Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat v. Capittel.

5. De gichtsiecke wort ghenesen van Iesu, 10. de welcke daerom veruolcht wort van de Ioden, 19. maer hy bewijst dat zijn werck wt God is, 35. ende na dat hy ghetuyghenisse gegeuen heeft van Ioanne, sendt hy syne wederpartijders tot syne wercken, ende tot de Schrift.

A.1

DAer na was ^a een feeste der Ioden: ende Iesus ghinck op na Ierusalem.

a Leuitici 23.a.2 Deut. 26.a.1

2

Ende daer is te Ierusalem aen de schaepsplaetse een baedwater ghenaemt int Hebreische, ⁺ Bethesda, ende heeft vijf voorhuysen.

+ Baedwater te Ierusalem.

3

In dese lach een groote menichte van krancke, blinde, kreupele, verdorde, verwachtende de beroeringhe des waters.

4

Want de Enghel quam neder ter sekerder tijt in dat baedwater, ende beroerde het water: ende die dan eerst na de beroeringhe des waters daer in quam, die werdt ghesont van wat sieckten hy oock beuanghen was.

5

Ende daer was een mensche die acht ende dertich iaren kranck gheweest hadde.

6

Als Iesus desen sach ligghen, ende bekende dat hy nu langhe tijt kranck gheweest was, seyde hy tot hem: Wiltu ghesont worden?

7

De krancke antwoordde hem: Heere ick hebbe gheenen mensche die my in het baedwater brenghe als het water gheroert wordt. Ende dewijle dat ick kome, so koemt een ander voor my neder.

8

Iesus seyde tot hem: ^{+ *} Staet op, neemt dijn bedde op, ende wandelt.

+ Christus maect den krancken gesont op den Sabbath.

* Matthei 9.a.6 Marci 2.b.11 Luce 5.c.24

9

Ende terstont wert die mensche ghesont, ende nam zijn bedde op, ende wandelde: ^b Ende het was Sabbath in dien seluen daghe.

b Ioannis 9.b.14

B.10

Daerom seyden de Ioden tot hem die gesont geworden was: ^c Het is Sabbath, het is dy niet gheoorloeft het bedde te draghen. ⁺

c Exodi 20.b.10 Deut 5.b.13 Ezech 20.b.12. Matthei 12.a.2 Marci 2.c.24. Luce 6.a.2

+ Sabbath.

11

Hy antwoordde hen: Die my ghesondt ghemaeckt heeft, die heeft my gheseyt: Neemt dijn bedde op ende wandelt.

12

So vraechden sy hem: Wie is die mensche die dy geseyt heeft: Neemt dijn bedde op, ende wandelt?

13

Ende die ghesont ghemaeckt was, wiste niet wie hy was, want Iesus was [hem] ^d ontgaen wt der schare die te dier plaetse was.

d Oft, onureemt, oft, hielt hem als een vreemdelinck voor der scharen die etcet.

14

Daerna vant hem Iesus inden Tempel, ende seyde tot hem: Siet du bist ghesont gheworden, ^e sondicht niet meer, ⁺ dat dy niet erghers gheschiede.

e Matthei 12.e.45 Ioannis 8.b.11 Hebr. 6.a.5 ende 10.c.26 2.Petri 2.c.20

+ Krancheyt des lichaems is om der sonden wil.

15

Die mensche ginck henen, ende bootschaptet den Ioden, dattet Iesus was, die hem ghesont ghemaeckt hadde.

16

Ende hierom veruolchden de Ioden Iesum, ende sochten hem te dooden, om dat hy dat op den Sabbath ghedaen hadde.

17

Ende Iesus antwoordde hen: ^{+ f} Mijn Vader werckt tot nu toe, ende ick wercke oock.

+ Christus Gods Sone.

f Ioannis 14.b.10

18

^g Daerom dan sochten die Ioden dies te meer hem te dooden, want hy niet alleene den Sabbath brack, maer oock ^h om dat hy gheseyt hadde dat God zijn Vader ware, ⁺ hemseluen Gode ghelijck makende.

g Ioannis 7.b.19

h Matth. 27.e.42 Sapient. 2.b.18 Ioannis 10.d.33

+ Christus schrijuet al den Vader toe.

19

So antwoordde Iesus ende seyde tot hen: Voorwaer voorwaer segge ick v: ⁱ De Sone kan van hemseluen niet doen, dan wat hy synen Vader heeft sien doen: ^k Want so wat die doet, dat doet oock de Sone desghelijcks.

i Ioannis 9.a.4.

k Esaie 54.a.5 Ioannis 10.d.30 ende 14.a.9 ende 17.a.5

C.20

Want de Vader heeft den Sone lief, ^l ende thoont hem alwat hy doet: ende sal hem grooter wercken thoonen dan dese, op dat ghy v verwonderen moecht.

l Ioannis 1.a.2 ende 7.b.16 ende 8.c.28 ende 14.c.24

21

Want gehelijck de Vader de dooden opweckt ende leuendich maeckt: also oock maeckt de Sone leuendich wie hy wil.

22

Want de Vader oordeelt niemant: ^{+ m} maer heeft alle oordeel den Sone ghegheuen,

+ Oordeel.

m Matth. 11.c.27

23

Op dat sy alle den Sone eeren, gelijck sy den Vader eeren. Wie den Sone niet en eert, die eert den Vader niet die hem ghesonden heeft.

