Aanteekening op het artikel afstamming van het geslacht Van Berkel.
Daar is, behalve de onderstelde afstamming van Cornelis van Berckel en zijn nageslacht uit Jacobus, hetwelk gereedelijk verklaart, dat zijn kleinzoon Arnoldus, bij de gouden sterren in het blaauwe veld, aanneemt het schaap in sinopel der Van-Buytens (als getrouwd hebbende Maria Bartholomaeusdochter van Buytene), nog eene andere lezing mogelijk. In Delft treedt reeds in 1427 en -28 als Schepen op: Dirck Claisz. van Berkel; tijdgenoten van den emigrant Jacobus van Berckel, waren Adriaen Pietersen en Clement Cornelissen, in Delft-zelve. Deze Heeren van Berckel waren, na elkander, leden van den Raad van Veertigen; Clement zat 5 jaar als Schepen, en bekleedde de ambten van gasthuismeester, weesmeester, en thezaurier der stad. Deze Regenten (zoo min als hun voorzaat Dirck Claisz.) zegelden echter niet met de 3 gouden sterren. Zij voerden een groenen boom, waarop een zwarte vogel, in zilveren veld. Is nu de naams-over-een-komst van Cornelis [onzen onderstelden Jacobus'zoon] met dien van Clements vader toevallig, of uit bloedverwantschap te verklaren? In het laatste geval, hoe komt dan Cornelis' kleinzoon, eene dochter trouwende uit een der oudste patricische geslachten der stad, tot de quartileering van haar zilveren of gouden schaap niet met zijn aalouden Delfschen boom en vogel (dat toch óok een magistraatswapen was), maar met de gouden sterren der Bosschenaars en Rotterdammers? En toch die naams-overeen komst van eerste luiden in eene zoo kleine stad kan haast niet toevallig zijn. Daar is meer. De Van Buytens bleven katholiek; maar ook de Delfsche Van Berckels (met den Boom) schijnen het gebleven te zijn: want na Clements dood vindt men alleen nog maar in 1611 zijn zoon Pieter als Gasthuismeester, en verder verdwijnt de naam van de Regentenlijsten. Eene Johanna trouwde nog in den aanvang der XVIIe Eeuw met Sasbout van der Dussen; maar dit bewijst niets tegen haar Katholicisme. Zullen er dus twee verschillende katholieke
geslachten Van Berckel in Delft geleefd hebben: het eene dagteekenend van 1400, het andere van 1600? Zoo neen - is het dan te vooronderstellen, dat de oud-Delvenaar Arent of Arnoldus van Berckel, die zoo veel prijs stelde op zijn huwelijk met de patricische Maria van Buytene, pas 50 jaar na dat zijn vaderen voortgingen met hun boom en vogel te zegelen, dit blazoen zal verzaakt en de sterren aangenomen hebben, waarop hij geen recht had? Of is Pieter Clements misschien Protestant geworden, en heeft daarop het nageslacht eens broeders die Cornelis heette, uitgevorscht, dat het eigenlijk oorspronklijk van de Noord-Brabanders afstamde, eene overlevering, die bevestigd schijnt te worden door hun blazoen, welks groene boom wel aan het zegel der stad 's-Hertogenbosch ontleend kon zijn; en heeft het, om zich tevens van de evenzeer prot. Rotterdammers te onderscheiden, de bekende quartileering aangenomen? Iets dergelijks hebben wij met de Dommer-Pletsers zien gebeuren. Is deze hypotheeze juist, dan zouden wij 3 emigraties moeten aannemen, en den volgenden staat kunnen verkrijgen.
Auteursrechtvrij
