Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xi. Capittel.

11. Christus Lazarum verwect hebbende, 25. bewijst dat hy is het leuen, ende de opstandinghe, 47. de raetslach der Ioden teghen Iesum, 49. de prophecie Caiphe, 54. Iesus vliedt.

A.1

ENde daer was een kranck met name Lazarus van Bethania, ⁺ wt den vlecke Marie, ende haerder suster Marthe.

+ Lazarus kranck.

2

^a (Ende Maria was de ghene die den Heere ghesalft hadde met salue, ende syne voeten ghedroocht met haren hayre: wiens broeder Lazarus kranck was.)

a Matthei 26.a.6 Marci 14.a.3 Luce 7.d.37 Ioannis 12.a.3

3

So sonden dan de susters tot hem, seggende: Heere, siet, dien du lief hebbest, is kranck.

4

Als Iesus dat hoorde, seyde hy: Zijn kranckheyt en is tot den doodt niet: ^{+ b} maer ter eeren Gods, op dat de Sone Gods daer door ^c verklaert worde.

+ Oorsaecke der kranckheyt Lazari.

b Ioennis 9.a.3

c Of, vereerlickt

5

Ende Iesus hadde Martham lief, ende haer suster, ende Lazarum.

6

Als hy nu hoorde dat hy kranck was, bleeft hy ter plaetsen daer hy was, twee daghen.

7

Ende daer na seyde hy tot syne Discipulen: Laet ons weder na Iudeam gaen.

8

Syne Discipulen seyden tot hem: ^d Rabbi, ^e de Ioden hebben dy nu gesocht te steenighen, ende gaestu wederom derwaerts?

d dat is, Leeraer,

e Ioannis 8.f.59 ende 10.d.31

9

Iesus antwoordde: ⁺ En zijnder niet twaelf vren inden daghe? So yemant inden daghe wandelt, die en stoot hem niet: want hy siet het licht deser werelt.

+ De dach heeft twaelf vren.

B.10

Maer so yemant inder nacht wandelt, die stoot hem: want daer en is gheen licht in hem.

11

Dat sprack hy: ende daer na seyde hy tot hen: ^f Lazarus onse vrient slaept, maer ick gae om hem te ontwecken.

f Matthei 9.c.24. Marci 5.d.39 Luce 8.f.52

12

Doe seyden syne Discipulen: Heere, in dien hy slaept, so sal hy ghesont worden.

13

Maer Iesus sprack van zijn doot: ende sy meynden dat hy sprack vanden slape des vaecks.

14

Doe seyde Iesus hen ^g opentlick: Lazarus is ghestoruen.

g Of, vrij wt.

15

Ende ick ben blijde om uwent wille, dat ick daer niet gheweest en ben, op dat ghy ghelooft: Maer laet ons tot hem gaen.

16

Doe seyde Thomas ghenaemt Didymus tot syne mede Discipulen: Laet ons oock gaen, op dat wy met hem steruen.

17

So quam Iesus, ende beuant dat hy nu vier daghen inden graue gheleghen hadde.

18

Ende Bethania was by Ierusalem, ontrent vijfthien ^h stadien.

h Stadium was 625. voeten, of 125. schreden. 24. stadien maken een vre gaens, of, dry Italiaensche oft Englische mijlen.

19

Ende vele vanden Ioden waren ghekomen tot Martham ende Mariam, om dat sy haer troosten souden van haren broeder.

C.20

Als dan Martha hoorde dat Iesus quam, ginck sy hem te gemoet, ende Maria sat in huys.

21

So seyde Martha tot Iesum: Heere hadtstu hier gheweest, mijn broeder en ware niet ghestoruen:

22

Maer ick weet oock nu, so wat du begheerest van Gode, dat het dy God gheuen sal. ⁺

+ Opstandinghe der dooden.

23

Iesus seyde tot haer: Dijn broeder sal weder opstaen.

24

Doe seyde Martha: Ick weet dat hy opstaen sal in de opstandinghe ⁱ ten wtersten daghe.

i Danielis 12.a.2 Luce 14.b.14 Ioannis 5.c.29

25

Iesus seyde tot haer: Ick ben de opstandinghe ende ^k het leuen. ^l Wie in my ghelooft, die sal leuen, al waer hy oock gestoruen.

k Ioannis 1.a.4 ende 6.b.14.

l Ioan. 3.b.16.d.36 ende 6.e.47 1.Ioannis 5.b.10

[fol. 40r]

26

^m Ende so wie daer leeft, ende in my gelooft, die en sal inder eewicheyt niet steruen. Gheloofstu dat?

m Ioannis 6.f.51

27

Sy seyde tot hem: Ia Heere, ⁿ ick ghelooue dat du bist Christus de Sone Gods, die in de werelt komen soude.

n Matthei 16.b.16 Marci 8.c.29 Luce 9.c.20 Ioannis 6.g.69

28

Ende als sy dat gheseyt hadde, ginck sy henen, ende riep Mariam haer suster heymelick, segghende: De Meester is hier, ende roept dy.

29

Als dese dat hoorde, stont sy haestelick op, ende quam tot hem.

D.30

Want Iesus en was noch in het vleck niet ghekomen: maer was ter plaetsen, daer hem Martha te ghemoete ghekomen was.

