Dietsche Warande. Nieuwe reeks. Deel 3

[p. 220]

Onuitgegeven dichtstuk
[van Dirck Rafsz. Camphuysen?]
medegedeeld door J.F. van Someren¹.

Siet hier den grooten Mars van 't vrije Nederland,

Ontbonden, los gemaect, ontslagen van den band,

Daer aen hy twaellef jaer half-willich heeft gheleghen,
Heeft weder volle swier end losse toom ghecreghen,

Den deghen in de vuyst, de wapens by der hant.

Help Hemel! wat aalt zijn, off Oorloogh' off Bestant?

Hoe heeft hy dus het oogh nae boven toe gheslaghen?
't Schynt dat hy op syn doen den Hemel raet wil vragen,

Met recht, het moet soo zyn, de saeck en mach geen quaet

Wanneer den mensche met den Hemel sich beraet.

Wel aen dan; sullen we' er de standers en banieren
Gheswindet brallen uyt op velden en revieren?

1 Bijgaande welluidende en gespierde verzen schreef ik af onder een zeer zeldzame historische zinneprent, omstreeks 1621 vervaardigd, en voorstellende Prins Maurits in Romeinsche wapenrusting, met ten Hemel geslagen oogen overpeinzend, ‘of het oorlogh ofte vrede wesen sal’.
De verzen zijn zonder eenige aanduiding van des dichters naam, doch ademen, naar mij althans voorkomt, meer een vredelievenden, dan wel oorlogszuchtigen geest.
Wie mag nu wel de maker zijn? Vondel zeker niet! Toch zouden ze hem of zijns gelijken geen oneer aandoen, dunkt mij.
Misschien zijn ze ook wel bekend of in een of anderen dichtbundel van die dagen opgenomen. In ieder geval acht ik ze belangrijk en fraai genoeg, om er den dichter van op te sporen.
V.S.

[p. 221]

 

Sal wederom de Maes, moet wederom den Rhijn

 

Ghetuygh van wijs beleyt en cloecke daden zijn?

 

Off sal hy metter vlucht syn Ruytery gaen leyden

 

Int scherpste van de vrost naer Turnhouts schrale heyden,

 

En gheven Varacx heyr een groote neder-laegh,

 

En brenghen ses-mael ses seeg-teeckens in den Haegh,

 

Den Spaegnaert uyt de vuyst gewrongen end gebroken?

 

Off sal hy met gewelt den vyant gaen bestoken

 

Int midden van syn land? en breken in het velt

 

De Castiliaensche macht end 't Arragons ghewelt?

 

Soo dat d' Aerts-Hertogh self de scherpte moet ontvluchten

 

Vant schrickelicke stael, end la Barlott besuchten,

 

Betalen mette doot, end voeren d' Admirant

 

Als costelicken rooff, ghevanghen uyt het lant?

 

Off sal hy met een hoop van snel-beseylde schepen

 

Door 't grondeloose diep zijn Oorloogs-volck gaen slepe,

 

En werpen metter vaert een legher in Cadsand,

 

Verov'ren wat hy vint, en winnen hand voor hand

 

Int vierendeel eens jaers veel sterckten en veel steden,

 

Dewyl de vyant voor Oost-ende breeckt syn leden?

 

Off salder wederom een onverwonnen Helt,

 

Sich met een schoone vloot op 't blau-gemarmelt velt

 

Begheven, om een slagh voor Gibraltar te waghen?

 

Een slagh die Portugal de doot opt lijf ging jaghen,

 

Toledo sulcken schrick, dat Saragoss' sich boogh,

 

En om het lest bestant te bidden herwaerts toogh.

 

Off heeft des Oorloogs brand den Hemel eens verdroten,

 

Die ons de lieve Vred' te gunnen heeft besloten?

 

O Vrede soete naem! ô Vrede weerde maeght!

 

Die al wat vriend'lick is in dijnen boesem draeght,

 

Besloten in dijn schoot, com herwaerts met den seghen

 

Daer nied' du bist omgord, com stortet, als een reghen,

 

Dijn goed'ren over ons, en maeckt ons herte bly,

 

Verquickt ons droeve ziel, end blijft ons altijt by.

[p. 222]

 

Doch al wat 's Hemels gunst bestemt heeft ons te geven,

 

Is weerd en aenghenaem, het zij in Crijgh te leven,

 

Off in gheliefde Vred', mits dat syn stereken erm

 

Ons neem in syn beschut, en vaderlick bescherm.

 

O ghy! wiens crachtich oog door ons verdriet bewogen,

 

Heeft eertijt 't Vader-land met groot gewelt ghetoghen,

 

Gheruckt uyt 's vyants macht, O! gunt ons dit gebet,

 

't Sy dat ghy ons in Vred' off wel in Oorlogh set,

 

Hout ghy ô Heer de wacht, draeg sorg voor onse wallen,

 

Opdat wy van Leon niet werden over-vallen,

 

Bewaer ons als u oogh, ons saeck neem by der hand,

 

End geeff ons Liefd', ô Heer, end Eenicheyd int Land.

EYNDE.