Dietsche Warande. Jaargang 10

[p. 193]

Mengelingen.

OPIUMBELASTING. - De opium is in Indië zwaar belast. Deze belasting schijnt jaarlijks 10 millioen aan de schatkist op te brengen. Het Nieuws van den day (Juni) heeft een paar artikelen gewijd aan de beschouwing, hoe zeer het gebruik van opium, het zoogenaamde ‘amfioenschuiven’ de menschen verdierlijkt. Het Nieuws van den dag wil daarom wel niet de belasting afgeschaft hebben, want dan werd de opium rog beter-koop en zoû het gebruik bevorderd worden. (De millioenen anders, die uit de Oost komen, zijn Heeren liberalen onverschillig; zij meenen, dat de Nederlandsche burger alleen zelfvoldoening vinden kan in de vergaâring van millioenen, die hij-zelf opbrengt: het leven is veel te goedkoop in Nederland; 't is schande, voor zoo'n fatsoenlijke natie!) Maar het Nieuws wil, dat de opium in de Oost verboden zal worden. Anderen zeggen, dat dan het misbruik van jenever in Nederland ook van staatswege moest worden tegengegaan. Neen, zegt het Nieuws, dat niet: de Nederlanders zijn meerderjarig; de Javanen in tegendeel zijn onmondig. De voogd mag een onmondige weigeren wat hij een meerderjarige niet beletten mag. Dus de dronkaarts, die bij ons langs wegen en kaden zwaayen, zijn meerderjarig, zijn bevoegd te oordeelen, te beslissen en te handelen. De werkman, die geregeld een derde van zijn sober weekloon aan de arme, arme vrouw en de kinderen onthoudt, om het fraaye werkwoord zuipen in toepassing te gaan brengen, heeft onschendbare rechten, die de Javaan op rijpen leeftijd niet heeft. En de Javanen zijn zoo knap en zoo beschaafd! en men wil hun met een Burgerlijken Stand enz. enz. begiftigen! Als nu een mensch, een der genen die zich onder de banier vrijheid, gelijkheid en broederschap scharen, een die het recht heeft, om zich-zelven zijn godsdienst of óngeloofsgraad uit te kiezen, een der genen, die geenen meester of leeraar dan alleen zich-zelven te erkennen hebben, een der wezens met de eigenaardige strotkonformatie, die ons, tot dus verre, van de apen onderscheidt, een der door de groote fransche en duitsche

[p. 194]

wijsgeeren der vorige Eeuw vrijgemaakten, verklaart, dat hij voor zijn eigen geld, voor zijn eigen 6 centen, zich koopen wil een ‘balletje’ opium, het genot van zekere bedwelming, - dan zoû de regeering, de wet, dit mogen beletten! de wet zoû mogen zeggen: neen, dat is niet goed voor Jantje, dat mag Jantje niet doen, of niet hebben! Heeren liberalen, konsequente theoristen, bewakers van de vrijheid en waardigheid van den mensch (allengs ook van verwante natuurgenoten), hoe heb ik het met u? De mensch zoû vrijelijk mogen gaan naar de kerk, en zoû niet mogen gaan naar de ‘amfioenkit’! Allons donc! Er is immers geen andere gezachsdrager dan ons eigen individu! er is immers geen Openbaring, geen God, geen wet, geen stellige wetenschap, of niets! Wat droomt gij toch! Gij dommelt in van goedaardigheid! Gij zijt met het lot van die liefhebbers in Indië begaan, gelijk gij begaan zijt met de ravages, die de ontucht ook hier te lande maakt, maar bedenkt toch, dat ge met volwassen personen te doen hebt, die het wellicht veel beter weten dan gij.

M.

MIDDELBURGSCH TAALKONGRES. - Ons onthoudend van in eene profeetische uitspraak te reden aangaande de vruchten, die deze bij-een-komst van letterkundigen zal afwerpen, - is het ons hoogst aangenaam hulde te brengen aan den geest, die de handelingen der Regelingskommissie en van het Kongresbestuur geleid heeft. Wij waardeeren innig niet slechts de gulle courtoisie, waarmede de Heer De Jonge van Ellement de honneurs van zijne provincie en van zijn kasteel gedaan heeft, maar ook de groote humaniteit, die zijne handelingen als Voorzitter heeft bezield. Op hoogen prijs wordt ook door ons gesteld de zorgvuldige vermijding van alles wat aanleiding tot misbruiking van het Kongres voor politieke partijoogmerken had kunnen geven. Wij behooren voorzeker onder de genen, die gelooven het proza, zoowel als de vaerzen van Marnix te verstaan, te kunnen smaken, en te waardeeren; ook naar onze meening neemt de vriend van den Zwijger eene eerste plaats onder onze letterkundigen in: Wij zouden het dus verklaarbaar, ja bijna verschoonbaar gerekend hebben, indien het Kongres als zoodanig zich had aangesloten bij de hulde, die hem op het kerkhof van Souburg gebracht is. Nu men zich daarvan heeft onthouden, hebben wij geen woorden genoeg, om te betuigen, hoe zeer wij deze kieschheid tegenover de Katholieken

