Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xxvij. Capittel.

1.De sorghelicke schipuaert Pauli ende syner medeghesellen na Roomen, 27. hoe ende waer sy aenquamen.

[fol. 56r]

A.1

ENde ^a als het besloten was dat wy na Italien souden af varen, ⁺ gauen sy Paulum ende sommighe andere ^b gheuangenen ouer, eenen Hooftman ouer hondert ghenaemt Iulius, vander bende Augusti.

a 2.Corint. 11.c.25

+ Paulus reyst na Roomen.

b Griecx, gebonden

2

Ende wy in een Adramatisch schip getreden zijnde, om by de plaetsen Asie te varen, voeren af: ende ^c Aristarchus van Thessalonica wt Macedonien was met ons.

c Coloss. 4.b.10. Actuum 19.c.29. ende 20.a.4.

3

Ende des anderen daechs quamen wy te Sidon aen. Ende Iulius Paulum vriendelick ^d handelende, oorloefde hem tot syne vrienden te gaen ende hem te laten besorghen.

d Actu. 24.c.23. ende 28.b.16

4

Ende van daer af gheuaren zijnde, voeren wy onder Cypren, om dat de winden teghen waren.

5

Ende de Zee aen Ciliciam ende Pamphiliam ouergheuaren hebbende, quamen wy tot Myra in Lycia.

6

Ende de Hooftman daer gheuonden hebbende een schip van Alexandrien dat na Italien voer, brachte ons daer in.

7

Ende als wy na vele daghen traghelick gheuaren hadden, ende nauwelick teghen Gnidum ghekomen waren, ende de wint ons verhinderde, so voeren wy onder Creta by Salmone.

8

Ende die nauwelick voorby varende, quamen wy in een plaetse ghenaemt Schoone hauens, welcker [plaetse] de stadt Lasea by was.

9

Ende als veel tijts doorghebracht was, ende de vaert nu sorghelick [wert] daerom dat oock ^e de vasten nu voorby was, ⁺ vermaendese Paulus,

e Leuitici 16.c.29. ende 23.c.27

+ Paulus voorseyt dat de vaert sorghelick wesen sal.

B.10

Segghende tot hen: Mannen, ick sie dat de vaert wesen sal met hinder ende groote schade, niet alleene des lasts ende scheeps, maer oock ^f onses leuens.

f Griecx, onser zielen.

11

Maer de Hooftman gheloofde den stierman ende den schipper meer, dan het ghene dat van Paulo gheseyt wert.

12

Ende dewijle de hauen niet bequaem en was om te ouerwinteren, rieden vele van daer te varen, so sy eenichsins konden tot Phenicen komen, ende daer ouerwinteren: welck is een hauen in Creta teghen den Suydwesten ende Noordtwesten windt.

13

Ende als de Suydwindt waeyde, meynden sy haer voornemen te hebben, ende als sy naerder ghetoghen waren, voeren sy neuens Cretam voorby.

14

Maer niet langhe daer na sloech daer teghen eenen bijsteren wint diemen noemt Noordoost.

15

Ende als het schip nu mede wech ghegrepen wert, ende tegen den wint niet en konde varen, gauen wijt op, ende werden ghedreuen.

16

Ende loopende onder een eylandeken ghenaemt Claudia, en konden nauwelick macht hebben ouer den boot:

17

Den welcken ghekreghen hebbende, ghebruyckten sy behulp, onderbindende het schip: ende vreesende te vallen op de [zantplaten, ghenaemt] Syrten, lieten sy den ^g boot neder, ende werden also ghedreuen.

g Griecx, het vat

18

Ende seere van onweder ghequelt zijnde, deden sy des naesten daechs eenen wtworp.

19

Ende des derden daechs wierpen wy met onse handen de ghereetschap des schips wt.

C.20

Ende als in vele daghen noch Sonne, noch sterren ghesien werden, ende gheen kleyn onweder ons teghen was, so wert alle de hope onser behoudinghe benomen.

21

Ende als sy nu langhe tijt niet gheeten hadden, doe stont Paulus midden onder hen, ende seyde: O mannen, men moeste my ghehoort hebben, ende van Creta niet afgheuaren hebben, ende sulcken hinder ende schade schuwen.

