Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat viij. Capittel.

1. De versekertheyt der gheloouigen, ende de vrucht des heylighen Gheests in hen, 24. van de hope, 31. van de liefde Gods, ende syner kinderen, 29. van syne voorsienicheyt.

A.1

SO is nu dan gheen verdoemenisse den ghenen die in Christo Iesu zijn, ⁺ die niet en wandelen na den vleessche, maer na den Gheest.

+ Verdoemenisse

2

Want de Wet des Gheests, ^{+ a} des leuens in Christo Iesu, heeft my vrij ghemaeckt van de wet der sonde ende des doots.

+ Verlossinghe.

a Ioannis 8.d.36. Galat. 5.a.1.

3

^{b c} Want als de Wet onmachtich was, daerom dat sy door het vleesch kranck was, heeft God synen Sone sendende in ghelijckmakinghe des sondighen vleeschs, ende voor de sonde, ^d de sonde verdoemt in het vleesch:

b Ofte, Dat der Wet onmoghelic was, om dat sy swack was door het vleesch, etcet. dat [dede] God synen Sone etcet.

c Actuum 13.d.38. Roman. 3.c.28. Galat. 2.b.16. Hebr. 7.b.19

d 2.Corint. 5.c.21 Galat. 3.b.13

4

Op dat de rechtueerdichmakinghe der Wet veruult worde in ons, die wy niet na den vleessche, maer na den Gheest wandelen.

5

Want ^e die na den vleessche zijn, die bedencken dat des vleeschs is: ende die na den Gheest [zijn, bedencken] dat des Gheests is.

e 1.Corint. 2.b.19.

6

Want het verstant des vleeschs, is de doodt: maer het verstant des Gheests, is het leuen ende vrede.

7

Daerom dat het verstant des vleeschs vyantschap is teghen God: want het en wort der Wet Gods niet onderdanich: want het en kan oock niet.

8

Ende die inden vleessche zijn, en konnen Gode niet behaghen.

9

Maer ghy en zijt niet inden vleessche, ⁺ maer inden Gheest: de wijle de Gheest Gods in v woont. Maer so yemant den Gheest Christi niet en heeft, die en koemt hem niet toe.

+ De Geest Christi woont in ons.

B.10

Ist dan dat Christus in v is, so is wel het lichaem doot om der sonde wille: maer de Gheest is het leuen om der rechtueerdichmakinghe wille.

11

Ende ist dat de Gheest des ghenen die Iesum van de dooden opgheweckt heeft in v woont, ^f so sal hy die Christum van de dooden verweckt heeft, oock ^g uwe sterffelicke lichamen leuendich maken, ^h† door synen Gheest die in v woont.

f Roman. 6.a.5 2.Corinth. 6.b.14

g 2.Corint. 5.a.4

h† Anders, om

12

So zijn wy nu schuldenaers broeders, niet den vleessche, om na den vleessche te leuen.

13

Want ist dat ghy na den vleessche leeft, so sult ghy steruen: maer ist dat ghy door den Gheest de wercken des lichaems doot, so sult ghy leuen.

14

Want alle die door den Gheest Gods ⁱ gheleydt worden, die zijn kinderen Gods.

i Oft, ghedreuen

[fol. 59v]

15

^k Want ghy en hebt niet ontfanghen den gheest des dienstbaerheyts, wederom tot vreese: maer ghy hebt ontfanghen ^l den gheest der aenneminghe tot kinderen, door welcken wy roepen: Abba, O Vader.

k 2.Timoth. 1.a.7

l Galat. 3.c.26. ende 4.a.6. Esaie 56.a.4

16

^m Dese selue Gheest betuycht mede met onsen gheest, dat wy kinderen Gods zijn.

m 2.Corint. 1.c.22 ende 5.a.5. Ephe. 1.b.13 ende 4.d.30.

17

Ende is het dat wy kinderen zijn, so zijn wy oock erfghenamen: namelick, erfghenamen Gods, ende mede erfghenamen Christi, ⁿ so verre wy mede lijden, op dat wy mede vereerlict worden.

n 2.Timot. 2.b.12

18

^o Want ick houde dat het lijden deses teghenwoordighen tijts, niet te weghen en is met de toecomende eerlickheyt die aen ons sal gheopenbaert worden.

o Matth. 5.b.12. 2.Corinth. 4.b.17 1.Ioannis 3.a.2.

