Logo DBNL
De boec van Catone (1846)

De boec van Catone

(1846)–Anoniem Duytschen Catoen, Den–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Liber tertius.

Prologus.

a.
Hoc quicumque cupis carmen cognoscere lector,
 
Haec praecepta feres, quae sunt gratissima vitae.
 
 
b.
Instrue praeceptis animum, nec discere cesses:
 
Nam sine doctrinâ vita est quasi mortis imago (1) .
c.
Commoda multa feres: sin autem spreveris illud:
 
Non me scriptorem, sed te neglexeris ipse.

 

1.
+Cum rectè vivas, ne cures verba malorum;
 
Arbitrii nostri non est, quid quisque loquatur.
 
 
2.
Productus testis, salvo tamen ante pudore,
 
Quantumcumque potes, celato crimen aminci.
 
 
3.
Sermones blandos, blaesosque cavere memento:
 
Simplicitas veri fama est; fraus sicta loquendi.
 
 
4.
Segnitiem fugito, quae vitae ignavia fertur:
 
Nam cum animus languet, consumit inertia corpus.
 
 
5.
Interpone tuis interdum gaudia curis,
 
Ut possis animo quemvis sufferre laborem.
 
 
6.
Alterius dictum aut factum ne carpseris unquam,
 
Ecemplo simili ne te deridaet alter.
7.
Quae tibi sors dederit, tabulis suprema notato,
 
Augendo serva, ne sis quem fama loquatur.
 
 
8.
Cum tibi divitae superant in fine senectae:
 
Munisicus facito vivas, non parens amicis.
 
 
9.
Utile consilium dominus ne despice servi:
 
Nullius sensum, si prodest, tempseris unquam.
 
 
10.
Rebus et in censu, si non est quod fuit ante,
 
Fac vivas contentus eo, quod tempora praebent.
 
 
11.
Uxorem, fuge ne ducas sub nomine dotis,
 
Nec (ne?) retinere velis, si coeperit esse molesta.
 
 
12.
Multorum disce exemplo, quae facta sequaris,
 
Quae fugias: vita est nobis aliena magistra.
 
 
13.
Quod potes, id tentes, operis ne pondere pressus,
 
Succumbat labor, et frustra tentata relinquas.
 
 
14.
Quod nosti haud rectè factum, nolito silere:
 
Ne videâre malos imitari velle, tacendo.
 
 
15.
Judicis auxilium sub iniquâ lege rogato:
 
Ipsae etiam leges cupiunt ut jure regantur.
 
 
16.
Quod meritò pateris, patienter ferre memento,
 
Cumque reus tibi sis, ipsum te judice damna.
 
 
17.
Multa legas facito; perlectis, perlege multa:
 
Nam miranda canunt, sed non credenda, poetae.
 
 
18.
Inter convivas fac sis sermone modestus:
 
Ne dicâre loquax, dum vis urbanus haberi.
 
 
19.
Conjugis iratae nolito verba timere:
 
Nam struit insidias, lacrymis, dum foemina plorat.
 
 
20.
Utere quaesitis, sed ne videâris abuti:
 
Qui sua consumunt, cum deest, aliena sequuntur.
 
 
21.
Fac tibi proponas, mortem non esse timendam:
 
Quae bona si non est, finis tamen illa malorum est.
 
 
22.
Uxoris linguam, si frugi est, ferre memento:
 
Namque malum est non velle pati, nec posse tacere.
 
 
23.
Dilige non aegrâ charos pietate parentes.
 
Nec matrem offendas, dum vis bonus esse parenti.

Vorige Volgende