, Hartoch Albert Confirmeert het Cappittul, en neemt haar, in sijn, bescherminge, 202.
1479 27 November, gifte van de Nieuwe Kerk tot Delft, ende Kerk tot Hoorn, 209.
1492 8 December, vrijheijt om 70 dagen afweesig te sijn, 233.
1487, 1487, 1490, drie Documenten weegens de Kerk tot Delft.
1492 12 Februarij, Brief van Maximiliaan Roomsch Kooning, 818.
1508 Verdrag, tusschen de Abt van Middelburg, en het Cappittul in s'Hage, 826.
1527 18 Februarij, verhuuringe van het Cappittuls deel, in het nieuwe bedijckte Landt van Pierschil.
1534 6 Junij, Octroi, voor 't Cappittul, om te mogen vercoopen etc. Landen, oft renten totte som van f. 1329: -: - en die te exploiteeren tot betalinge van de subsidie, den K.M. den geestelijken geconsenteert.
1534 22 Junij, belofte van 't Cappittul dit Octroi te achtervolgen.
1534 26, kwitantie weegens betaling van de eerste helft van die subsidie ter somme van f. 664: 10: -
1534 16 Maart, verbintenis weegens de Kerk van Burg op Texel.
1543 16 Maart, Mr Philips Fiesnet, verbindt sig tot voldoeninge van seeckere sententie, een Festum Compositum te fondeeren.
1543-1547, twee brieven van aanbesteeding van bijde de portien der Cuere of Kercke van Poortvliet.
1551 8 October, de Cappellanen der Cappelle op t'Palijs in s'Hage, bij den Raedt toegelegd voor die Raet Missen 6 £ groot jaerlijks.
1552 Maij, accoort, tusschen Mr Pieter Muesteau, Cannonik alhier, en den Cappittule.

1553 en 54 Requesten en apostillen, wegens de Subsidie van de Geestelijcheijt van Hollandt ge eijscht.
1559 January, Mandament van den Vice deeken, en Connonniken, 211.
1559 Maart, aanstelling van W. Lindanus tot Deecken, 821.
1455-1547, brieven weegens de Oude Kerke tot Amsteldam.
1562 30 Meij, brief van Burgermeesteren van Amsteldam.
1487 Weegens de Kerk tot Delft.
1490 Twee brieven weegens de Kerk tot Hoorn.
1542 30 Maart, Mr Jan Ketelaar Zangmeester, 262.
  Een Packet waar in brieven, en Processtucken.
  Een dito... waar in Overdrachten van Landerijen, oude Lijfrentebrieven etc.
  Een Rolletie, waar in geknipte Lastbrieven.
1470 Latijnsche brief rakende het Minnebroeders Klooster tot Amsterdam.

De lezer vergunne ons, ten slotte bij deze gelegenheid den geachten naam van den eerbiedwaardigen geleerden grijsaard te gedenken, die de hoofdbewerker is geweest der vijf laatste stukken van het Vervolg op van Loon; een uitmuntend werk geschreven heeft over de Nederlandsche gildepenningen, dat bekroond is geworden, en bovendien onder den bescheiden titel van Penningkundig Repertorium, mededeelingen ter aanvulling van de Penninggeschiedenis der Nederlanden, een supplement (zonder afbeeldingen) uitgeeft op van Mieris, van Loon, enz. Hierin worden de penningen beschreven, die in genoemde werken ontbreken, de dwalingen en onnauwkeurigheden verbeterd en aangevuld. Dit werk, van ontzettend veel wetenschap getuigende, en dat zoo oneindig veel belangrijke historische mededeelingen en aanwijzingen bevat, plaatst den geachten, onvermoeiden vorscher en schrijver, Mr Jacob Dirks, aan wien men nog zoo vele andere uitmuntende numismatische geschriften te danken heeft, op denzelfden rang als zijne roemvolle voorgangers der XVIIIe eeuw.

Moge zijn zoo nuttig en arbeidzaam leven nog lang gespaard worden, en het hem vergund wezen, zijn voor

de penningkunde onwaardeerbaar Repertorium geheel te voltooien en tot den huidigen dag voort te zetten.(1)



illustratie
WAPEN:
In goud een scheepsanker van keel en bande.
Helm met wrong en lambrequins van goud en keel.




illustratie


Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs