Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xiij. Capittel.

1. Iesus vermaent tot beteringe, 11. geneest de kromme vrouwe, 18. ende bewijst hoedanich het Konincrijcke Gods is, 24. het kleyne ghetal der salighen, 31. de ijdele listen Herodis, 34. de wederspannicheyt ende straffe Ierusalems.

A.1

ENde daer waren in de selue tijdt sommighe tegenwoordich, die hem bootschapten vanden Galileischen, wiens bloedt Pilatus met hare offerhande ghemengt hadde.

2

Ende Iesus antwoordde ende seyde tot hen: ⁺ Meynt ghy dat dese Galileische sondaers gheweest zijn bouen alle de andere Galileische, om dat sy dat gheleden hebben?

+ Christus vermaent tot bekeeringhe.

4[3]

Ick segge v: Neen: maer indien ghy v niet en betert, so sult ghy alle desghelijcx vergaen.

4

Of meynt ghy dat die achthiene, op welcke de torren te Siloa viel, ende dooddese, sondaers waren bouen alle menschen die te Ierusalem woonen?

5

Ick segghe v, Neen: Maer ten zy dat ghy v bekeert, so sult ghy alle desghelijcx vergaen.

6

Ende hy seyde dese ghelijckenisse: ⁺ Een hadde gheplant eenen vijchboom in synen wijngaert: ende quam ende socht vrucht daerop, ende vant gheene.

+ De vijchboom wort afgehouwen om dat hy gheen vrucht draecht.

7

Ende seyde tot den wijngardenier: Siet, ick ben nu dry iaer ghekomen soeckende vrucht op desen vijchboom, ende hebbe gheen gheuonden: houdt hem af, waertoe beslaet hy oock onnuttelick de Aerde?

8

Hy antwoordde ende seyde tot hem: Heere, laet hem ooc noch dit iaer, tot dat ick omme hem graue, ende mest legghe:

9

Ende indien hy vrucht draecht [laet hem:] Ende indien niet, so saltu hem namaels afhouwen.

B.10

Ende hy leerde op de Sabbathdaghen in een ^* vergaderinghe:

* Synagoge daghen.

11

Ende siet, ⁺ daer was een vrouwe, de welcke ^a hadde eenen Gheest der kranckheydt ghehadt achthien iaer, ende sy was te samen gekrompen, ende en konde haer gheensins oprechten.

+ De kromme vrouwe wordt ghenesen.

a dat is, was vanden Duyuel kranc ghemaeckt.

12

Ende Iesus haer siende, riepse tot hem, ende seyde: Vrouwe du bist verlost van dyne krancheyt.

13

Ende leyde de handen op haer: ende sy wert terstont gherecht, ende loefde God.

14

Ende de Ouerste der Synagoge onweerdelic nemende dat Iesus op den Sabbath ghesont gemaect hadde, antwoordde ende seyde tot de scharen: ^b daer zijn ses dagen in welcke men behoort te wercken, so koemt dan in die [daghen] om geheelt te worden, ende niet op den Sabbath dach.

b Exodi 20.a.9 Deuteron. 5.b.13. Ezech. 20.b.12

15

So antwoordde hem de Heere, ⁺ ende seyde: Ghy gheueynsde, ^c ontbint niet een yeghelick van v op den Sabbath synen Osse oft Ezel van der kribben, ende leydt hem dat hy drincke?

+ Op den Sabbath machmen duecht doen.

c Exodi 23.a.5 Deuteron. 22.a.4 Luce 14.a.5

16

Ende dese dochter Abrahe die de Satan siet achthien iaren ghebonden hadde, moestese niet los ghemaeckt worden van desen haren bande op den Sabbath dach?

17

Als hy dit seyde, werden sy alle beschaemt die hem teghen stonden. Ende alle het volck verblijdde hem ouer de eerlicke dingen die van hem gheschiedden.

18

^d Ende hy seyde: ⁺ Wien is het Koninckrijck Gods ghelijck? ende wien sal ick dat ghelijcken?

d Matthei 13.d.31 Marci 4.d.30

+ Ghelijckenisse van den Mostaert zade.

19

Het is ghelijck een mostaert zaet, dat een mensche nam, ende werp het in synen hof: ende het wies op, ende wert een groot boom, ende de voghelen des Hemels nestelden in syne tacken.

