Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xviij. Capittel.

1. Iesus gheuanghen zijnde door de verraderie Iude, keert syne vianden te rugge, 11. straft Petrum, 13. ende wordt gheleydt van Annas tot Caipham, 17. waer hy van Petro verloochent wert, 22. ende gheslaghen van eenen Dienaer, 36. bewijst voor Pilatum welck zijn Koninckrijcke ende ampt is.

A.1

ALs ^a Iesus dit gheseyt hadde, ⁺ ginck hy wt met syne Discipulen ouer de Cederbeke, daer eenen hof was, daer hy in ghinck, ende syne Discipulen.

a Matthei 26.d.36 Marci 14.d.32 Luce 22.d.39

+ Christus inden hof.

2

Ende Iudas die hem verriet, wiste oock die plaetse, want Iesus daer in dickwils vergaderde met syne Discipulen.

3

^b Als Iudas nu ghenomen hadde de bende knechten ende Dienaren van de Ouerpriesteren, ⁺ ende Phariseen, quam hy derwaerts met fackelen, lanternen, ende wapenen.

b Matth. 26.e.47 Marci 14.e.43 Luce 22.e.47

+ Iudas verraet Christum.

4

Iesus dan wetende al het ghene dat hem toekomen soude, ghinck wt, ende seyde tot hen: Wien soeckt ghy?

5

Sy antwoordden hem: Iesum van Nazareth. Iesus seyde tot hen: Ick bent. Ende Iudas die hem verriet, stont oock met hen.

6

Als hy hen dan seyde: Ick bent, gingen sy te rugghe, ende vielen ter Aerden.

7

Doe vraechde hy hen wederom: Wien soeckt ghy? Sy seyden: Iesum van Nazareth.

8

Iesus antwoordde: Ick hebbe v gheseyt dat ickt ben: soect ghy dan my, so laet dese henen gaen.

9

Op dat het woort veruult worde, dat hy seyde: Wt den ghenen ^† die du my ghegeuen hebst, en hebbe ick niet eenen verloren.

† Ioannis 6.d.39 ende 10.c.26. ende 17.b.12

B.10

So hadde dan Simon Petrus een sweert, ende tooch dat wt, ⁺ ende sloech des Ouerpriesters Dienstknecht, ende hieu hem de rechte oore af: ende des Dienstknechts naem was Malchus.

+ Petrus houwt Malcho zijn oor af.

11

So seyde Iesus tot Petrum: Steect dijn sweert in de scheede: Sal ick den Drinckbeker niet drincken, die my mijn Vader ghegheuen heeft?

12

De bende dan, ende de Hooftman ouer duysent, ende de Dienaers der Ioden namen Iesum, ende bonden hem: ⁺

+ Christus wort geleydt tot Annam ende Caipham.

13

^c Ende leydden hem eerst tot ^d Annam: (want hy was Caiphas wijfs vader, die des seluen Iaers Ouerpriester was. ^e† )

c Matthei 26.f.56 Marci 14.f.53. Luce 22.f.54

d Luce 3.a.1

e† Anders, ende dese sandt hem gebonden tot Caipham den Ouerpriester:

14

^f Ende het was Caiphas, die den Ioden riedt dat het nut was dat een mensche voor het volck storue.

f Ioannis 11.f.50

15

^g Ende Simon Petrus volchde Iesum, ende een ander Discipel, welcke Discipel den Ouerpriester bekent was, ende ghinck met Iesu in des Ouerpriesters pallays. ⁺

g Matth. 26.f.58 Marci 14.f.54 Luce 22.f.54

+ Petrus ende Ioannes volgen Christum tot Caipham.

16

Ende Petrus stont buyten aen der deure. So is de ander Discipel wtghegaen die den Ouerpriester bekent was, ende sprack met der Deurwaerster, ende bracht Petrum in.

17

Doe seyde de Dienstmaecht [namelick] de Deurwaerster tot Petrum: Bistu niet oock van deses menschen Discipulen? Hy seyde: Ick ben niet.

18

Ende de Dienstknechten ende Dienaers stonden ende hadden een koolvyer ghemaect, want het was koudt, ende sy warmden hen: ende Petrus stont met hen, ende warmde hem.

19

De Ouerpriester dan, vraechde Iesum van syne Discipulen, ende van syne leere.

C.20

Iesus antwoordde hem: ^{+ h} Ick hebbe ⁱ vrij wt ghesproken tot der werelt, ick hebbe alle tijt gheleert in de ^k Synagoge, ende inden Tempel daer de Ioden alle tijt vergaderden, ende en hebbe niet int verborghen ghesproken:

+ Caiphas vraget Christum.

h Ioannis 7.c.26

i Oft, openbaerlick,

k Dat is, vergaderinghe of schole der Ioden,

21

Wat vraechstu my? vraecht de ghene die het ghehoort hebben, wat ick hen gheseyt hebbe: siet, dese weten wat ick gheseyt hebbe.