[p. 195]

waardeeren. Het was inderdaad meer dan wij hadden durven vergen, en de onthouding is alleen hierdoor gewettigd, - werd alleen hierdoor bepaald voorgeschreven, - dat zeer zeker het liberalisme niet zoû nagelaten hebben toe te geven aan opwellingen en uitboezemingen, die beleedigend zouden geweest zijn voor de kinderen der Kerk, welke de schrijver van den Bye-corff zoo bitter bestreden en beschimpt heeft. Sommige onzer vlaamsche broeders hebben, helaas, een zeer gering begrip van de rechten der opiniën en van het charakter eener minderheid, en het spreekt toch wel van zelf, dat de viering der gedachtenis van een beroemd man niet mocht ontaarden in een strijd over zijne beginselen en methode. Nogmaals dus onzen dank aan het Kongres voor zijne wijze, liefdevolle, echt courtoise onthouding.

J.A.A.Th.

DE KEIZERSRECEPTIËN. - De Koningin van Engeland heeft in der tijd, in naam van la fière Albion, een foort van amende honorable gedaan bij de asch van Napoleon den Eerste. Met een overwicht, dat wij niet geneigd zijn, ook nu nog niet, te miskennen, heeft de Neef van den grooten Keizer dat bezoek weten uit te lokken. Niet al te vernederend trouwens was het voor de nazaat der Tudors dezen hoffelijkheidsplicht te komen vervullen. Napoleon de Eerste had den Koning van Engeland niet uit zijn rijk gejaagd, noch zich de kroon opgezet, waar die Koning beweerde aanspraak op te hebben. Maar Frans Joseph, nazaat van de Keizers van het Heilige Duitsche Rijk, verslagen, vernederd, verpletterd bijna door zijn vroegeren bondgenoot tegen de Denen, maakt zich op om dien Vorst zijne hulde in zijne hoofdstad te gaan aanbieden, en die Vorst zal hem de eer doen hem te ontvangen, gecierd met de kroon van Karel den Groote en Rudolf van Habsburg. Niemant gelukkiger dan de Heer Franciscus Josephus (die zich ‘Keizerlijke en Apostolische Majesteit’ titelt), dat hij in het europeesch Driemanschap schijnt te worden toegelaten, waar hij den naneef der kozakkentsaars en van de Heeren van Brandenburg tot kollegaas heeft. De Markgraafjens van Brandenburg hadden, als Keurvorsten, de eer het waschbekken bij de krooningscaeremoniën der voorzaten van Frans Joseph te mogen aanbieden. Heden houdt Frans Joseph, mag men wel zeggen, den stijgbeugel, als het den Duitschen Keizer genadiglijk behaagt zijn

[p. 196]

krijgs- of paraderos te beklimmen. Men kan worden arm, beroofd, verzwakt, overheerd: maar men behoeft niet te worden de oogendienaar van den Vorst die ons overwonnen, vernederd, verduisterd heeft; men behoeft het niet - als men eergevoel heeft: men behoeft het vooral niet in het oogenblik, dat die Vorst met de ongehoordste maatregelen van onrecht en geweld de Apostolische Kerk aanvalt, waaraan men zijn geprivilegieerden titel ontleent.

Helaas! où sont les Rois? God dank, dat Nederland er een bezit, wien zijne berispers, wat zij ook zeggen mogen, geen koninklijk zelfgevoel betwisten kunnen.

De Heer von Bismarck heeft, volgends de koeranten, op het gala-dinee van Vrijdag 6 Sept. (waar Zijne Apostolische Majesteit zich wel van 't gebruik van vleesch en vet onthouden zal hebben!) zorg gedragen voor eene kleine ontspanning. ‘Hij had den eersten komiek van het hof-theater ontboden en dezen de eereplaats tusschen zich en Mevrouw de Prinzessinn aangewezen, regt tegenover de Keizers.’ Wij hebben niets tegen de middeleeuwsche assorteering der hof-beambten: maar als men personen met zotskappen in kontakt met Soevereinen brengt, dan behooren die Soevereinen toch ook geheel de allures van kroondragers te bezitten, en van de waardigheid, die deze personen behoort te onderscheiden, heeft, men moet het bekennen, de muzikale en inkonsequente Koning van Beyeren, als non-komparant, nog meer blijk gegeven dan de krachteloze schrapper zijner eigen handteekening onder het bilateraal kontrakt, dat men Konkordaat noemde.

Men ziet: je ne parle pas politique, mais bonnes manières.

M.

XIX^e-EEUWSCH. - Dezer dagen trad een Heer een telegraaf-bureau in de nabijheid van Parijs binnen, en overreikte het volgend telegram: ‘Madame Duval, X-straat, 15, Parijs. Bericht met droefheid dood oom Vincent. Kom spoedig tot opening testament. Geloof wij zijn erfgenamen. Durand.’

De telegrafist telde de woorden en zei: ‘Er zijn er twee-entwintig. Dus twee woorden te veel, mijnheer.’ - ‘Zoo?’ andwoordde deze en keek het telegram nog even door: ‘Haal dan met droefheid maar door.’

N.v.d.D.