C.20

^e Andermael seyde hy: Wien sal ick het Koninckrijcke Gods ghelijcken?

e Matthei 13.d.33

21

Het is ghelijck een suerdeech, ⁺ welcken een vrouwe nam ende deckte hem in dry maten meels, tot dat het al suer gheworden was.

+ Van den suerdeeghe.

22

^f Ende hy ghinck door steden ende vlecken leerende ende gaende na Ierusalem.

f Matthei 9.d.35 Marc. 6.a.6

13[23]

Ende een seyde tot hem: Heere, zijnder oock weynich die salich worden? ⁺ Ende hy seyde tot hem:

+ Ofter vele salich worden.

14[24]

^g Arbeydt om door de enge poorte in te gaen, want ick segghe v, dat vele sullen soecken in te gaen, ende sullen niet konnen.

g 4.Esdre 7.a.7 Matthei 7.b.13

25

Want na dat de Huysheere sal opgestaen zijn, ende de deure ghesloten hebben, ende ghy sult beghinnen buyten te staen, ende aen de deure te kloppen, segghende: ^* Heere Heere doet ons open, ende hy antwoorddende sal tot v seggen: Ick en kenne v niet van waer ghy zijt.

* Matthei 25.b.11 Luce 6.e.46

26

Als dan sult ghy beginnen te seggen: Wy hebben in dyne tegenwoordicheyt gheeten ende gedroncken, ende du hebst in onse straten gheleert.

27

^h Ende hy sal seggen: ⁺ Ick segghe v, ick kenne v niet van waer ghy zijt: ⁱ Wijct alle van my die ongherechticheyt werckt.

h Matthei 7.c.23.

+ Ongherechticheyt doen.

i Psalm. 6.a.9 ende. 25.e.42 Matthei 8.b.12 ende 13.e.42 ende 22.b.13 ende 24.f.51 ende 25.d.30

28

Daer sal wesen weeninghe ende knerssinghe der tanden, wanneer ghy sult sien Abraham, ende Isaac, ende Iacob, ende alle de Propheten in het Koninckrijcke Gods, ende v buyten wtgheworpen.

29

^k Oock sullender komen van Oosten ende Westen, ende Noorden, ende Suyden, ende sullen aen sitten in het Koninckrijcke Gods.

k Esaie 41.c.25 Matthei 8.b.11

D.30

^l Ende siet, sy zijn de laetste, die de eerste sullen wesen: ende sy zijn de eerste die de laetste sullen wesen.

l Matthei 19.d.30 ende 20.b.16 Marci 10.d.31

31

Te dien seluen daghe quamen sommighe Phariseen tot hem, ende seyden hem: Gaet wt, ende maeckt dy van hier: want Herodes wil dy dooden.

32

Ende hy seyde tot hen: ⁺ Gaet ende segt dien vosse, Siet ick worp Duyuelen wt, ende ^m make ghesont heden ende morghen, ende ten derden dage ⁿ neme ick een eynde.

+ Herodes een Vos.

m Grece, volbrenge, gesontmakinghen.

n Of, sal ick gheeyndicht worden.

33

Nochtans moet ick heden ende morgen ende ouermorghen wandelen: want het en gheschiet niet dat een Propheet ghedoodt worde buyten Ierusalem.

34

^p O Ierusalem Ierusalem die du doodest de Propheten, ⁺ ende steenighest de ghene die tot dy wtghesonden zijn: ^q Hoe menichmael hebbe ick dyne kinderen willen vergaderen, ghelijck een ^r hinne haer ghebroetsel onder de vleughelen: ende ghy hebt niet ghewilt.

p Matthei 23.d.37

+ Ierusalem verwoest om dat sy Christum ende de Propheten veruolcht.

q 4.Esdre 1.d.30

r Of. voghel

35

^s Siet, uwe huys wort v woest verlaten. Ende ick segghe v, ghy sult my niet sien, tot [dat de tijt] sal komen dat ghy sult segghen: ^t Ghepresen zy die daer koemt inden naem des Heeren.

s Psalm. 69.c.26 Esaie 1.a.7 Ieremie 7.d.33 Mich. 3.b.12 Actuum 1.c.20

t Psalm. 118.c.26