Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xiiij. Capittel.

2. Christus geneest den watersuchtigen, 7. ende vermaent tot ootmoedicheydt, 12. de arme te gaste te nooden, 16. ende hem met ernst te volghen als hy ons noodt.

[fol. 29v]

A.1

ENde het gheschiedde dat hy quam in het huys eens Ouersten der Phariseen, op den Sabbath, om broot te eten, ende ^a sy wachteden op hem.

a Te weten, om hem te begrijpen.

2

Ende siet, daer was een watersuchtich mensche voor hem.

3

Ende Iesus antwoordde, ende seyde tot de Schriftgheleerde ende Phariseen, segghende: Is het gheoorloeft op den Sabbath ghesont te maken?

4

Sy sweghen: ⁺ ende hy nam hem ende maeckte hem ghesont, ende liet hem gaen.

+ De Watersuchtighe wort genesen.

5

Ende hen antwoorddende seyde: ⁺ Wie isser onder v, ^b so synen Osse ofte Ezel in den put vallet, die hem niet terstont wt trecken sal op den Sabbathdach?

+ Op den Sabbath machmen goet doen.

b Exod. 23.a.5 Deuteron. 22.a.4 Luce 13.b.15

6

Ende sy konden hem daer op gheen antwoort weder gheuen.

7

Hy seyde oock een ghelijckenisse tot de ghenoodde, ⁺ aenmerckende hoe sy de vooraensittinghe verkoren: ende hy seyde tot hen:

+ Ghelijckenisse van de genoodde ter bruyloft dat die hemseluen verheft, sal vernedert worden.

8

Wanneer du van yemande ter bruyloft genoodt bist, so set dy niet in de eerste plaetse: op dat daer niet misschien een eerlicker dan du van hem genoodt zy:

9

Ende hy kome die dy ende dien genoot heeft, ende dy segghe: Gheeft desen plaetse: ende du dan met schaemte beghint de laetste plaetse te houden.

B.10

^c Maer wanneer du ghenoodt wordest, set dy in de laetste plaetse: op dat wanneer hy koemt die dy genoodt heeft, dy segge: Vrient, gaet hooger op. Als dan salt dy eere wesen voor de ghene die met dy ter tafel aen sitten.

c Prou. 25.a.6.7.

11

^d Want so wie hemseluen verheft, die sal vernedert worden: Ende wie hemseluen vernedert, die sal verheuen worden.

d Iob 22.c.29 Prouerb. 29.c.23 Matthei 23.b.11 Luce 18.b.14 Iacob. 4.a.6.b.10 1.Petri 5.a.5

12

Ende hy seyde oock tot den ghenen die hem genoodt hadde: ^e Wanneer du een middachmael ofte auontmael makest, so noodt niet dyne vrienden, noch dyne broeders, noch dyne maghen, noch dyne rijcke ghebueren: op dat sy dy niet te eenigher tijt weder nooden, ende dy vergheldinghe gheschiede.

e 2.Esdre 8.b.11 3.Esdre 9.f.52 Prouerb. 3.a.9 Tob. 4.a.7

13

Maer wanneer du een maeltijdt makest, so noodt de arme, ghebreckelicke, kreupele, ende blinde.

14

Ende du salt ^f gheluckich wesen, om dat sy dy niet en hebben te vergelden: want het sal dy vergholden worden in de opstandinghe der rechtueerdighen.

f Oft, salich

15

Als dit ghehoort hadde een die mede ter tafel aen sat, seyde hy tot hem: ^g Gheluckich [is hy] die broot eten sal in het Konincrijcke Gods.

g Of, salich

16

Ende hy seyde tot hem: ^h Een mensche maecte een groot auontmael, ende noodder vele.

h Esaie 25.a.6 Matthei 22.a.2 Apocal. 19.a.9

17

Ende sandt synen dienstknecht ter vren des auontmaels om den ghenoodden te segghen: ⁺ Koemt want het is nu al bereyt.

+ De Ioden ghenoot tot den gelooue in Christum, weygheren te komen.

18

Ende sy begonsten [hen] alle met den anderen te ⁱ ontschuldighen. De eerste seyde hem: Ick hebbe eenen acker ghekocht, ende het is my noodich dat ick wt gae ende hem besie, ick bidde dy doet myne ontschult.

i Griecx, te weygheren, ofte, af te segghen

19

De andere seyde: Ick hebbe vijf paer ossen gekocht, ende ick gaese beproeuen: ick bidde dy, doet myne ontschult.

C.20

Ende de ander seyde: Ick hebbe een wijf ghetrout, ende daeromme en kan ick niet komen.

21

Ende de dienstknecht wedergekomen zijnde, bootschapte dit synen heere. Doe wert de huysheere toornich, ende seyde tot synen dienstknecht: Gaet haestelick wt in de straten ende wijcken der stadt, ende brengt de arme, ende ghebreckelicke, ende kreupele, ende blinde hier in.

22

Ende de dienstknecht seyde: Heere, het is geschiet ghelijck du beuolen hebst, ende daer is noch plaetse.

23

Doe seyde de heere tot den dienstknecht: ⁺ Gaet wt in de wegen ende tuynen, ende dwingtse in te komen, op dat mijn huys vol worde.

+ De Heydenen komen gedrongen tot den gelooue Christi.

24

Want ick segghe v, dat niemant van die mannen die ghenoot waren, mijn auondtmael smaken sal.

25

Ende daer ghingen vele scharen met hem: ende hy ommeghekeert zijnde, seyde tot hen:

26

^k So yemant tot my koemt, ⁺ ende niet en haet synen vader ende moeder, ende wijf, ende kinderen, ende broeders, ende susters, ende oock zijn eyghen leuen, die kan mijn Discipel niet wesen.

k Deut. 13.a.6 ende 33.a.9. Matthei 16.d.37

+ Wie Christi discipel wil wesen, die moetet al verlaten.

27

^l Ende so wie niet en draecht zijn cruys, ende volcht my na, die kan mijn Discipel niet wesen.

l Matthei 10.d.38 ende 16.c.24 Marci 8.d.34 Luce 9.c.23.

28

Want wie isser van v die eenen torren timmeren wil, die niet te voren sitt ende ouerslaet de kosten, of hy heeft dat noodich is tot der volmakinghe.

29

Op dat, ⁺ so hy het fundament leyt, ende niet en kan voleyndigen, alle de ghene die het sien, hem niet en beghinnen te bespotten,

+ Men versinne eermen beginne

D.30

Segghende: Dese mensche heeft begonnen te timmeren, ende heeft het niet konnen voleyndighen.

31

Of, wat Koninck isser die gaet om te strijden teghen eenen anderen Koninck, ende niet eerst nedersittende hem beraedt, of hy machtich is met thien duysent te ghemoet te komen teghen den ghenen die met twintich duysent tegen hem koemt?

32

Anders so sendt hy syne boden wt, dewijle hy noch verre is, ende begheert dat tot der vrede dient.

33

Also oock een yegelick van v, die niet en versaeckt al wat hy heeft, die kan mijn Discipel niet wesen.

34

^m Het sout is goet, maer indien het sout smakeloos gheworden is, waermede salment smakelick maken?

m Matth. 5.b.13 Marci 9.f.50

35

Het en is noch tot der Aerden, noch tot den meste bequaem: men werpet wech. Wie ooren heeft om te hooren, die hoore.