Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat iiij. Capittel.

11. Hy prijst den dienst des woorts, ende de vruchten daer van, 15. de welcke zijn liefde, 13. eenicheyt, 17. heylicheyt, ende onnooselheyt.

A.1

SO bidde ick v dan, ick die ^a gheuanghen in den Heere, ^b dat ghy wandelt so het uwer beroepinghe betaemt, daer mede ghy gheroepen zijt:

a Griecx, ghebonden

b Gene. 17.a.1 1.Corinth. 7.c.20 Philippen. 1.c.27 Coloss. 1.b.10 1.Thess. 2.b.12

2

Met aller ootmoedicheyt ende saechtmoedicheyt: ende met lanckmoedicheyt, verdraghende malcanderen inder liefde,

3

^c Neerstich zijnde om de eenicheyt des Gheests te houden ^d door den bant des vreden:

c Roman. 12.b.10 Hebre. 13.a.1 1.Petri 1.c.22 ende 1.b.17

d Griecx, in

4

[Ghy zijt] een lichaem, ende een Gheest: gelijc ghy geroepen zijt tot een hope uwer roepinge.

5

[Daer is] een Heere, een Ghelooue, een Doop:

6

^e Een God ende Vader aller, die daer is ouer al, door al, ende in ^f† v allen.

e Deuter. 4.d.39 Malachie 2.b.10 1.Corint. 8.a.4.6

f† Anders, ons

7

^g Maer eenen yeghelicken onder ons is ghenade ghegheuen, na de mate der gaue Christi.

g Roma. 12.a.3.6 1.Corinth. 12.b.11 2.Corinth. 10.b.13 1.Petri 4.b.10 Ioannis 3.d.34

8

Daerom seyt hy: ^h Als hy is opgheuaren in de hoochde, heeft hy de gheuanckenisse gheuanghen ghenomen, ende heeft den menschen gauen ghegheuen.

h Psalm. 68.b.19

9

ⁱ (Maer dat hy opgheuaren is, wat ist anders, dan dat hy eerst neder ghekomen is in de nederste deelen der Aerden?

i Ioannis 3.b.13 ende 6.g.62

B.10

Die nederghekomen is, is de selue die oock opgheuaren is bouen alle de Hemelen, om dat hy alle dinck veruulen soude.)

11

Ende de selue heeft ghegheuen sommighe [tot] ^k Apostelen, sommighe [tot] Propheten, sommighe [tot] Euangelisten, sommighe [tot] Herders ende Leeraers.

k 1.Corint. 12.c.28

12

Tot ^l volmakinghe der Heylighen, tot den wercke des diensts, [namelick] tot de ^m stichtinghe ⁿ des lichaems Christi.

l Of, tsamen voeginghe

m Of, timmeringhe

n Roman. 12.a.5 1.Corinth. 12.c.27 Ephe. 1.c.25 ende 5.c.23 Coloss. 1.c.24

13

Tot dat wy alle komen tot de eenicheyt des gheloofs, ende der kennisse des Soons Gods: tot eenen volkomen man, tot der mate der grootte der volheyt Christi:

14

^o Op dat wy niet meer kinderen en zijn, als die ^p beweecht ende ommegheuoert worden met alderley winden der leere, in ongestadicheyt der menschen, door de listicheyt [die sy ghebruycken,] om met dwalinghe te bespringhen.

o 1.Corin. 14.c.20

p Syrach 5.b.11 Matthei 11.a.7

15

Maer [op dat wy] na de waerheyt staende, met liefde allesins opwassen in hem ^q die het Hooft is, [namelick] Christus.

q Ephe. 5.c.23 Coloss. 1.b.18

16

^r Wt welcken gheheel het lichaem tsamen gheuoecht, ende tsamen ghebonden door alle de toegheuoechde leden, wt de werckinge, na de mate eens yeghelicken lidts ^s het lichaem doet wassen, tot zijns selfs opbouwinghe inder liefde.

r Roman. 12.a.5 1.Corinth. 12.c.27 Ephe. 2.c.20

s Griecx, maeckt den wasdom des lichaems,

17

So segghe ick dan dit, ende ^t betuyghet inden Heere, ^u dat ghy niet meer en wandelt ghelijck oock de andere Heydenen wandelen in de ijdelheyt haers herten:

t Roman. 1.a.9

u Rom. 1.b.18.c.21 1.Petri 4.a.3

18

Verduystert [zijnde] in haer verstant, [ende] verureemt van het leuen Gods, door de onwetentheyt die in hen is, door de ^x verblindinghe haers herten.

x Of, verhardinghe

19

De welcke ^y roeckeloos gheworden zijnde, hebben henseluen ouergegeuen tot oneerlicheyt, om alle onreynicheyt gierichlick te bedrijuen.

y Of, ongheuoelich

C.20

Maer ghy en hebt Christum also niet gheleert:

21

Ist dat ghy hem ghehoort hebt, ende in hem gheleert zijt, ghelijck de waerheyt in Christo is:

22

Te weten, ^z dat ghy den ouden mensche na de eerste wandelinghe, die door de begheerten der dwalinghe verderft, soudt af legghen,

z Coloss. 3.a.8 Hebr. 12.a.1 1.Petri 2.a.1

23

Ende wederomme vernieut worden inden Gheest ws ghemoets:

24

^a Ende den nieuwen mensche aendoen, die na God gheschapen is tot warachtighe rechtueerdicheyt ende heylicheyt.

a Roman. 6.a.4 Coloss. 3.b.10 1.Petri 4.a.2

25

Daerom legt af de leughen, ^b ende spreeckt de waerheyt een yeghelick met synen naesten: want wy zijn malcanders leden.

b Zacharie 8.b.16

26

^c Sijt toornich, ende en sondicht niet, laet de Sonne niet onder gaen ouer uwe toornicheyt:

c Psalm. 4.a.5

27

^d Noch en gheeft den ^e Duyuel gheen plaetse.

d Iacobi 4.a.7

e Of, Lasteraer

28

Die ghestolen heeft, en stele niet meer: ^f maer arbeyde lieuer, ende wercke dat goet is met syne handen, op dat hy hebbe te gheuen den ghenen die noot heeft.

f Actuum 20.d.35 1.Thess. 4.b.11 2.Thess. 3.a.8.b.12

29

^g En laet gheen vuyle reden wt uwen mont gaen: maer ist dat daer eenighe goede [reden] is tot nootsakelicke stichtinghe, op dat sy ^h aenghenaem zy te hooren.

g Matth. 12.d.36 Ephes. 5.a.3

h Griecx, ghenade geue den hoorders.

D.30

Ende bedroeft den heylighen Gheest Gods niet, ⁱ waer mede ghy verseghelt zijt tot den dach der verlossinghe.

i Roman. 8.b.16 2.Corinth. 1.c.22 ende 5.a.5 Ephe. 1.b.13

31

Alle bitterheyt ende toornicheyt, ende gramschap, ende roepinghe, ende lasteringhe zy van v wech gheweert, met alle boosheyt:

[fol. 73v]

32

^k Ende weest tot malcanderen vriendelick, goethertich, ^l vergheeft malcanderen, ghelijck Christus ons vergheuen heeft.

k Coloss. 3.b.12

l Syrach 28.a.2 Matth. 6.b.14 Marci 11.c.25 Coloss. 3.b.13