24

ⁿ Voorwaer voorwaer segge ick v: Wie mijn woort hoort, ende gelooft hem, die my ghesonden heeft, ⁺ die heeft het eewighe leuen, ^o ende koemt in de ^p verdoemenisse niet: maer is van den doot doorghegaen in het leuen.

n Ioannis 8.f.51

+ Het eewige leuen.

o Luce 23.e.42

p Griecx, gerichte

25

Voorwaer voorwaer segge ick v, de vre koemt, ende is nu, dat ^q de dooden sullen hooren de stemme des Soons Gods, ende diese sullen ghehoort hebben, die sullen leuen.

q 1.Petri 4.a.6

26

Want ghelijck de Vader het leuen heeft in hemseluen, also heeft hy oock den Sone ghegeuen het leuen te hebben in hemseluen.

27

Ende heeft hem oock macht ghegheuen ^r te oordelen, ^s Want hy eens menschen Sone is.

r Griecx, gerichte te doen.

s Of, dat hy eens menschen soon is, verwondert v dies niet.

28

Verwondert v dies niet, want de vre sal komen in de welcke ^t alle die in de grauen zijn, zijn stemme hooren sullen,

t 1.Thess. 4.b.16

29

^u Ende sullen wtgaen, die goet ghedaen hebben, ter opstandinghe des leuens: ende die quaet ghedaen hebben ter, opstandinghe der verdoemenisse.

u Danielis 12.a.2 Matthei 25.e.46

D.30

Ick kan van my seluen niet doen: Also ick hoore so oordeele ick, ende mijn oordeel is rechtueerdich. Want ick soeke mynen wille niet, maer den wille des Vaders die my ghesonden heeft.

31

^x Indien ick van my seluen ghetuyghe, ⁺ so is mijn ghetuyghenisse niet ^y warachtich:

x Ioannis 8.b.14

+ De Vader ghetuycht van Christo.

y Ofte, bequaem, behoorlick.

32

^z Een ander isser die van my getuycht, ende ick weet dat die ghetuyghenisse waer is, die hy van my ghetuycht.

z Esaie 42.a.1 Matthei 3.b.17

33

^a Ghy hebt tot Ioannem gesonden, ende hy heeft der waerheyt ghetuyghenisse ghegeuen.

a Ioannis 1.b.19.

34

Doch neme ick gheen ghetuyghenisse van den mensche: maer ick segghe dit, op dat ghy salich wordt.

35

Hy was een Keerse bernende ende lichtende, ende ghy wildet v een wijle in zijn licht verblijden.

36

^b Ende ick hebbe een meerder ghetuyghenisse dan [het ghetuyghenisse] Ioannis: ^{+ c} want de wercken die my de Vader ghegheuen heeft om te volbrenghen: die selue wercken die ick doe, ghetuyghen van my, dat de Vader my ghesonden heeft.

b Ioannis 5.a.9

+ De Wercken Christi getuyghen van hem.

c Ioannis 10.c.25

37

^d Ende de Vader die my ghesonden heeft, heeft selue van my ghetuycht. Ghy hebt noyt noch syne stemme ghehoort, ^e noch zijn gedaente ghesien.

d Matthei 3.b.17. ende 17.a.5 Marci 1.b.12 ende 9.a.7 Luce 3.c.22 ende 19.d.35 Ioannis 1.d.35 ende 6.c.27. ende 8.b.18 2.Petri 1.b.17

e Exodi 33.c.20 Deuter. 4.b.12 1.Timoth. 6.b.16 1.Ioannis 4.b.12

38

Ende zijn woordt hebt ghy niet in v blijuende: want ghy ghelooft hem niet die hy gesonden heeft.

39

^{f g} Ondersoect de Schriften, want ghy meynt het eewighe leuen daerin te hebben, ^h ende de selue zijnt die van my ghetuyghen.

f Esaie 34.b.16 Luce 6.c.29 Actuum 17.b.11

g Of, ghy ondersoeckt.

h Deuter. 18.b.18. Luce 24.c.27 Ioannis 1.e.45

E.40

Ende ghy wilt tot my niet komen op dat ghy het eewighe leuen hadt.

41

Ick neme gheen eere van menschen:

42

Maer ick kenne v dat ghy de liefde Gods in v niet en hebt.

43

Ick ben ghekomen in den naem mijns Vaders, ende ghy ontfangt my niet: So daer een ander koemt in synen eygenen naem, dien sult ghy ontfanghen.

[fol. 37r]

44

ⁱ Hoe kondt ghy gheloouen, ⁺ die van malcanderen eere neemt, ende de eere die van God alleen koemt, die en soeckt ghy niet?

i Ioannis 12.e.43

+ Menschen eere.

45

Meynt niet dat ick v verklaghen sal voor den Vader: daer is een die v verklaecht, [namelick] Moses, daer ghy op hoept.

46

Want waert dat ghy Mosi ghelooft hadt, so soudt ghy my oock ghelooft hebben: ^k want hy heeft van my gheschreuen.

k Gene. 3.b.15 ende 22.b.18. ende 26.a.4. ende 29.b.10 Deuter. 18.b.18

47

Maer so ghy nu zijn Schriften niet en ghelooft, hoe sult ghy myne woorden gheloouen?