Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat ij. Capittel.

1. Hy vermaent de Ghemeynten van Ephesen, 8. Smyrnen, 12. Pergamen, 18. ende Thyatiren, tot volstandicheyt, lijdtsaemheyt ende beteringhe, so wel met dreyghinghen als met beloften des loons.

A.1

SChrijft tot den Enghel der Ghemeynte van Ephesen, dit seyt hy die de seuen sterren in syne rechter hant houdt, die midden onder de seuen gouden kandelaren wandelt.

2

Ick weet dyne wercken, ende dyne moeyte, ende dyne lijdtaemheyt, ende dat du de quade niet en kanst draghen: ende dat du hen beproefst hebst, die segghen dat sy Apostelen zijn, ende sy en zijnt niet, ende hebtse leugenachtich beuonden.

3

Ende dat du hen verdraghen hebst, ende ghedult ghehadt hebst, ende om mynen naem ghearbeyt hebst, ende niet besweken bist:

4

Maer ick hebbe teghen dy, dat dy dyne eerste liefde verlaten hebst.

5

Daerom ghedenckt waer du afgeuallen bist, ende doet beteringhe, ende doet de eerste wercken, of anders, so sal ick dy haestelick komen, ende sal dynen kandelaer wt zijn plaetse weeren, ist dat du gheen beteringhe doest.

6

Maer dit hebstu, dat du de wercken der ^a Nicolaiten hatest, de welcke ick oock hate.

a Actuum 6.a.5

7

Wie ooren heeft die hoore wat de Gheest tot de Ghemeynten seyt: Den ghenen die ouerwint sal ick gheuen te eten ^b vanden ^c boom des leuens, die midden inden Paradijse Gods is.

b Genes. 2.a.9

c Griecx, houte

8

Ende schrijft tot den Enghel der Ghemeynte van Smyrnen, dit seyt de ^d Eerste ende de Laetste, die doot gheweest is, ende leeft.

d Esaie 41.a.4 ende 44.a.6 Apocal. 1.b.17

9

Ick weet dyne wercken, ende verdruckinghe, ende armoede, (maer du bist rijcke,) ende de lasteringhe der ghener die segghen dat sy Ioden zijn, ende zijn gheene, maer zijn de vergaderinghe des Duyuels.

B.10

Vreest niet wat du lijden moetst: siet de Duyuel sal [sommighe] van v in de gheuanckenisse worpen, op dat ghy beproeft wort, ende ghy sult verdruckinghe hebben thien daghen: weest ghetrouwe tot der doot, ende ick sal dy de kroone des leuens gheuen.

11

^e Wie ooren heeft, die hoore wat de Gheest tot de Ghemeynten seyt: Wie ouerwint die en sal van de tweedde doot niet beschadicht worden.

e Matthei 13.a.9

12

Ende schrijft tot den Enghel der Ghemeynte die in Pergamo is: Dit seyt hy die ^f dat scherp tweesnijdende sweert heeft,

f Apocal 1.b.16 ende 2.b.16

13

Ick weet dyne wercken, ende waer du woonest, [namelick,] daer den Throon des Satans is, ende du houdest mynen Naem, ende hebst mijn ghelooue niet verloochent, oock in de daghen in de welcke Antipas mijn ghetrouwe ghetuy-

[fol. 91v]

ghe [was] welcke by v ghedoodt is, daer de Satan woont.

14

Maer ick hebbe een weynich teghen dy, dat du daer hebst die de leeringhe ^g Balaam houden, de welcke leerde Balack ^h een ergernisse maken voor de kinderen Israels, [namelick,] Afgoden offer eten ende hoereren:

g Num. 24.b.14 ende 25.a.1

h Of, de kinderen Israels doen struyckelen,

15

Also hebstu oock, die de leeringhe der Nicolaiten houden, het welcke ick hate.

16

Bekeert dy: of anders, so sal ick dy haestelick komen, ende sal teghen hen krijghen ⁱ met den sweerde mijns monts.

i Esaie 49.a.2 Ephe. 6.b.17 Heb. 4.b.12 Apocal. 1.b.16

17

Wie ooren heeft die hoore wat de Gheest tot de Ghemeynten spreeckt: Hem die ouerwint sal ick gheuen te eten van dat verborghen Manna, ende sal hem gheuen eenen witten keursteen, ende op den keursteen eenen nieuwen naem gheschreuen, den welcken niemant weet, dan die hem ontfangt.

18

Ende schrijft tot den Enghel der Ghemeynte te Thyatiren: Dit seyt de Sone Gods, wiens ^k ooghen zijn ghelijck de vlamme der vyers, ende syne voeten ghelijck metael:

k Apocal. 1.b.14

19

Ick weet dyne wercken, ende liefde, ende dienst, ende ghelooue, ende dyne lijdsaemheyt, ende dyne wercken, ende de laetste meer dan de eerste.

C.20

Maer ick hebbe een weynich teghen dy, dat du de vrouwe ^l Iezabel, die seyt dat sy een Prophetersse is, laetst leeren, ende myne Dienstknechten verleyden, te hoereren, ende Afgoden offer te eten.

l 1.Regum 16.d.31 2.Regum 9.a.7

21

Ende ick hebbe haer tijt ghegheuen, dat sy haer soude bekeeren van haer hoererie, ende sy en heeft haer niet bekeert.

22

Siet, ick salse te bedde worpen: ende die met haer hoereren, in groote verdruckinge, so sy hen niet en bekeeren van hare wercken.

23

Ende hare kinderen sal ick met der doot slaen: ende alle de Gemeynten sullen weten ^m dat ick de ghene ben die de nieren ende herten doorsoecke, ⁿ ende ick sal eenen yegelicken onder v gheuen na uwe wercken.

m Sapien. 16.a.7 1.Para. 28.a.9 ende 29.b.17 Psalm. 7.b.10 Ieremie 11.c.20 Actuum 1.c.24

n Psalm. 62.b.13 Ieremie 17.c.20 ende 32.b.19 Matthei 16.c.27 Roman. 2.a.6 ende 14.b.12 2.Corinth. 5.b.10 Galat. 6.a.5 Apocal. 20.b.12

24

Maer ick segghe tot v, ende den anderen die te Thyatiren zijn, so vele als dese leere niet en hebben, ende so vele als de diepte des Satans niet ghekent en hebben, als sy segghen: Ick en sal gheen ander last op v legghen.

25

Nochtans dat ghy hebt, dat houdt tot dat ick kome.

26

Ende so wie ouerwint, ende myne wercken houdt tot den eynde, ^o ick sal hem macht geuen ouer de Heydenen.

o Psalm. 2.a.9

27

Ende hy salse hoeden met een ijseren roede: [ende] ghelijck Aerden vaten sullen sy ghebroken worden:

28

Ghelijck ick van mynen Vader ontfanghen hebbe, ende ick sal hem de morghensterre gheuen.

29

Wie ooren heeft die hoore, wat de Gheest tot de Ghemeynten seyt.