Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xiij. Capittel

4. Christus de voeten syner Apostelen ghewasschen hebbende, 13. vermaentse tot ootmoedicheyt ende liefde, 21. ende voorseyt de sonde Iude, 38. ende Petri.

A.1

ENde ^a voor het Feest des Pascha, Iesus wetende dat syne vre gekomen was, dat hy van deser werelt soude gaen tot den Vader, na dien hy lief ghehadt hadde de syne die in der werelt waren, so heeft hyse lief ghehadt tot den eynde toe.

a Matthei 26.a.2 Marci 14.a.1 Luce 22.a.1.

2

Ende als het Auontmael ghedaen was, ^b (doe nu de Duyuel Iude Simonis Iscarioth in het herte ghegheuen hadde, hem te verraden.

b Luce 22.a.3 Ioannis 13.c.27

3

Iesus (wetende dat hem de Vader alle dingen in syne handen ghegheuen hadde, ^c ende dat hy van Gode wtghegaen was, ^d ende tot God henen ginck:)

c Matthei 11.c.27

d Ioannis 16.c.28

4

Stont op vanden Auontmale, ende leyde syne kleederen af, ende nam eenen lijnen doeck, ende omgordde hem. ⁺

+ Christus wascht der Apostelen voeten.

5

Daer na goot hy water in een becken, ende begonst de voeten syner Discipulen te wasschen, ende te drooghen met den lijnen doeck daer hy mede omgort was.

6

So quam hy dan tot Simon Petrus: ⁺ ende die seyde tot hem: ^e Heere, saltu my de voeten wasschen?

+ Petrus wil hem niet laten wasschen.

e Matthei 3.b.14

7

Iesus antwoordde, ende seyde tot hem: Wat ick doe dat en weetstu nu niet, maer du salt het hier namaels weten.

8

Petrus seyde tot hem: Du salt myne voeten niet wasschen in eewicheyt. Iesus antwoordde hem: Ist dat ick dy niet en wassche, so en saltu gheen deel met my hebben.

[fol. 41r]

9

Simon Petrus seyde tot hem: Heere, niet alleen de voeten, maer oock de handen ende het hooft.

B.10

Iesus seyde tot hem: Wie ghewasschen is, en behoeft niet dan de voeten te wasschen: maer hy is gheheel reyn. ^f Ende ghy zijt reyn, maer niet alle.

f Ioannis 15.a.3

11

^g Want hy wiste den ghenen die hem verraden soude, daerom seyde hy: ghi en zijt niet alle reyn.

g Ioan. 6.g.64

12

Als hy nu haer voeten ghewasschen hadde, ⁺ ende syne kleederen genomen, sat hy weder aen de tafel, ende seyde tot hen: Weet ghy wat ick v ghedaen hebbe?

+ Christus de Heere ende Meester wascht hen de voeten.

13

Ghy noemt my Meester ende ^h Heere: ende ghy spreect wel: want ick bent.

h 1.Corinth. 8.a.6 ende 12.a.3 Philip. 2.b.12

14

Indien dan ick uwe voeten ghewasschen hebbe, die de Heere ende Meester ben, ⁱ so zijt ghy oock schuldich malcanderen de voeten te wasschen.

i Galat. 6.a.2

15

^k Want ick hebbe v een exempel ghegeuen, op dat ghelijckerwijs ick v ghedaen hebbe, ghy oock doen soudt.

k 1.Petri a.c.21 1.Ioannis 2.a.6

16

Voorwaer voorwaer segge ick v: ^l de Dienstknecht en is niet meerder dan zijn heere: noch de ^m ghesondene meerder dan die hem ghesonden heeft.

l Matthei 10.c.24 Luce 6.e.40 Ioannis 15.c.20

m Griecx, Apostel

17

Ist dat ghy dit weet, so zijt ghy ⁿ salich, ist dat ghijt doet.

n Of, gheluckich

18

Ick en spreke niet van v allen: ick weet welcke ick wtuercoren hebbe: maer op dat de Schrift veruult worde, ^o Die met my broot eet, heeft teghen my syne verssenen opgheheuen.

o Psalm. 41.b.10 Matth. 26.c.23. 1.Ioannis 2.b.19.

