Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xxi. Capittel.

1. Christus thoont de weerdicheydt der gaue der Weduwe, 7. ende voorseydt de verwoestinghe Ierusalems. 25. ende dat gheschieden soude voor zijn toekoemste.

A.1

ENde ^a opsiende, ⁺ so sach hy de rijcke hare gauen in de ^b Offerkiste worpen.

a Marci 12.e.41

+ Der armer weduwe mildicheyt.

b 2.Regum 12.a.9

2

Hy sach ooc een arme Weduwe twee stuckelincxkens daer in worpen,

3

Ende seyde: Waerlick ick segghe v: ^c Dese arme Weduwe heeft meer in gheworpen, dan alle andere.

c 2.Corint. 8.b.12

4

Want alle die hebben ^d van haren oueruloet gheworpen ^e tot Gods gauen: maer dese heeft van ^f hare armoede alle haren leeftocht die sy hadde, in gheworpen,

d Griecx, van dat haer ouerschoot.

e Of, in de gauen Gods.

f Griecx, ghebreck

5

^g Ende als daer sommighe seyden van den Tempel, dat hy met schoone steenen ende gauen verciert was, seyde hy:

g Matthei 24.a.1 Marci 13.a.1

6

^h De daghen sullen komen, in de welcke van alle dat ghy hier siet, niet eenen steen op den anderen sal gelaten worden, die niet af ghebroken sal worden.

h Luce 19.e.44 1.Regum 9.a.8 Mich. 3.b.12

7

Ende sy vraechden hem, ende seyden: Meester, ⁺ wanneer sal dat geschieden? ende wat teecken [salder zijn] wanneer dit gheschieden sal?

+ Teeckenen voor het eynde der wereldt.

8

ⁱ Ende hy seyde: Siet toe dat ghy niet verleydt en wordt. ^k Want daer sullender vele komen in mynen name, segghende: Ick ben [Christus:] Ende die tijt naket: Daerom ^l volcht hen niet na.

i Matthei 24.a.4 Ieremie 29.a.8 Ephe 5.a.6 Coloss. 2.b.18 2.Thess, 2.a.2 1.Ioannis 4.a.1

k Ierem. 14.b.14 ende 23.c.21

l Griecx, gaet achter hen niet

9

Als ghy sult hooren van krijch ende oproer, so verschrict v niet: want dat moet eerst geschieden, maer noch is terstont gheen eynde.

B.10

Ende hy seyde tot hen: ^m Het een volck sal teghen het ander opstaen, ende het een Koninckrijcke teghen het ander.

m Esaie 9.a.2 4.Esdre 13.d.31 ende 15.b.15

11

Ende daer sullen groote aertbeuinghen wesen hier ende daer, ende ⁿ diere tijt, ende pestilencie. Ende verschrickelicke dinghen, ende groote teeckenen sullender van den Hemel geschieden.⁺

n Griecx, honger

+ Veruolginghe om Christi wille.

12

^o Maer eer dit alle [gheschiet] sullen sy hare handen aen v slaen, ende sullen v veruolghen, leuerende v in de vergaderinghen, ende geuanckenissen, ende tot Koninghen ende Stadthouders leydende om mijns naems wille.

o Matthei 10.b.17 ende 24.a.9. Marci 13.a.9 Ioannis. 16.a.2 Apocal. 2.b.10

13

Ende het sal v gheschieden tot een ghetuygenisse.

14

So neemt voor v in uwe herten, niet te ^p sorghen, ^q wat ghy antwoorden sult.

p Griecx, te voren bedencken

q Oft, hoe ghy v beschermen, of ontschuldighen sult.

15

^r Want ick sal v mont ende wijsheydt gheuen, den welcken sy niet sullen konnen tegen spreken noch teghen staen, alle die hen teghen v setten.

r Exodi 4.b.12 Esaie 54.b.17 Matthei 10.b.19. Actuum 6.b.10

16

^s Ghy sult oock ouergheleuert worden van [uwe] ouders, ende broeders, ende maghen, ende vrienden, ende sy sullen [sommige] van v dooden,

s Ezech. 38.c.21 Mich. 7.a.5 4.Esdre 5.a.9

17

Ende ghy sult van eenen yeghelicken gehaet worden om mijns naems wille:

18

^t Ende een hayr wt uwen hoofde en sal niet vergaen.

t Matthei 10.d.30 1.Sam. 14.e.45

19

^u Besittet uwe zielen door uwe ^x gheduldicheydt.

u 2.Sam. 14.b.11. 1.Regum 1.f.52 Matthei 16.c.22.

x Ofte, verwachtinghe.

