Een devoot ende profitelyck boecxken

[p. 1]

[p. 3]

Een deuoot ende profitelyck boecxken,

inhoudende

veel ghestelijcke Liedekens ende Leysenen/ diemen tot deser tijt toe heeft connen gheuinden in prente oft in ghescrifte: wt diuersche steden ende plaetsen bi een vergadert ende bi malcanderen gheuoecht. Ende elck liedeken heeft sinen bisonderen toon/ wise/ oft voys/ op noten ghestelt/ ghelijc die Tafel hier na volgende breeder wt wijst ende verclaert

❧ Gheprent in die triumphelike coopstadt van Antwerpen/ op die Lombaerden veste/ tegen die gulden hant ouer.

By mi Symon Cock.

Met. K. Priuilegie.

[p. 4]

VIsitauit hunc libellum diligenter & examinauit, magister Petrus Titelmannus, ab Hasselt: sacrae Theologie Baccalaureus. & inuenit omnino vtilem, pium, & dignissimum, qui omnium manibus teratur, cuius rei argumento, nomen suum propria manu exemplari subscripsit. Louanij, in collegio magistri Henrici de Houterle Octauo Ianuarij. Anno. M.D.xxxix.

ET ego frater Mathias Vvensen, omnium fratrum minorum regularis obseruantiae cismontanorum generalis commissarius, premissa diligenti examinatione libri spiritualium canticorum iudico illum bonum, pium, & reipublicae Christianae vtilem, & dignissimum vt imprimatur, & ab omnibus Catholicis habeatur, & ad Dei laudem cantetur. In praemissorum sidem haec propria manu scripsi Mechliniae, in conuentu fratrum minorum.xxvi.Ianuarij, Anno. M.CCCCC.xxxix.

❧ Dit boecxken is gheprent met keyserlijcker Priuilegien in die triumphelijcke coopstadt van Antwerpen/ op die Lombaerden veste/ tegen die gulden hant ouer Bi mi Symon Cock. Int iaer ons heeren. M.CCCCC.XXXiX. xxviij. Septembris

[p. 5]

❧ Die aucteur van desen boeck/ tot alle kersten menschen ende goetwillige lesers

AEnmerckende die brooscheyt ende crancheyt der menscheliker natueren/ doer die welcke menich ionc mensche wt lichter occasien coemt tot valle der sonden/ daer hi dicwils in blijft tot in sijn oude dagen/ oft totten eynde sijns leuens/ sonder hem wt gheheelder herten tot God te keeren: so vinde ic onder veel ander dingen die den mensche tot boosheyt ende sonden trecken/ dat sonderlinge periculoes ende hinderlijc sijn/ veel ontamelike/ oneersame weerlike liedekens ende refereynen: die dagelijcx inde handen van den iongen lieden sijn ende heel ghemeyn: also dat hen nauwelijc daer af en wachten personen die wat wesen willen in een gheestelijc leuen dwelc te beclagen is. Want alsulcke liedekens ende refereynen/ die quade inclinacie ende ghenegentheyt tot alle boosheyt (daer wij in gheboren sijn/ also ons Dauid leert) also ontsteken met dat vier der quader vleesceliker begeerten/ ghelijc een pestilencie dat heele lichaem vanden mensche inficieert/ dat bloet heel corrumperende totter doot toe/ ten si datmen daer seer grote neersticheyt ende remedie toe soecken/ eer si haer cracht toont. Waer wt ooc coment dat vader ende moeder/ ende de ghene die last van sielen hebben/ dit toe latende/ dat si behoren te verbieden/ hen setten in groot perikel der eewiger verdoemenissen. Want ghelijc God gheboden heeft die ouders/ ende prelaten gheeert ende gheobediert te worden/ also heeft hy ooc gheboden den seluen dat sij sorge dragen sullen met alder neersticheyt voer die iongers ende ondersaten. Ende want onse ghesontmaker selue ghesproken heeft/ datmen ten wtersten dage rekeninge sal gheuen van elck onprofitelijck ende ydel woort/ so yst goet te verstaen wat rekeninge God eysschen sal/ van die oneerlike ende onbetamelike liedekens ende refereynen te lesen/ te singen/ oft componeren. Welckey redenen/ met veel andere (die te lanck sijn te verhalen) mi beroert hebben/ om met grote neersticheyt te doen soecken/ bi gheestelike ende weerlike personen/ in diueersche cloosteren/ steden/ ende