19

^p Want de creatueren [als] met wtgherecten halse wt siende, verwachten de openbaringhe der kinderen Gods.

p 2.Corinth. 5.a.2

C.20

Want de creatueren zijn der ^q ijdelheyt onderworpen, niet willens, maer om synent wille, diese onderworpen heeft op hope,

q Dat is, verderuinghe

21

Dat oock de creatueren selue sullen van de dienstbaerheyt des verderfs verlost worden in de ^r eerlicke vrijheyt der kinderen Gods.

r Griecx, vrijheyt der eerlicheyt

22

Want wy weten dat alle de creatueren mede suchten ende mede benaut zijn, tot noch toe.

23

Ende niet alleenlick [zy,] maer oock selue, die de eerste vrucht des Gheests hebben, my selue [segghe ick] suchten in ons seluen, verwachtende de aenneminge tot kinderen, [namelick,] ^s de verlossinghe onses lichaems.

s Luce 21.c.28.

24

Want wy zijn in hope salich geworden. Maer ^t de hope diemen siet, en is gheen hope: want dat yemant siet, waerom sal hijt oock hopen?

t Dat tegenwoordich is, dat heeftmen alreede: maer datmen hoept, dat staet noch te komen, daerom kan men niet hopen datmen alreede in de ooghen heeft.

25

Maer ist dat wy hopen dat wy niet en sien, so verwachten wijt met lijdsaemheyt.

26

Desghelijcx koemt de Gheest oock mede onsen kranckheden te hulpe: want ^u wy en weten niet wat wy bidden sullen alsoot behoort: maer de Gheest selue bidt voor ons met onwtsprekelicke suchten.

u Matth. 20.c.22 Iacobi 4.a.2.

27

Ende die de herten ondersoect, weet wat des Gheests gheuoelen zy: want hy bidt voor de Heylighen ^x na Gods wille.

x Griecx, na God.

28

Ende wy weten dat den ghenen die God lief hebben, alle dinck ^y helpt tot goet, den ghenen [namelick] die na zijn voornemen gheroepen zijn.

y Griecx, medewerckt,

29

Want die hy te voren ghekent heeft, die heeft hy oock te voren gheordineert den beelde zijns Soons ghelijckformich te worden, op dat hy de eerstgheboren zy onder vele broederen.

D.30

Ende die hy te voren gheordineert heeft, die selue heeft hy oock gheroepen: ende die hy gheroepen heeft, die selue heeft hy oock gherechtueerdicht: ende die hy gherechtueerdicht heeft, die selue heeft hy oock vereerlickt.

31

Wat sullen wy dan hier toe seggen? ^z so God voor ons is, wie is teghen ons?

z Numeri 14.a.8.

32

^a Die synen eyghenen Sone niet ghespaert en heeft, maer heeft hem voor ons allen ouerghegheuen: hoe soude hy niet met hem alle dinck schencken?

a Gene. 22.b.12 Esaie 53.a.5 Ioannis 3.b.16

33

Wie sal de wtuerkorende Gods beschuldigen? ^b God ist die rechtueerdich maeckt.

b Esaie 50.a.8

34

Wie is hy die verdoemdt? Christus is voor ons gestoruen, ia veel meer die oock opgeweckt is, die welcke oock ter rechter hant Gods is, die welcke oock voor ons bidt.

35

Wie sal ons van de liefde ^c† Christi scheyden? ⁺ verdruckinghe, of benautheyt, of veruolghinghe, of hongher, of naectheyt, of vaerlicheyt, of sweert?

c† Anders, Gods

+ De liefde gods tot ons om Christi wille.

36

Ghelijck gheschreuen is: ^d Om dynent wille worden wy ghedoodt den gantschen dach, wy zijn gheacht gheweest ^e als schapen die tot slachtinghe gheschickt zijn.

d Psalm. 44.c.23. 1.Corinth. 4.a.9 2.Corinth. 4.b.11

e Griecx, Schapen der slachtinge

37

Maer in allen desen dingen ouerwinnen wy door hem die ons lief ghehadt heeft.

38

Want ick ben versekert, dat noch doodt, noch leuen, noch Enghelen, noch Ouerheden, noch Machten, noch teghenwoordighe, noch toekomende [dinghen,]

39

Noch hoochte, noch diepte, noch eenige ander creatuere, ons sal konnen scheyden van de liefde Gods, welcke is in Christo Iesu onsen Heere.