Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat vij. Capittel.

2. Iesus geneest den knecht des Hooftmans ouer hondert: 12. verwect den soon der weduwe, 22. antwoort den ghenen die Ioannes tot hem sandt, ende prijst hem, 31. straft de ongheloouicheyt der Ioden, 37. ende vergheeft eener vrouwen de sonden in Simons huys.

A.1

ALs hy nu alle zijn woorden voleyndt hadde in de ooren des volcx, ^{+ a} ghinck hy in tot Capernaum.

+ De Hooftmans knecht wort gesont.

a Matthei 8.a.5

2

Ende een Dienstknecht eens Hooftmans ouer hondert, was tot op het steruen kranck, den welcken hy lief hadde.

3

Ende als hy van Iesu hoorde, sandt hy tot hem de Ouderlingen der Ioden, biddende hem dat hy quame, ende synen Dienstknecht ghesont maecte.

4

Ende als dese tot Iesum quamen, baden sy hem neerstelick, segghende: Hy is weerdich dat du hem dat doest.

5

Want hy heeft onse volck lief, ende hy heeft selue ons een ^b Synagoge ghetimmert.

b Dat is, vergaderhuys oft kercke.

6

Ende Iesus ginck met hen. Ende doe hy nu niet verre vanden huyse en was, sandt de Hooftman vrienden tot hem, segghende: Heere, en vermoeyt dy niet: want ick en ben niet weerdich dat du onder mijn dack inkomest.

7

Daeromme en hebbe ick oock my seluen niet weerdich geacht tot dy te komen: maer ^c spreeckt het woort, ende mijn knecht sal ghesont worden.

c Griecx, segt met den woorde.

8

Want ick ben een mensche onder de ^d Ouericheyt gestelt, ende hebbe onder my krijchsknechten, ende segghe tot den desen: Gaet, ende hy gaet, ende tot den anderen: Koemt, ende hy koemt: ende tot mynen Dienstknecht: Doet dat, ende hy doet het.

d Of, macht.

9

Iesus dit hoorende, verwonderde hem syner, ende hem omkeerende, seyde tot der schare die hem nauolchde: Ick segghe v, ick en hebbe so groot ghelooue in Israel niet gheuonden.

B.10

Ende die gesonden waren, wederom te huys komende, vonden den Dienstknecht die kranck gheweest hadde, ghesont.

11

Ende het gheschiedde daer na, dat hy ginck na een stadt ghenaemt Naim, ende vele van syne Discipulen, ende een groote schare gingen met hem.

12

Ende als hy by de poorte des stadts quam, siet, so wert daer een doode wtghedraghen, die een eenich gheboren sone zijns moeders was, ende sy was weduwe, ende [daer was] een groote schare wt der stadt met haer.

13

Ende doe de Heere haer sach, ⁺ is hy beroert met barmherticheyt ouer haer, ende hy seyde tot haer: Weent niet.

+ Der weduwen sone wort verwect te Naim.

14

Ende quam by, ende raeckte de bare, ende de draghers stonden stille: ende hy seyde: Ionghelinck, ick segghe dy: ^e Staet op.

e Actuum 9.e.40

15

Ende de doode sat op, ende begonst te spreken. Ende hy gaf hem syner moeder.

16

Ende een vreese heeft hen allen beuanghen, ende presen God, segghende: ^f Daer is een groot Propheet onder ons opghestaen, ^g ende God heeft zijn volck besocht.

f Luce 24.b.19 Ioannis 4.b.19 ende 6.b.14 ende 9.b.17

g Luce 1.g.68

17

Ende dit woort van hem wert verbreyt in geheel Iudea, ende in alle den omliggenden lande.

18

^h Ende de Discipulen Ioannis bootschapten Ioanni van alle dese dinghen. ⁺

h Matth. 11.a.2

+ Ioannes sendt syne Discipulen tot Christum.

19

Ende Ioannes riep twee van syne Discipulen, ende sandtse tot Iesum, segghende: Bistu die daer komen soude, of verwachten wy eenen anderen?

C.20

Als dese mannen tot hem quamen, seyden sy: Ioannes de Dooper heeft ons tot dy wt ghesonden, segghende: Bistu die daer komen soude, of verwachten wy eenen anderen?

21

Te dier seluer vre heelde hy vele van siecten ende plaghen, ende boose Gheesten, ende velen blinden gaf hy het ghesichte.

22

Ende Iesus antwoordde, ende seyde: Gaet ende bootschapt Ioanni wat ghy ghesien ende ghehoort hebt: ⁱ dat de blinde sien, de kreupele wan-

i Esaie 29.b.18 ende 35.a.5 ende 61.a.1

[fol. 25v]

delen, de melaetsche gereynicht worden, de dooue hooren, de doode opstaen, ende de arme worden gheeuangelizeert.

23

Ende salich is hy, die aen my niet gheerghert en wort. ⁺

+ Het ghetuygenisse Christi van Ioanne.

24

^k Ende als de ^l boden Ioannis wech ghegaen waren, begonst hy tot de scharen te spreken van Ioanne: Wat zijt ghy wtghegaen in de woestijne om te sien? een riet dat vanden winde beweecht wort?

k Matthei 11.a.7

l Griecx, Enghelen

25

Maer wat zijt ghy wtghegaen om te sien? eenen mensche met saechte kleederen bekleedt? Siet, die in cierlicke kleedinghe ende wellust leuen, zijn in der Koninghen houen.