22

Ende als hy dit geseyt hadde, een van de Dienaren, die daer by stont, ^l gaf hem eenen kinnebackslach, segghende: Andtwoorstu also den Ouerpriester?

l Ieremie 20.a.2 Actuum 23.a.2

23

Iesus antwoordde hem: ⁺ Hebbe ick qualick gesproken, so betuycht vanden quade: ende hebbe ick wel ghesproken, waeromme slaestu my?

+ Christus geslagen antwoort.

24

^{m n†} Annas hadde hem gebonden ghesonden tot Caiphas den Ouerpriester.

m Matth. 26.f.57 Marci 14.f.53 Luce 22.f.54

n† Anders, so hadde hem dan Annas

25

^* Ende Simon Petrus stont ende warmde hem: so seyden sy tot hem: Bistu niet oock van syne Discipulen? Hy versaectet ende seyde: Ick en ben niet.

* Matth. 26.g.69 Marci 14.g.66 Luce 22.f.55

26

Een van des Ouerpriesters Dienstknechten die maechschap was vanden ghenen dien Petrus de oore af ghehouwen hadde, seyde hem: Hebbe ick dy niet ghesien met hem inden hof?

27

So versaecktet Petrus wederom. ^{+ o} Ende ter stont kraeyde de Haen.

+ Petrus loochent Christum.

o Ioannis 13.d.38

28

^p Doe leydden sy Iesum van Caipha in het rechthuys: ⁺ ende het was vroech, ^q ende sy en ginghen niet in het rechthuys, op dat sy niet onreyn werden, maer het Pascha eten mochten.

p Matth. 27.a.1 Marci 15.a.1. Luce 22.g.66 ende 23.a.1

+ Christus voor Pilatum.

q Actuum 10.c.28 ende 11.a.3

29

So ginck dan Pilatus tot hen wt, ende seyde: Wat beschuldinghe brengt ghy teghen desen mensche?

D.30

Sy antwoordden ende seyden tot hem: Ware dese gheen misdader, so en hadden wy hem dy niet ouergheleuert.

31

So seyde Pilatus tot hen: Neemt ghy hem, ende oordeelt hem na uwe Wet. So seyden de Ioden tot hem: Het is ons niet gheoorloeft yemant te dooden.

32

^r Op dat het woort Iesu veruult werde dat hy seyde, beteeckenende wat doot hy steruen soude.

r Matthei 20.b.19 Ioannis 12.a.3

33

^s Doe ghinck Pilatus wederom in het rechthuys, ende riep Iesum, ende seyde tot hem: Bistu de Koninck der Ioden?

s Matthei 27.b.11 Marci 15.a.2 Luce 23.a.3

34

Iesus antwoordde hem: Segstu dit van dy seluen? of hebbent dy andere van my gheseyt?

[fol. 43r]

35

Pilatus antwoordde: Ben ick een Iode? Dijn eyghen volck, ende de Ouerpriesters hebben dy my ouergheleuert: wat hebstu ghedaen?

36

Iesus antwoordde: ^{+ t} Mijn Koninckrijcke en is van deser werelt niet. Ware mijn Koninckrijcke van deser werelt, so souden myne Dienaers [voor my] strijden, op dat ick den Ioden niet ouergheleuert worde: maer nu en is mijn Koninckrijcke niet van hier.

+ Het Konincrijcke Christi.

t Ioannis 6.b.15

37

Doe seyde hem Pilatus: Bistu dan een Koninck? Iesus antwoordde: Du segst het dat ick een Koninck ben: ick ben hier toe gheboren, ende ben hier toe in de werelt ghekomen, op dat ick der waerheyt ghetuyghenisse gheue: wie wt der waerheyt is, die hoort mijn stemme.

38

Pilatus seyde tot hem: Wat is de waerheyt? Ende als hy dat gheseyt hadde, ghinck hy wederom wt tot den Ioden, ende seyde tot hen: ^{+ u} Ick en vinde gheen schult in hem.

+ Christus onschuldich.

u Matth. 27.c.24 Luce 23.a.4

39

^x Ende ghy hebt een ghewoonheyt, dat ick v op het Pascha eenen los late: Wilt ghy dan, dat ick v den Koninck der Ioden los late?

x Matth. 27.b.15 Marci 15.a.6 Luce 23.b.17

40

Doe riepen sy alle wederom, segghende: ^y Niet desen, maer Barrabam. ^z Ende Barrabas was een moordenaer.

y Actuum 3.b.14.

z Matth. 27.b.16 Marci 15.a.7 Luce 23.b.19