C.20

^y Ende als ghy sien sult dat Ierusalem met heyrkrachten omringt wort, so weet dan dat hare verwoestinghe na by gekomen is.

y Matthei 24.b.15 Marci 13.b.14 Danielis 5.c.27

21

Alsdan, ⁺ wie in Iudea is, die vliede op de bergen: ende wie midden daer in is, die wijcke daer wt: ende wie in de velden is, die kome daer niet in.

+ De verwoestinghe Ierusalems.

22

Want dit zijn die dagen der wrake, op dat het al veruult worde dat gheschreuen is.

23

Wee den vrouwen die beurucht zijn, ende den soogenden in die dagen: want daer sal een groote benautheydt wesen op der aerden, ende toornicheyt ouer dit volck.

24

Ende sy sullen door de ^z scherpte des sweerts vallen, ende gheuanghen gheleydt worden onder alle volcken: ^a Ende Ierusalem sal van den Heydenen vertreden worden, tot dat der Heydenen tijden veruult worden.

z Griecx, mont,

a Roman. 11.c.25

25

^b Ende [dan]: ⁺ sullen daer teeckenen wesen in de Sonne ende in de Mane, ende in de Sterren, ende op der Aerden bangicheyt der volcken door mistroosticheyt.

b Matth. 24.c.29 Marci 13.c.24 Esaie 13.b.10 Ezech. 32.a.7 Ioel. 2.d.31 ende 3.b.15 Apocal. 6.b.12

+ Voor het wterste oordeel.

26

Als de Zee ende wateruloet sal briesschen, ende de menschen sullen verdwijnen door de vreese ende verwachtinghe der dinghen die der wereldt ouerkomen sullen. Want de krachten der Hemelen sullen beweecht worden.

27

^c Ende dan sullen sy den Sone des menschen sien komen in eender wolcken, met groote kracht ende eerlickheyt.

c Danielis 2.b.10 Matthei 16.c.27 ende 24.d.30 ende 25.d.31 ende 26.g.63 Marci 13.c.26 ende 14.g.61 Actuum 1.b.11 2.Thess. 1.b.10 Apocal. 1.a.7

28

Ende als dese dinghen beginnen te gheschieden, so siet op, ende heft uwe hoofden op, ^d daerom dat uwe verlossinghe is na by.

d Roman. 8.c.23

29

^e Ende hy seyde haer een gelijckenisse: ^f Aensiet den vijchboom ende alle boomen,

e Matthei 24.d.32 Marci 13.c.28

f Of, ghy siet

D.30

Als sy nu wtbreken, dan siet ghy ende bekent wt v seluen dat de Somer na by is.

31

Also oock ghy, als ghy dese dingen siet gheschieden, weet dat het Koninckrijcke Gods na by is.

32

Voorwaer segghe ick v, dit gheslachte sal niet vergaen, tot dat dit al gheschiet.

33

^g De Hemel ende de Aerde sullen vergaen, maer myne woorden sullen niet vergaen.

g Psalm. 102.c.27 Esaie 40.i.81 ende 51.a.6 Hebr. 1.b.11

44[34]

^h Ende wacht v seluen, dat uwe herten niet te eeniger tijt beswaert en worden met gulsicheyt ende dronckenschap, ende sorchfuldicheden deses leuens: ende dat v die dach niet haestelick en ouerualle.

h Roman 13.b.13. 1.Thess. 5.a.6

35

ⁱ Want ghelijck een valstrick sal hy komen ouer alle de ghene die op ^k gheheel den Aerbodem woonen.

i 1.Thess. 5.a.2 2.Petri 3.b.10 Apoca. 3.a.3 ende 16.b.15

k Griecx, op het aensichte der gantscher aerden sitten,

36

^l Daerom waect te aller tijt biddende, dat ghy moecht weerdich ghemaeckt worden te ontulieden alle dese dinghen die geschieden sullen: ende te staen voor den Sone des menschen

l Matth. 24.e.42. ende 23.b.13. Marci 13.d.33 Luce 12.e.40 1.Thess. 5.a.6

37

^m Ende hy leerde des daechs in den Tempel, ende des nachts ginck hy wt, ende herberchde op den berch die ghenaemt is der Olijuenberch.

m Ioannis 8.a.1

38

Ende alle het volck quam vroech tot hem in den Tempel om hem te hooren.⁺

+ Christus leert in den Tempel.