26

Maer wat zijt ghy wtghegaen om te sien? eenen Propheet? Ia ick segghe v oock meer dan een Propheet:

27

Hy is de gene daer van geschreuen is, ^m Siet, ick sende mynen ⁿ Enghel voor dijn aensichte, die dynen wech bereyde voor dy.

m Malachie 3.a.1. Marci 1.a.1

n dat is, Bode

28

Want ick segghe v, onder die van vrouwen gheboren zijn, en isser gheen meerder Propheet dan Ioannes de Dooper: maer die minder is in het Koninckrijcke Gods, is meerder dan hy.

29

Ende alle het volck ende de Tollenaers die met Ioannes Doop ghedoopt waren, dit hoorende, rechtueerdichden God.

D.30

Maer de Phariseen ende de Gheleerde in der Wet, van hem niet ghedoopt zijnde, hebben teghen henseluen den raet Gods versmaedt.

31

^o [Ende de Heere seyde:] Wien sal ick dan de menschen van desen gheslachte ghelijcken? ende wien zijn sy ghelijck?

o Matth. 11.b.16

32

Sy zijn ghelijck de kinderen, die op de marct sitten, ende roepen tot malcanderen, ende seggen:Wy hebben v op de fluyte ghespeelt, ende ghy en hebt niet ghedanst: Wy hebben v klaechlieden ghesonghen, ende ghy en hebt niet gheweent.

33

^p Want Ioannes de Dooper is ghekomen, ⁺, noch broot etende, noch wijn drinckende: ende ghy segt: Hy heeft den Duyuel.

p Matth. 3.a.4 Marci 1.a.6

+ Ioannes.

34

De Sone des menschen is ghekomen, ⁺ etende ende drinckende: ende ghy segt: Siet daer een mensche die een vraet, ende wijnsuyper is: ende een vrient der Tollenaren ende Sondaren.

+ Christus.

35

Maer de wijsheyt is gherechtueerdicht van alle haer kinderen.

36

^q Ende een vanden Phariseen badt hem dat hy met hem ate: ⁺ ende hy ginck in des Phariseen huys, ende sat aen.

q Matth. 26.a.6 Marci 14.a.3 Ioannis 11.a.2 ende 12.a.3

+ Christus eet met Simon den Phariseus.

37

Ende siet, een vrouwe in de stadt, de welcke een sondersse was, als sy vernomen hadde dat hy in des Phariseen huys ter tafel sat, bracht sy een ^r glas met salue.

r Griecx, Alabastron vat

38

Ende staende van achter aen zijn voeten, ⁺ begonste weenende zijn voeten nat te maken met hare tranen, ende sy droochdese met den hayre haers hoofts: ende kuste zijn voeten, ende salfdese met der salue.

+ De sondersse wascht de voeten Christi met hare tranen.

39

Ende dit siende de Phariseus die hem ghenoodt hadde, sprack by hemseluen, segghende: ^s Waer dese een Propheet, so soude hy doch wel weten wie ende wat sy voor een wijf ware die hem raect, want sy is een sondersse.

s Luce 15.a.2

E.40

Ende Iesus antwoordde, ende seyde tot hem: Simon, ick hebbe dy wat te segghen. Hy seyde: Meester, Segt.

41

Een wtleener [seyde Iesus] hadde twee schuldenaers, ⁺ ende de een was hem vijf hondert penninghen schuldich, ende de ander vijftich,

+ Ghelijckenisse van twee schuldenaren.

42

Ende als sy niet en hadden om te betalen, schanck hy het hen beyden quijte. Segt my: Wie van dese twee sal hem meest lief hebben?

44[43]

Simon antwoordde ende seyde: Ick meyne, dien hy meest quijt geschoncken heeft. ⁺ Ende hy seyde tot hem: Du hebst recht gheoordeelt.

+ Dien meest vergheuen wordt die heeft meest lief.

44

Ende hy ghekeert zijnde tot de vrouwe, seyde tot Simon: Siestu dese vrouwe? Ick ben in dijn huys gekomen, ende du hebst gheen water ghegheuen tot myne voeten: maer dese heeft myne voeten met tranen ghenet, ende met den hayre haers hoofts ghedroocht.

45

Du hebst my gheenen kus ghegheuen: Dese van dat sy hier in ghekomen is, en heeft niet af ghelaten myne voeten te kussen.

46

Du hebst mijn hooft niet ghesalft met olie. Dese heeft myne voeten met salue ghesalft.

47

Daerom segghe ick dy: ⁺ Haer zijn veel sonden vergeuen, want sy heeft seer lief ghehadt: maer dien weynich vergeuen wort, die heeft weynich lief.

+ Vergheuinghe der sonden,

48

Ende hy seyde tot haer: De sonden zijn dy vergheuen.

49

Ende die daer tsamen ter tafel saten, begonsten te segghen by hen seluen: Wie is dese, die oock de sonden vergheeft?

50

Ende hy seyde tot der vrouwe: Dijn ghelooue heeft dy gheholpen, gaet henen in vrede.