Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xix. Capittel.

2. Zacheus gheroepen, 12. ghelijckenisse van de Talenten, 29. Iesus rijdt te Ierusalem in, 41. ende voorseyt weenende hare verwoestinghe, 45. drijft de kooplieden wt den Tempel, 47. ende zijn doot wert ghesocht.

A.1

ENde hy inghegaen zijnde, ⁺ ghinck door Iericho:

+ Christus gaet tot Zacheum den Tollenaer ter herberghen.

2

Ende siet, een man ghenaemt Zacheus, die een Ouerste der Tollenaren was, ende die selue was rijcke,

3

Ende hy sochte Iesum te sien wie hy ware, ende konde niet om der scharen wille, want hy was kort van persoone.

4

Ende voorloopende, is hy geklommen op eenen wilden vijchboom om hem te sien, want hy moeste aldaer door gaen.

5

Ende als Iesus tot die plaetse quam, ende opsach, so sach hy hem, ende seyde tot hem: Zachee daelt haestelick af: want ick moet heden in dynen huyse blijuen.

6

Ende hy daelde haestelick af, ende ontfinck hem met blijschap.

7

Ende alle die dit saghen murmureerden, segghende: Hy is tot eenen sondighen man inghegaen ter herberghe.

8

Ende Zacheus staende, ⁺ seyde tot den Heere: Siet Heere, de helft van mynen goede geue ick den armen: ende indien ick yemande yet bedriegelick ontuonden hebbe, dat gheue ick vier dobbel weder.

+ De bekeeringe ende beteringe Zachei.

9

Ende Iesus seyde tot hem: Heden is desen huyse salicheyt gheschiet, na dien hy ^a oock een soon Abrahe is.

a Oft, het ooc een kint Abrahe is.

B.10

^b Want de Sone des menschen is ghekomen te soecken ende ^c salich te maken dat verloren was.

b Matthei 10.a.6 ende 15.c.24 ende 18.b.11 Actuum 13.e.46

c Griecx, te behouden,

11

Ende als sy dat hoorden, seyde hy daerenbouen een ghelijckenisse, daerom dat hy by Ierusalem was, ende dat sy meynden dat het Konincrijcke Gods terstont soude openbaer worden.

12

^d So seyde hy dan: Een Edelman reysde in verren lande, om voor hemseluen een Konickrijck aen te nemen, ende weder te komen.

d Matth. 25.b.14 Marci 13.d.34

13

Ende gheroepen hebbende zijn thien Dienstknechten, gaf hen thien pont, ende seyde tot hen: Doet neeringhe tot dat ick kome.

14

Ende syne borghers haetten hem, ende sonden hem boden na, segghende: Wy willen niet dat dese ouer ons ^e regneere

e Griecx, Koninc zy.

15

Ende het gheschiedde dat hy weder quam, als hy het Koninckrijcke verkreghen hadde, ende beual dat die Dienstknechten tot hem souden gheroepen worden, dien hy het ghelt gegeuen hadde, om dat hy weten soude, wat een yegelick gehandelt hadde.

16

Ende de eerste quam, ende seyde: Heere, dijn pont heeft thien ponden ghewonnen.

17

Ende hy seyde hem: ⁺ Wel du goede Dienstknecht, om dat du bist in het minste ghetrouwe gheweest, so hebt macht ouer thien steden.

+ Ghetrouwe dienstknechten.

18

Ende de ander quam ende seyde: Heere, dijn pont heeft vijf ponden ghewonnen.

19

Ende hy seyde oock tot desen: Ende du, weest ouer vijf steden.

C.20

Ende een ander quam, ⁺ segghende: Heere, siet daer dijn pont dat ick in eenen sweetdoeck wechgheleyt hadde:

+ De onghetrouwe Dienstknecht.

21

Want ick vreesde dy, om dat du een hart mensche bist: du nemest wech dat du niet gheleyt en hebst: ende du maeyest dat du niet ghesaeydt en hebst.

22

Ende hy seyde tot hem: Du boose Dienstknecht ^f wt dynen monde sal ick dy oordeelen: Du wistest dat ick een hart mensche ben, nemende wech dat ick niet gheleyt en hebbe: ende maeyende dat ick niet ghesaeyt en hebbe:

f 2.Sam. 1.b.16 Matthei 12.d.37

23

Ende waerom hebstu dan mijn ghelt niet gegheuen ^g in de Wisselbanck? ende ick komende haddet doch met woecker weder gheeyscht.

g Griecx, ter tafel

24

Ende hy seyde tot den genen die daer by stonden: Neemt van hem dat pont, ende gheuet den ghenen die de thien pont heeft.

