Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat v. Capittel.

1. Christus leert wt het schipken, 4. treckt Simonem ende syne medeghesellen tot hem door den vanck der visschen, 12. gheneest eenen melaetschen, 18. ende eenen gichtigen, 27. roept Leui ende de Sondaers, 33. ende ontschuldicht de syne aengaende het vasten.

A.1

ENde ^a het gheschiedde als hem het volck oueruiel, ⁺ om het woort Gods te hooren, ende hy stont by der Zee Gennezareth.

a Matth. 4.b.18 Marci 1.b.16

+ Christus leert wt het Schipken.

2

Ende sach twee scheepkens by der Zee staen, ende de visschers warender wtghegaen, ende spoelden hare netten.

3

Ende hy ginck in een van die scheepkens, het welcke Simonis was, ende badt hem, dat hijt wat vanden lande af stuerde: ende sittende leerde hy de scharen wt het schipken

4

Ende als hy af liet te spreken, seyde hy tot Simon: ^b Stiert af na de diepte, ⁺ ende worpt dyne netten wt om te vanghen.

b Ioannis 21.a.6

+ De Visschers Petrus met Iacobo ende Ioanne werden gheroepen.

5

Ende Simon antwoordde ende seyde tot hem: ^c Meester, wy hebben den geheelen nacht ghearbeyt, ende niet geuangen: doch op dijn woort sal ick het net wt worpen.

c Griecx, Uoorstander

6

Ende als sy dat ghedaen hadden, besloten sy een groote menichte van visschen: ende haer net scheurde.

7

Ende sy wenckten hare medeghesellen, die in het ander schipken waren, dat sy quamen ende hen holpen: Ende sy quamen, ende vulden beyde de schipkens, so dat sy soncken.

8

Als Simon Petrus dat sach, viel hy Iesu aen de knyen, segghende: Heere, gaet wt van my, want ick ben een sondich mensche.

9

Want verschrickinghe hadde hem beuangen, ende alle die met hem waren, ouer den vanck der visschen die sy gheuanghen hadden:

B.10

Desghelijcx oock Iacobus ende Ioannes de kinderen Zebedei, die Simonis medeghesellen waren. Ende Iesus seyde tot Simon: En vreest niet: Van nu voort saltu ^d menschen vanghen.

d Ieremie 16.b.16 Ezechie. 47.a.9

11

Ende als sy de scheepkens te lande ghestiert hadden, ^e verlietent zijt al, ende volchden hem na.

e Matthei 4.c.20 ende 19.c.27 Marci 10.c.28 Luce 18.c.28

12

^f Ende het gheschiedde als hy in een stadt was, siet, daer was een man vol melaetsheyt, de welcke als hy Iesum sach, viel hy op zijn aensicht, ende badt hem, segghende: Heere, so du wilt kanstu my reynighen.

f Matthei 8.a.2 Marci 1.e.40

13

Ende hy strecte de hant wt, ⁺ ende raecte hem, segghende: Ick wil, wort ghereynicht. Ende terstont scheydde de melaetscheyt van hem.

+ De malaetsche wordt ghereynicht.

14

Ende hy gheboot hem, dat hijt niemande segghen soude: maer [seyde hy] gaet henen vertoont dy seluen den Priester, ende offert voor dyne reyninghe ^g ghelijck Mose gheboden heeft, hen tot een ghetuyghenisse.

g Leuitici 13.a.2 ende 14.a.2

15

Maer het gheruchte van hem wert dies te meer verbreydt: ende vele scharen quamen te samen, om hem te hooren, ende van hem genesen te worden van hare kranckheden

16

Maer hy ontweeck in de woestynen, ende badt.

17

Ende het gheschiedde op eenen dach dat hy leerde, ⁺ ende daer saten Phariseen ende Leeraers des Wets, die wt alle vlecken Galilee ende Iudee, ende van Ierusalem ghekomen waren: ende de kracht des Heeren was [daer] om hen gesont te maken.

+ Christus in de woestijnen.

18

^h Ende siet [sommighe] mannen brachten op een bedde eenen mensche die gichtsieck was: ⁺ ende sochten hem in te brengen, ende voor hem te ⁱ leggen.

h Matthei 9.a.2 Marci 2.a.3 Ioannis 5.a.5 Actuum 9.d.33

+ De gichtsiecke wort genesen.

i Griecx, setten.