22

Ende nu vermane ick v goets moets te zijn, want niemant van v sal het leuen verliesen, maer alleen het schip.

23

Want in desen nacht heeft by my ghestaen de Engel Gods, ⁺ wiens ick ben, ende wien ick diene:

+ Paulus vermaentse te geloouen de hulpe die God beloeft heeft.

24

Ende seyde: Vreest niet Paule, du moest voor den Keyser ghestelt worden: ende siet God heeft dy gheschoncken alle die met dy schepen.

25

Daerom ghy mannen, weest wel ghemoet: want ick ghelooue Gode dat het also wesen sal ghelijck hy my gheseyt heeft.

26

^h Ende wy moeten aen een eylant wt vallen.

h Actuum 28.a.1.

27

Ende als nu de veerthiende nacht ghekomen was, ende wy in de Adriatische Zee ghedreuen werden, ter middernacht, meynden de schiplieden dat hen eenich lant naerderde.

28

De welcke het dieploot wtgheworpen hebbende, vonden twintich ⁱ vademen, ende als sy wat voorder gheuaren waren, wierpen sy wederom het dieploot wt, ende vonden vijfthien vademen.

i Oft, schreden

29

Ende vreesende op harde plaetsen te vallen, wierpen sy vier anckers achter wt den schepe, ende wenschten dat het dach werde.

D.30

Maer als de schiplieden sochten wt den schepe te vlieden, den boot nederghelaten hebbende in de Zee, onder een bedecksel, als oft sy hadden willen de Anckers vanden vooreynde des scheeps ^k wtuoeren:

k Griecx, wttrecken

31

Seyde Paulus tot den Hooftman ouer hondert, ende tot de Krijchsknechten: So dese in het schip niet en blijuen, so en kondt ghy niet behouden worden.

32

Doe hieuwen de krijchsknechten de touwen af vanden boot, ende lieten hem ontuallen.

33

Ende als het nu by den dach was, vermaendese Paulus alle, dat sy souden spijse nemen, ende seyde: Het is heden de veerthienste dach dat ghy sonder eten blijft verwachtende, ende en hebt niet inghenomen.

34

Daerom vermane ick v spijse te nemen, want dat dient tot uwer behoudinghe, ^l want niemant van v sal een hayr van synen hoofde verliesen.

l Matth. 10.d.30.

35

Ende als hy dit gheseyt hadde, ende broot ghenomen hadde, ^m danckte hy God in haerder aller teghenwoordicheyt: ende brack het, ende begonste te eten.

m 1. Sam. 9.b.13 Ionannis 6.b.11 1.Timoth. 4.a.3.

36

Ende sy alle goets moets gheworden, namen oock spijse.

37

Ende wy alle inden schepe, waren twee hondert ende sesse ende tseuentich zielen.

38

Ende als sy met spijse versaedt waren, verlichteden sy het schip, worpende de tarwe in de Zee.

39

Ende als het dach gheworden was, en kenden sy het lant niet: maer sy merckten eenen schoot, die eenen Oeuer hadde, inden welcken sy dachten, ware het mogelick, het schip aen te stieren.

E.40

Ende als sy de Anckers opghehaelt hadden, gauen sy [het schip] tot der Zee, ende maeckten de roerbanden los, ende haelden den zeylboom op na den wint, ende hielden na de Oeuer.

41

ⁿ Maer aen eenen spriet der Zee gheuallen zijnde, stieten sy het schip daerin, ende het vooreynde daer in gheschoten zijnde, bleef onbeweghelick, ende het achtereynde brack van de kracht der waterbaren.

n 2.Corin.11.c.25.

42

Ende der krijchsknechten raet was de ^o gheuanghenen te dooden, op datter niemant en ontliepe als sy souden wtgheswommen zijn.

o Griecx, gebondenen

43

Maer de Hooftman willende Paulum behoeden, verbootse van dien raet: ende beual den ghenen die swemmen konden hen eerst wt te worpen, ende te lande te komen.

44

Ende de andere sommighe op berderen, som-

[fol. 56v]

mighe op eenighe [stucken] vanden schepe: ende also gheschieddet dat sy alle behouden ten lande quamen.