25

Ende sy seyden tot hem: Heere, hy heeft thien ponden.

26

[Maer hy seyde:] ^h Want ick segghe v, dat eenen yeghelicken die daer heeft, sal ghegheuen worden: ende van dien die niet en heeft, sal oock wech ghenomen worden dat hy heeft.

h Matthei 13.b.12 ende 25.c.29. Marci 4.c.24 Luce 8.b.18

27

Ende oock dese myne vyanden die niet wilden dat ick ouer hen regneeren soude, ⁺ brengtse hier, ende dootse voor my.

+ De vyanden Christi worden ghedoodt.

28

Ende dit gheseyt hebbende, ghinck hy voort op na Ierusalem.

29

ⁱ Ende het gheschiedde als hy by Bethphage ende Bethania quam, aen den berch gheheeten der Olijuen [berch,] sandt hy twee van syne Discipulen wt:

i Matthei 21.a.1 Marci 11.a.1

D.30

Seggende: Gaet henen in dat vleck dat tegen [v] ouer leyt: Als ghy daer in koemt, sult ghy vinden een veulen ghebonden, op welcke noyt gheen mensche gheseten en heeft: ontbindt dat, ende brenghet hier.

31

Ende indien v yemant vraecht, waerom ontbint ghijt, so sult ghy also tot hem seggen: Om dat het de Heere van noode heeft.

32

Ende die wtgesonden waren, zijn wtgegaen, ende vonden ghelijck hy hen gheseyt hadde.

33

Ende als sy het veulen ontbonden, seyden de heeren des veulens tot hen: Waerom ontbindt ghy dat veulen?

34

Sy seyden: Om dat de Heere des van noode heeft.

35

^k Ende sy leyddent tot Iesum: ^l ende wierpen haer kleederen op het veulen: ende setten Iesum daer op.

k Ioan. 12.b.14

l 2.Reg. 6.b.13

36

Ende als hy voort toch, spreydden sy hare kleederen inden wech.

37

Ende als hy nu by den nederganck des Olijfberchs quam, begonst alle de menichte der Discipulen met blijschap God te prijsen met luyder stemmen, van alle die krachtighe daden die sy ghesien hadden,

38

Ende seyden: ^m Gheseghent zy de Koninck die daer koemt inden naem des Heeren: ⁿ Vrede [zy] inden Hemel, ende eerlickheyt in de hoochste [plaetsen.]

m Psalm. 118.c.26

n Luce 2.b.14 Ephe. 2.b.14

39

Ende sommighe Phariseen vander schare seyden tot hem: Meester, straft dyne Discipulen.

E.40

Ende hy antwoordde ende seyde tot hen: Ick segghe v: Indien dese swijghen, ^o so sullen de steenen roepen.

o Haba. 2.b.11

41

Ende als hy na by quam, ⁺ ende de stadt sach, weende hy ouer haer, segghende:

+ Christus voorseyt weenende de verwoestinge Ierusalems.

42

O waert dat du doch wistest ten minsten te desen dynen daghe, dat tot dyner vrede [dient,] Maer nu ist van dyne ooghen verborghen.

43

Want daer sullen daghen komen ouer dy, dat dyne vyanden een bolwerck omme dy legghen sullen, ende sullen dy ommeringen, ende sullen dy van alle zijden benauwen,

44

^p Ende sullen dy ter Aerden slechten, ende dyne kinderen in dy: ende sy sullen in dy den eenen steen op den anderen niet laten: daerom dat du

p Matthei 24.a.2 Marci 13.a.2 1.Regum 9.a.9 Mich. 3.b.13

[fol. 32r]

den tijt dyner besoeckinge niet bekent en hebst. ⁺

+ De tijdt der besoeckinghe.

45

^q Ende hy ghinck inden Tempel, ende begonstse wt te worpen, die daer in kochten ende verkochten.

q Matthei 21.b.12 Marci 11.b.15 Ioannis 2.b.14

46

Ende seyde tot hen: Daer is geschreuen: ^r Mijn huys is een huys der bedingen, ^s maer ghy hebt dat tot eenen moortcuyl ghemaeckt.

r 1.Regum 8.c.29 Esaie 56.a.7

s Ieremie 7.b.11

47

^t Ende hy leerde dagelicx inden Tempel. Ende de Ouerpriesters ende Schriftgheleerden, ende de voorneemste des volcx sochten hem te dooden.

t Marci 11.b.18 Ioannis 7.b.19 ende 8.d.37

48

Ende sy en vonden niet hoe sy dat doen souden: want alle het volck hoorde hem, ende hinck hem aen.