Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xxvi. Capittel.

1. Paulus vertelt voor den Koninck Agrippa ende den gantschen Raet hoe hy gheroepen is gheweest tot de kennisse Iesu Christi, 9. hoe hy Christum veruolcht heeft, 12 ende bekeert wort, 16. ende tot den dienst des Euangelij verkoren is, 19. hoe hy dat bedient heeft, 21 ende daerom vanden Ioden gheuanghen is, 22. ende wederom wt hare handen verlost, 31. ende wort van hen bekent ontschuldich te zijn.

A.1

ENde Agrippa seyde tot Paulum: ⁺ Het is dy gheoorloeft voor dy seluen te spreken. Doe antwoordde Paulus, streckende zijn hant wt, [ende seyde:]

+ Paulus ontschuldicht hem voor den Koninc Agrippa.

2

Ick achte my seluen gheluckich O Koninck Agrippa, dat ick my heden voor dy sal verantwoorden van allen daer my de Ioden van beschuldighen:

3

Aldermeest dewijle dat du kennest alle ghewoonten ende vraghen die onder de Ioden zijn: Daerom bidde ick dy, hoort my lancmoedichlick.

4

Mijn leuen dan, van mijnder ionckheyt aen, welck vanden beghinne onder mijn volck te Ierusalem gheweest is, weten alle de Ioden:

5

Die my vanden eersten aen ghekent hebben, (indien sy willen ghetuygenisse gheuen) dat ick na de alder ^a bescheydenste seckte onser ^b religie een Phariseus gheleeft hebbe.

a Of neerstichste

b Of, Godsdiensts

6

Ende nu stae ick, ende worde gheoordeelt ^c om de hope der beloften die God tot onse vaderen ghedaen heeft:

c Gene.3.b.15 ende 22.b.18. ende 26.a.4. ende 49.b.10 Deute. 18.b.15 2.Sam. 7.b.12. Psalm. 132.b.11. Esaie 4.a.2 ende 7.b.14. ende 9.a.6. ende 40.b.10. Ieremie 23.a.5 ende 33.b.15. Ezech. 34.c.23. ende 37c.24 Danielis 9.c.24 Mich. 7.b.18.

7

Tot de welcke de twaelf gheslachten onses [volcx] nacht ende dach God met gheduericheyt dienende, hopen te komen: Van dese hope worde ick van de Ioden beschuldicht, O Koninck Agrippa.

8

Wat? wordet van v ongheloouelick gheoordeelt dat God de dooden verweckt?

9

^d Ick meynde waerlick dat ick selue moeste vele doen teghen den naem Iesu van Nazareth:

d Actuum 8.a.3. ende 9.a.1. ende 22.a.4 Galat. 1.b.13 1.Corinth. 15.a.9. 1.Timoth. 1.b.13

B.10

Ghelijck ick oock ghedaen hebbe te Ierusalem: ende hebbe vele Heylighen in de gheuanckenisse ghesloten, macht van de Ouerpriesters ghenomen hebbende: ende als sy ghedoodt werden ^e bewillichde ickt.

e Of gaf ick mijn stemme daerouer.

11

Ende in de vergaderinghen hebbe ickse dickmael pijnighende bedwonghen te lasteren: ende oueruloedichlick op hen rasende, veruolcht tot in de vreemde steden.

12

Waer in, als ick oock na Damascum reysende met de macht ende beuel der Ouerpriesteren,

13

Sach ick, O Koninick, des middaechs, op den wech, ^f dat een licht vanden Hemel, bouen de klaerheyt der Sonnen, my, ende de ghene die met my ghereyst waren, ommescheen:

f Actuum 9.a.3

14

Ende als wy alle ter Aerden gheuallen waren, hoorde ick een stemme tot my spreken, ende segghen in Hebreischer sprake: Saul, Saul, wat veruolchstu my? Het is dy hardt teghen prickels te stooten.

15

Doe seyde ick: Wie bistu Heere? Ende hy seyde: Ick ben Iesus, welcken du veruolghest.

16

Maer recht dy op, ende staet op dyne voeten: want hier toe ben ick dy verschenen, om dy te bereyden tot een Dienaer ende ghetuyghe der dinghen die du ghesien hebst, ende die ick dy sal openbaren:

17

Verlossende dy vanden volcke ende Heydenen tot de welcke ick dy sende,

18

^g Om hare ooghen op te doen, op dat sy hen vander duysternisse bekeeren tot den lichte, ende vander macht des Duyuels tot God, op dat sy vergheuinghe der sonden ontfanghen, ende deel onder de ghene die door den ghelooue in my gheheylicht zijn.

g Esaie 60.a.1.

19

Waer wt, O Koninck Agrippa, hebbe ick den Hemelschen ghesichte niet ongehoorsaem gheweest.

C.20

^h Maer hebbe eerst den ghenen die in Damasco waren, ende te Ierusalem, ende in gheheel Iudea, ende den Heydenen verkondicht dat sy hen souden beteren, ende tot God bekeeren, wercken doende die de bekeeringhe weerdich zijn.

h Act. 9.b.19. c.27. ende 22.b.16.

21

ⁱ Om deser saken wille hebben my de Ioden inden Tempel ghegrepen ende versocht te dooden.

i Actuum 21.d.30.

22

Maer door hulpe die ick van Gode verkreghen hebbe, ⁺ stae ick tot op desen dach, betuyghende den kleynen ende den grooten: ende niet segghende buyten het ghene dat oock Moses ende de Propheten ghesproken hebben dat gheschieden soude:

+ Paulus predict dat de Schriften volbracht zijn.

23

[Te weten] ^k of Christus lijden moeste, of [hy] de eerste wt de opstandinghe der dooden, soude desen volcke, ende den Heydenen het licht verkondighen.

k Oft, dat

24

Als hy hem met desen verantwoordde, ⁺ seyde Festus met luyder stemmen: Du rasest Paule, de groote gheleertheyt doet dy rasen.

+ Hy wordt gheacht te rasen.

25

Doe seyde hy: Ick en rase niet Machtichste Feste: maer ick spreke ^l warachtighe ende nuchtere woorden.

l Griecx, woorden der waerheydt ende soberheyt.

26

Want de Koninck weet van dit, totten welcken ick oock vrijmoedelick spreke: want ick meyne niet dat hem yet van desen verborgen is: want dit is ^m in gheenen hoecke gheschiet.

m Ioan. 18.c.20.

27

Gheloofstu Koninck Agrippa den Propheten? ick weet dat du [hen] gheloofst.

28

Ende Agrippa seyde tot Paulum: Du ⁿ beroerst my ^o by na een Christen te worden.

n Of, beradest

o Of, in weynich

29

Doe seyde Paulus: ^p Ick soude van Gode wenschen dat ^q by na ende oock seere, niet alleen du, maer oock alle die my heden hooren, sulcke te worden als ick ben, wtghenomen dese banden.

p 1.Corinth. 7.a.7

q Of, in weynich, ende oock in vele,

D.30

Ende als hy dit gheseyt hadde, stont de Koninck op, ende de Stadthouder, ende Bernice, ende die medegheseten waren.

31

Ende als sy bezijden ghegaen waren, spraken sy met malcanderen, segghende: ^r Dese mensche en doet niet dat den doodt of ^s gheuanckenisse weert is.

r Actuum 23.a.9 ende 25.c.25.

s Griecx, banden

32

Ende Agrippa seyde tot Festum: Dese mensche hadde moghen los ghelaten worden, en hadde hy hem niet op den Keyser beroepen.