31

De Ioden van die by haer in huys waren, ende haer vertroosteden, als sy saghen dat Maria haestelick op stont, ende henen ginck, volchden sy haer na, segghende: Sy gaet henen na het graf, op dat sy daer weene.

32

Als Maria quam daer Iesus was, ende hem sach, viel sy hem ten voeten, ende seyde tot hem: Heere, hadstu hier gheweest, mijn broeder en ware niet ghestoruen.

33

Als nu Iesus haer sach weenen, ende [oock] de Ioden weenen die met haer quamen, wert hy verstoort inden Gheest, ende beroerde hemseluen,

34

Ende seyde: Waer hebt ghy hem gheleyt: Sy seyden tot hem: Heere, koemt, ende siet [het].

35

^o Iesus weende. ⁺

o Luce 19.e.41

+ Christus weent.

36

So seyden de Ioden: Siet, hoe lief hadde hy hem.

37

Ende sommighe van hen seyden: Dese ^p die des blinden oogen gheopent heeft, en konde hy niet maken, dat dese niet ghestoruen en hadde?

p Ioannis 9.a.6

38

Iesus dan wederom in hemseluen ghestoort zijnde, quam tot den graue: ende het was een speloncke, ende eenen steen was daer op geleyt.

39

Iesus seyde: Neemt den steen wech. Martha de suster des ghestoruenen, seyde tot hem: Heer, hy stinckt nu, want hy heeft vier daghen [daer gheleghen.]

E.40

Iesus seyde tot haer: Hebbe ick dy niet gheseyt: So du geloofst du salt de eerlicheyt Gods sien?

41

So namen sy den steen af [vander plaetse] daer de ghestoruene gheleyt was. Ende Iesus sloech syne oogen opwaerts, ende seyde: Vader, ick dancke dy, dat du my ghehoort hebst. ⁺

+ Gebet Christi.

42

Ende ick weet dat du my altijts hoorest: maer ^q om der scharen wille die rondtom staet, hebbe ick [dit] gheseyt: op dat sy my gheloouen dat du my ghesonden hebst.

q Ioan. 12.d.30

43

Als hy dit gheseyt hadde, riep hy met luyder stemmen: Lazare, koemt wt.

44

Ende de ghestoruene quam wt, ⁺ ghebonden aen handen ende voeten met graefdoecken, ende zijn aensicht met eenen sweetdoeck ommewonden. Iesus seyde tot hen: Ontbindt hem, ende laet hem gaen.

+ Lazarus wordt opgheweckt.

45

Vele dan der Ioden die tot Mariam ghekomen waren, ⁺ ende aenschout hadden wat Iesus ghedaen hadde, gheloofden in hem.

+ Sommige Ioden gheloouen in Christum.

46

Maer sommighe van hen ginghen henen tot de Phariseen, ende seyden tot hen, wat Iesus ghedaen hadde.

47

^x So vergaderden de Ouerpriesters ende Phariseen den Raet, ⁺ ende seyden: ^y Wat doen wy? want dese mensche doet veel teeckenen.

x Matthei 26.a.3. Marci 14.a.1 Luce 22.a.2 Psalm. 2.a.2 Actuum 4.c.27

+ Der Priesteren ende Phariseen raetslach tegen Christum.

y Ioannis 12.b.19

48

Laten wy hem also, so sullen sy alle in hem gheloouen: ende de Romeynen sullen komen: ende nemen onse plaetse, ende onse volck wech.

49

Ende een van hen [ghenaemt] Caiphas, die des seluen Iaers Ouerpriester was, seyde tot hen: Ghy en weet niet,

F.50

Noch ghy en ouerlegt niet ^z dat het ons nut is, ⁺ dat een mensche sterue voor den volcke: ende dat niet het gheheel volck en vergae.

z Ioannis 18.b.14

+ Caiphas propheteert.

51

Ende dit en seyde hy van hemseluen niet, maer de wijle hy des seluen Iaers Ouerpriester was, propheteerde hy dat Iesus steruen soude voor het volck:

52

Ende niet alleen voor dat volck, maer oock, op dat hy de verstroyde kinderen Gods in een vergaderen soude. ⁺

+ Der Ioden ende Heydenen salicheydt is Christus.

53

Van dien daghe aen, hielden sy tsamen raet om hem te dooden.

54

So wandelde Iesus niet meer ^a openbaerlick onder de Ioden, ⁺ maer ginck van daer in een plaetse by der woestijnen in een stadt ghenaemt Ephraim: ende daer verkeerde hy met syne Discipulen.

a Of, vrijlick

+ Iesus vliedt van de Ioden.

55

Ende der Ioden Pascha was na by, ende vele wt dier plaetse ginghen op na Ierusalem voor het Pascha, op dat sy hen reynichden.

56

^b So sochten sy Iesum, ende seyden onder malcanderen, inden Tempel staende, Wat dunckt v dat hy niet ghekomen is op het Feest?

b Ioannis 7.a.9.

57

^c Ende de Ouerpriesters ende Phariseen hadden een ghebot ghegheuen, ⁺ so yemandt wiste waer hy ware, dat hijt te kennen gaue, op dat sy hem vanghen mochten.

c Ioannis 9.c.22 ende 12.e.42

+ De Priesters ende Phariseen doen Christum vanghen.