Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

DE EERSTE ALghemeyne Sendtbrief des Apostels Petri.

Dat Eerste Capittel.

1. Door het eynde der ghenaden Christi, door de natuere Gods ende zijns woordts, vermaent hy tot lijdtsaemheyt, ghelooue, heylicheyt ende liefde, 24. ende bewijst de nieticheyt aller creatueren buyten desen woorde.

A.1

PEtrus een Apostel Iesu Christi: ^a den verstroyden vreemdelinghen in Ponto, Galatia, Kappadocia, Asia, ende Bithynia,

a Actuum 8.a.1. Iacobi 1.a.1.

2

Die verkoren zijn na de voorsienicheyt Gods des Vaders, ^b door de heylighmakinghe des Gheests, tot ghehoorsaemheyt, ^c ende besprenghinghe des bloets Iesu Christi: ^d De ghenade ende vrede zy v vermenichfuldicht.

b Of, tot, Gr. in

c Hebr. 12.c.24

d Roman. 1.a.7 1.Corinth. 1.a.2 Galat. 1.a.3 Ephes. 1.a.2

3

^e Gheloeft zy God ende de Vader onses Heeren Iesu Christi, ^f die na syne groote barmherticheyt ons wedergeboren heeft tot een leuende hope, ^g door de opstandinge Iesu Christi van de dooden,

e 2.Corint. 1.a.3 Ephes. 1.a.3

f Roman. 6.c.23

g 1.Corint. 15.c.20

4

Tot een onuerderffelicke, onbeuleckelicke ende onuerwelckerlicke erue, ^h die in de Hemelen bewaert is voor ^i† v,

h Coloss. 1.a.5 2.Timot. 1.b.12

i† Anders, ons, Die wy

5

Die ^k ghy in de kracht Gods bewaert ^l wort, door het ghelooue, tot de salicheyt die bereydt is om ten laetsten tijde ontdeckt te worden:

k Of, wy

l Of, worden,

6

^m In de welcke ghy v verheucht, ⁿ een kleyne tijt, so het noot is, bedroeft zijnde in menigherley versoeckinghen:

m Roman. 5.a.3 Iacobi 1.a.2

n Hebr. 10.d.37 1.Petri. 5.b.10

7

^o Op dat de beproeuinghe ws gheloofs veel kostelicker dan [de beproeuinge] des gouts, het welcke vergancklick is, ende [nochtans] door het vyer beproeft wort: beuonden worde v [te zijn] tot lof ende eere, ende eerlicheyt, in de openbaringhe Iesu Christi.

o Esaie 48.b.10 1.Corint. 3.b.13 Iacobi 1.a.3 1.Petri 4.b.12

8

^p Den welcken ghy niet ghesien en hebt, nochtans lief hebt, den welcken ghy nu niet en siet, ende ghelooft nochtans [in hem,] ende verheucht v met onwtsprekelicke ende eerlicker vreuchde,

p Ioannis 20.c.29

9

Verkrijghende het eynde ws gheloofs, [namelick,] uwer sielen salicheyt.

B.10

Van welcke salicheyt ondersocht ende onderuraecht hebben ^q de Propheten, die van der ghenade aen v ghepropheteert hebben.

q Gene. 49.b.10 Danielis 2.e.44 Aggei 2.a.8 Syrach. 6.b.12

11

^r Ondersoeckende op wat, of hoedanighen tijt de Gheest Christi die in hen was, duydde te voren betuyghende ^* het lijden dat op Christum [komen soude,] ende de eerlickheyt daer na.

r Danie. 9.c.24

* Psalm. 22.a.7 Esaie 53.a.3.4.5

12

Den welcken gheopenbaert is, dat sy niet henseluen, maer ons dit bedienden, dat v nu verkondicht is, door de ghene die v ghepredickt hebben het Euangelium, ^s door den heylighen Gheest die vanden Hemel ghesonden is, ^t het welcke de Enghelen begheeren te aensien.

s Actuum 2.a.4

t Ephes. 3.b.10

13

^u Daerom schort op de lendenen ws verstants, weest nuchteren, ende hoept volmaectelick op de ghenade die v aengheboden wort ^x in de openbaringhe Iesu Christi,

u Luce 12.d.35 Ephe. 6.b.14

x Of, tot

14

Als ghehoorsame kinderen, maeckt v niet ghelijckformich den begheerlicheden die te voren in uwe onwetenheyt waren.

15

Maer ghelijck hy die v gheroepen heeft heylich is, ^y wort ghy oock heylich in alle uwe wandelinghe:

y Luce 1.h.74

16

Daerom dat gheschreuen is: ^z Weest heylich want ick ben heylich.

z Leuitici 11.e.45 ende 19.a2 ende 20.a.7

17

Ende ist dat ghy hem ^a tot eenen Vader aenroept, ^b die sonder aensien der persoonen oordeelt, na eens yeghelicx werck, so wandelt met vreese den tijt die ghy hier woont:

a Of, Uader noemt,

b Deut. 10.b.17 2.Para. 19.a.7 Iob 34.b.19 Sapient. 6.a.8 Syrach 35.b.16 Actuum 10.d.34 Roman. 2.b.11 Galat. 2.a.6 Ephe. 6.a.9 Colossen. 3.c.25

18

^c Wetende dat ghy niet met verganckelicke [dingen,] siluer oft gout verlost en zijt, wt uwe ijdele wandelinghe die v van den ouderen ouerghegheuen was:

c 1.Corint. 6.c.20 ende 7.c.23

19

^d Maer met den dierbaren bloede Christi, als eens onstraffelicken ende onbeuleckten Lams,

d Actuum 20.c.28 Hebr. 9.b.12 Apoca. 1.a.5

C.20

^e De welcke wel voorsien was voor de scheppinghe der werelt: maer is gheopenbaert in dese laetste tijden om uwent wille,

e Roman. 16.c.24 Ephe. 1.a.9 ende 3.a.9 Colossen. 1.c.26 2.Timot. 1.b.10 Titi 1.a.2

21

Die ghy door hem ghelooft in God, die hem wt de dooden opgeweckt heeft, ^f ende hem eerlicheyt ghegheuen heeft, om dat ghy ghelooue ende hope op Godt hebben soudt.

f Actuum 2.d.33 Philippen. 2.a.9

22

Die ghy uwe sielen ghereynicheyt hebt in de gehoorsaemheyt der waerheyt, door den Gheest, ^g tot ongheueynsde broederlicke liefde: hebt malcanderen vyerichlicken lief wt reyner herten:

g Roman. 12.b.10 Ephe. 4.a.3 Heb. 13.a.1 1.Petri 2.b.17

23

^h Die ghy wedergeboren zijt niet wt verganckelicken, maer [wt] onuerganckelicken zade, door het ⁱ woort des leuenden ende eewelick blijuenden Gods.

h Iacobi 1.b.18 Ioannis 3.a.8

i Of, leuende ende eewelick blijuende woort Gods.

[fol. 87r]

24

^k Want alle vleesch [is] als gras, ende alle de eerlickheyt des menschen [is] als de bloeme des gras: het gras is verdorret, ende de bloeme is gheuallen:

k Esaie 40.a.6 Syrach 14.b.18 1.Corint. 7.d.31 Iacobi 1.b.10. ende 4.b.14 1.Ioannis 2.b.17

25

Maer het woort des Heeren blijft inder eewicheyt: ende dit is dat woort dat v verkondicht is.