Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xi. Capittel.

1. De ontschuldinghe Petri aengaende de roepinghe der Heydenen, 19. beuesticht vander Ghemeynte, 22. Barnabas wort ghesonden tot Antiochien, 28. de diere tijdt voorseydt door Agabus, 30. ende het behulp daer teghen.

[fol. 49r]

A.1.

ENde de Apostelen ende broeders die in Iudea waren, hoorden dat de Heydenen oock het woort Gods aenghenomen hadden.

2

Ende als Petrus opghekomen was te Ierusalem, so twstichden sy teghen hem, die wt de Besnijdenisse waren,

3

Segghende: ^a Du bist inghegaen tot de onbesnedene, ende hebst met hen gheeten.

a Exodi 23.d.32. ende 34.b.15. Deut.7.a.2. Ioannis 4.a.9. ende 18.c.28.

4

Doe begonst Petrus, ende leydet hen ordentlicken wt, segghende:

5

^b Ick was in de stadt Ioppe, biddende: ende sach in een vertreckinghe der sinnen een ghesichte, [namelick] een vat ghelijck een groot lijnen laken by de vier hoecken nedergelaten wt den Hemel, ende quam tot my toe:

b Actuum 10.a.9. Petrus ghestraft van de geloouige Ioden om dat hy Christum den Heydenen verkondicht hadde, bewijst dat den Heydenen de genade gheschiet is.

6

Ende als ick dat aensach, wert ick gewaer ende sach vieruoetighe dieren der Aerden, ende wilde ende kruypende dieren, ende vogelen des Hemels,

7

Ende hoorde oock een stemme die tot my seyde: Staet op Petre, slachtet ende etet.

8

Doe seyde ick: Gheensins Heere: want daer en is noyt yet ^c gemeyns oft onreyns te mynen monde inghegaen.

c Leuit. 11.a.4. Deut. 14.a.7.

9

Ende de stemme antwoordde my andermael vanden Hemel: Dat God ghereynicht heeft, saltu niet ghemeyn ^d maken.

d Of, houden.

B.10

Ende dit gheschiedde drymael, ende het wert alles weder opghetrocken ten Hemel.

11

Ende siet, terstont quamen daer dry mannen ouer in het huys daer ick in was, ende waren van Cesaria tot my ghesonden.

12

^e Ende de Gheest seyde tot my, dat ick met hen reysen soude sonder ^f weygheren: ende dese ses broeders ghingen oock met my: ende wy ghinghen in des mans huys.

e Actuum 10.b.19 ende 15.a.7.

f Of, twijffelen:

13

De welcke ons vertelde hoe dat hy ghesien hadde eenen Enghel in synen huyse staen, ende tot hem segghen: Sendt mannen na Ioppe, ende ontbiedt Simonem die Petrus toeghenaemt is:

14

Die sal ^g het dy segghen, waer door du ende alle dijn huys salt salich worden.

g Griecx, woorden tot dy spreken,

15

^h Ende doe ick begonst te spreken, viel de heylighe Gheest op hen, ghelijck als [hy] oock inden beghinne op ons [viel.]

h Actuum 2.a.4. ende 19.a.6.

16

Doe dachte ick op het woort des Heeren, [namelic] hoe dat hy gheseyt heeft: ⁱ Ioannes doopte met water, ^k maer ghy sult in den heylighen Gheest ghedoopt worden.

i Matth.3.b.11.Marci.1.a.6 Luce.3.b.16. Ioannis 1.c.26 Actuum 1.a.5. ende 2.a.4. ende 9.a.4.

k Esaie 44.a.3. Ioel 2.c.28.

17

^l Na dien dan God hen ghelijcke gaue ghegeuen heeft, ghelijck als ons, doe wy in Iesum Christum gelooft hadden, wie was ick doch die God soude moghen ^m weeren?

l Actuum 15.a.9.

m Of, verbieden?

18

Als sy dit ghehoort hadden, swegen sy stille, ende presen God, seggende: So heeft dan God oock den Heydenen bekeeringhe ghegheuen tot den leuen.

19

ⁿ Ende de ghene die verstroyt waren door de verdruckinge die om Stephani wille gheschiedde, ⁺ doorwandelden Phenicien ende Cypren ende Antiochien, ende spraken het woort tot niemant, dan alleenlick totten Ioden.

n Actu.8.a.1.4.

+ Den Heydenen is bekeeringhe ghegheuen.

C.20

Maer daer waren van hen sommige Cyprische ende Cyrenische [mannen] de welcke als sy te Antiochien ghekomen waren, ⁺ spraken tot den Griecken, verkondigende den Heere Iesum.

+ Christus wort den Heydenen te Antiochien gepredickt.

21

^o Ende de hant des Heeren was met hen: ende een groot ghetal wert gheloouich, ende bekeerden hen totten Heere.

o Actuum 2.e.47.ende 5.b.14.

22

Ende daer quam een ^p gheruchte van desen tot de ooren der Ghemeynte die te Ierusalem was: ende sy sonden Barnabam wt, dat hy henen ghinghe tot Antiochien.

p Griecx, woordt

23

Dewelcke als hy daer ghekomen was, ende ghesien hadde de ghenade Gods, werdt hy verblijdt, ^q ende vermaendese alle dat sy met een voornemen des herten by den Heere souden blijuen.

q Actuum 13.e.43 ende 14.c.22

24

Want hy was een goet man, ende vol des heylighen Gheests ende gheloofs: ende daer werdt een groote schare den Heere toeghedaen.

25

^r Ende Barnabas ghinck tot Tharsen, ⁺ om Saulum weder te soecken.

r Actuum 9.c.27.

+ Barnabas.

26

Ende als hy hem gheuonden hadde, so leydde hy hem tot Antiochien. Ende het geschiedde dat sy een geheel iaer in de Ghemeynte tsamen quamen, ende leerden veel volcx: ⁺ ende dat de Discipulen te Antiochien eerst Christenen genaemt werden.

+ Christenen.

27

Ende in die selue daghen quamen oock Propheten van Ierusalem tot Antiochien:

28

Ende een onder hen genaemt ^s Agabus, ⁺ stont op, ende gaf te kennen door den Gheest, dat daer ^t een groote diere tijt ouer geheel Aertrijcke komen soude: de welcke oock geschiedde onder den Keyser Claudio. ⁺

s Actuum 21.b.10

+ Agabus.

t Griecx, grooten hongher

+ Dieren tijt.

29

Ende onder den Discipulen besloot een yegelick na dat hy vermochte, te senden een ^u hantreyckinge den broederen die in Iudea woonden.

u Griecx, tot den dienst

30

Het welck sy oock deden, sendende tot de Ouderlingen, door de handen Barnabe ende Sauli.