19

^p Van nu segghe ickt v, eer het gheschiet, op dat als het gheschiet is, ghy gheloouen moecht, dat ickt ben.

p Ioan. 14.c.29 ende 16.a.4.

C.20

Voorwaer voorwaer segghe ick v, ^{+ q} wie daer ontfangt dien ick senden sal, die ontfangt my: ende wie my ontfangt, die ontfangt hem die my ghesonden heeft.

+ Eenen bode Christi ontfanghen.

q Matth. 10.e.40 Luce 10.b.16.

21

^r Als Iesus dit geseyt hadde, wert hy beroert inden gheest, ende betuychde, ende seyde: Voorwaer voorwaer segghe ick v, een van v sal my verraden.

r Matth. 26.c.21 Marci 14.b.18 Luce 22.c.21. Actuum 1.b.17 1.Ioannis 2.b.19

22

Doe saghen de Discipulen op malcanderen, twijffelende van wien hy [dat] seyde.

23

^s Ende daer was een van de Discipulen ter tafel sittende inden schoot Iesu, welcken Iesus lief hadde.

s Ioannis 20.a.2 ende 21.a.7.c.20

24

So wenckte Simon Petrus desen, dat hy vraghen soude, wie hy ware daer hy van sprack.

25

Ende die viel op de borst Iesu, ende seyde hem: Heere, wie ist.

26

Iesus antwoordde: Die ist, dien ick de inghedopte bete gheuen sal. Ende als hy de bete inghedopt hadde, gaf hyse Iude Simonis Iscarioth.

27

Ende na die bete voer de Satan in hem. So seyde Iesus tot hem: Dat du doest, doet dat haestichlick.

28

Ende niemant wiste van die ter tafel aensaten, waer toe hy hem dat seyde.

29

Want sommighe meynden de wijle ^t Iudas den buydel hadde, dat hem Iesus gheseyt hadde: Koopt wat ons noodich is tot het Feest, of dat hy den armen wat gheuen soude.

t Ioannis 12.a.6

D.30

Als hy dan die bete ghenomen hadde, ghinck hy terstont wt: ende ^u† het was nacht.

u† Anders, het was nacht als hy wtghinck, Iesus seyde, etcet.

31

Als hy wtghegaen was, seyde Iesus: Nu is de Sone des menschen ^x verklaert: ende God is in hem verklaert.

x Of, vereerlickt.

32

Is God in hem verklaert, so sal hem God oock verklaren in hemseluen, ^y ende sal hem terstont verklaren.

y Ioannis 12.c.23 ende 17.a.2

33

Kinderkens, noch een weynich ben ick by v. ^z Ghy sult my soecken, ende ghelijck ick den Ioden gheseyt hebbe, daer ick henen gae, en kondt ghy niet komen, also segghe ick v nu oock.

z Ioannis 7.d.34 ende 8.c.21

34

^a Een nieu gebot geue ick v, dat ghy malcanderen lief hebt, ghelijck ick v lief gehadt hebbe.

a Leuitici 19.b.18 Matthei 22.d.38 Ioannis 15.b.12 Ephe. 5.a.2 1.Thess. 4.a.9 1.Petri 4.a.8 1.Ioannis 3.c.23 ende 4.c.21

35

^b Hier aen sal een yeghelick bekennen, dat ghy myne Discipulen zijt, so ghy liefde hebt onder malcanderen.

b 1.Ioannis 2.a.5

36

Simon Petrus seyde tot hem: Heere, waer gaestu henen? Iesus antwoordde hem: Daer ick henen gae, kanstu my niet volghen, ^c maer du salt my namaels volghen.

c Ioannis 21.b.18 2.Petri 1.b.14

37

Petrus seyde tot hem: Heere, waerom kan ick dy niet volghen? ^d Ick sal mijn leuen voor dy setten.

d Matth. 26.d.35 Marci 14.c.29 Luce 22.d.33

38

Iesus antwoordde hem: Saltu dijn leuen voor my setten? ^e Voorwaer voorwaer segghe ick dy, de Haen en sal niet kraeyen, tot dat du my drymael versaeckt salt hebben.

e Matth. 26.d.34. Marci 14.d.30 Luce 22.d.34