[p. 6]

landen/ alle gheestelike liedekens ende leysenen diemen tot deser tyt toe heeft connen gheuinden ende ooc doen dichten so vele alst op dese tijt mogelijck is gheweest/ ende die in een boec bi malkander gheuoecht/ ghelijck die tafel hier na volgende breeder wt wijst: op dat een yegelijc mensche ter eeren Gods soude mogen verlichten sinen gheest alle ydelheyt achter latende/ die God den heer mishaget. Want heeft Dauids herpe/ ende sijn psalmen die hi daer op sanc/ den heere behaecht/ ende den viant wt Saul den coninc van Israel verdreuen so ons die scrifture leert: ende is den sanc van Maria/ die suster van Aaron/ na dat Pharao met sinen volcke verdroncken was/ Gode aengenaem gheweest: ende leert onse moeder de heylige kercke dagelijcx met soeten sanc den heere louen/ waer om en sullen leecke lieden/ religiosen/ ende baghinen/ den heere niet dancken en louen met een liedeken van deuocien: ende den slapenden gheest ontwecken die beswaert is met dit sterflijc lichaem/ dwelc hem tot gheen duecht voegen en wil/ ghelijc die apostel Paulus dat beclaecht/ seggende. Dit lichaem dat sterflijc ende verganclijc is/ beswaert den gheest. Ende ten is gheen wonder dat die weerdige Apostel dat seyt/ na dat onse salichmaker God ende mensch wesende/ seyt. Den gheeft is bereet maer tvleesch is cranck. Daer om so vermane ic alle deuote herten/ gheestelijc en weerlijc/ dat si de gracie des heeren niet en versmaden/ mer hem daer in neerstelijc oeffenen ende exerceren bi ghebuerten: als nu biddende den heere ende danckende: als nu met soeten sanc den heere louende: als nu dat sware lichaem met een liedeken vander doot oft van dat strange oordeel ontweckende: als nu ghenade ende troost doer Maria soeckende aen haren sone Iesum/ twelc een yegelijc na sijn deuocie in dit tegenwoerdich boecxken ouervloedelijck vinden sal. Ende wanneer ghi eenige deuocie/ goede ghedachten/ oft gheestelijc profijt gheuoelt wt onsen arbeyt/ so bidt met een cleyn ghedachte voer den ghenen dyet hier toe ghebrocht heeft doer die hulpe Gods/ ende voer al die ghene die daer toe behulpelijc gheweest hebben/ op dat wij al te samen den heere mogen louen hier bouen/ met volder stemmen seggende Sanctus sanctus sanctus dominus deus sabaoth: Pleni sunt celi & terra gloria tua/ ozanna in excelsis. Het welck ons gonne Iesus Christus die leuende Gods sone/ voor ons ghestoruen inden cruce

AMEN

IN dese nauolgende tafel salmen vinden sonder arbeyt al die liedekens ende leysenen. Ten eersten staet elck liedeken metten noten ghecomposeert

[p. 7]

ende die sommige hebben twee toonen op noten. Daer na volgen al de liedekens die op dien seluen toon oft voys gaen/ tot dat nyen ghetal. Ende op elck lieken staet het ghetal vanden blade daerment vinden sal. Ende want veel lieden gheenen sanc en connen/ noch de noten niet en kennen so is daer bi gheset het beghin vanden weerliken liedekens/ die ghemeyn ende best bekent sijn/ die op dien seluen toon oft voys gaen. Ende alsmen die weerlike liedekens bi die noten niet en vint staende/ dan weet dat het gheestelijc liedeken beghint ghelijc eenich weerlijc liedeken dat wel bekent is. Noch sijn daer sommige/ daer men die noten op gheset heeft/ ende die en hebben gheen weerlicke voysen daer si op gaen. Na die liedekens/ in die signature P folio C.xviij/ volgen veel deuote Leysenen op haer noten/ ende daer na int eynde des boecx sommighe liedekens ende leysenen sonder noten/ want men den toon niet en heeft connen gheuinden/ om dat si wter memorien van vele menschen sijn/ die daer toe versocht sijn/ daer ghi een voys op dichten moecht na v deuocie.