19

Ende niet vindende waer sy hem inbrenghen mochten, ouermidts de schare, so klommen sy op het dack, ende lieten hem door de tichelen neder met den bedde, in het midden voor Iesum.

C.20

Ende als hy haer ghelooue sach, ⁺ seyde hy tot hem, Mensche, dyne sonden zijn dy vergeuen.

+ Ghelooue.

21

Ende de Schriftgheleerden ende Phariseen begonsten te ouerlegghen, segghende: Wie is dese die daer ^k lasteringhe spreeckt? ^{+ l} Wie kan de sonde vergheuen dan God alleen?

k Oft, ongodlick.

+ Vergheuinghe der sonden.

l Iob 14.a.4 Psalm. 32.a.5 Esaie 43.c.25

22

Als Iesus haer ghedachten bekende, antwoordde hy, ende seyde tot hen: Wat ouerlegt ghy in uwe herten?

23

Welck is lichter te segghen: Dyne sonden zijn dy vergeuen: oft te seggen: Staet op ende wandelt?

24

Ende op dat ghy weet dat de Sone des menschen macht heeft op der Aerden de sonde te vergheuen (seyde hy tot den ghichtsiecken) Ick segghe dy: Staet op, neemt dijn beddeken op, ende gaet in dyn huys.

25

Ende hy terstont opstaende voor hen allen, nam op [zijn bedde] daer hy op ghelegen hadde, ende ginck henen in zijn huys, God prijsende.

26

Ende sy werden alle met verschrickinghe beuanghen, ende presen God: ende werden vol vreese, segghende: Wy hebben heden ongheloouelicke dinghen ghesien.

27

^m Ende daer na ginck hy wt: ⁺ ende sach eenen Tollenaer ghenaemt Leui, sittende op den tol,

m Matthei 9.a.9 Marci 2.b.14

+ Mattheus wort geroepen.

[fol. 24v]

ende seyde tot hem, volcht my na.

28

Ende hy opstaende, verliet het al, ende volchde hem na.

29

Ende Leui bereydde hem een groote maeltijt in synen huyse: ⁿ ende daer was een groote schare van Tollenaren ende andere, die met hem ter Tafel aensaten.

n Luce 15.a.1

D.30

Ende hare Schriftgeleerden ende Phariseen murmureerden teghen syne Discipulen, segghende: Waerom eet ende drinckt ghy met de Tollenaren ende Sondaren?

31

Ende Iesus antwoordde, ende seyde tot hen: Die ghesont zijn en behoeuen des Medecijnmeesters niet, maer die kranck zijn.

32

^o Ick en ben niet ghekomen om de rechtueerdige te roepen, ⁺ maer de sondaers tot bekeeringe. ⁺

o Luce 19.b.10 1.Timoth. 1.b.15

+ Rechtueerdige.

+ Sondaers.

33

^p Ende sy seyden tot hem: Waerom vasten Ioannis Discipulen dickwils, ende bidden vele, desghelijcx oock der Phariseen Discipulen, ende dyne Discipulen eten ende drincken?

p Matthei 9.b.14 Marci 2.b.18

34

Hy seyde tot hen: ^q Kondt ghy de bruyloftkinderen, so lange als de Bruydegom met haer is, doen vasten?

q Esaie 62.a.5 2.Corinth. 11.a.2

35

Maer de daghen sullen komen, ⁺ als de Bruydegom van hen sal wechghenomen zijn, dan sullen sy vasten in die daghen.

+ Hy voorseydt der Apostelen druck ende vasten na syne hemeluaert.

36

Ende hy seyde tot hen een gelijckenisse: Niemant en set eenen lap van eenen nieuwen kleede, aen een oudt kleedt: anders scheurt oock het nieuwe [dat oude] ende de lap vanden nieuwen en koemt met den ouden niet ouer een.

37

Ende niemant en doet ^r nieuwen wijn in oude ledersacken: anders, de nieuwe wijn scheurt de ledersacken, ende wort wtgestort, ende de ledersacken verderuen.

r Sapient. 1.a.4 Actuum 2.a.4

38

Maer men moet nieuwen wijn in nieuwe ledersacken doen, ende sy worden beyde te samen behouden.

39

Ende niemant die den ouden drinckt, wil terstont nieuwen: want hy seyt, de oude is beter.