Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xv. Capittel.

1. Christus beschuldicht zijnde, swijcht, 15. wordt veroordeelt, ende Barrabas los gelaten, 18.29.31. voor ende na dat hy ghecruyst is, wert hem veelsins ghewelt ghedaen, 34. Hy roept tot synen Uader, 37. gheeft den gheest, 39. wort bekent de Sone Gods te zijn, 46. ende wert begrauen.

A.1

ENde ^a terstont des morghens hielden de Ouerpriesters eenen raet met de Ouderlinghen ende Schriftgeleerde, ⁺ ende den geheelen Raet, ende leydden Iesum ghebonden henen, ende hebben ^b hem Pilato ouergeleuert.

a Matth. 27.a.1 Luce 22.g.66 ende 23.a.5 Ioan. 18.c.28 Psalm. 2.a.2

+ Christus tot Pilatum gebracht.

b Act. 3.b.13

2

Ende Pilatus vraechde hem: Bistu de Koninck der Ioden? ⁺ Hy antwoordde ende seyde: Du segst het.

+ Belijdt dat hy de Koninck der Ioden is.

3

Ende de Ouerpriesters beschuldichden hem in vele dinghen.

4

^c Ende Pilatus vraechde hem wederom, segghende: En antwoortstu niet? Siet, hoe vele sy teghen dy betuyghen.

c Matth. 27.b.12 Luce 23.a.3 Ioannis 18.d.38

5

Ende Iesus heeft daer na niet meer gheantwoort, ⁺ so dat Pilatus verwonderde.

+ Swijcht op syner beschuldinghe.

6

Ende op het feest liet hy hen eenen gheuanghenen los dien sy begheerden.

7

^d Ende daer was een ghenaemt Barrabas, gheuanghen met de oproerighe die in den oproer een moort ghedaen hadden.

d Matth. 27.b.16. Luce 23.b.19 Ioannis 18.e.40.

8

Ende de schare riep, ende begonst te begheeren [dat hy hen doen soude] ghelijck hy hen altijt ghedaen hadde.

9

Ende Pilatus antwoordde hen, ende seyde hen: Wilt ghy dat ick v den Koninck der Ioden los late?

B.10

Want hy wiste [wel] dat hem de Ouerpriesters door nijdt ouergheleuert hadden. ⁺

+ Christus was door nijt ouergheleuert.

11

^e Ende de Ouerpriesters verwecten de schare [dat sy begheeren souden] dat hy hen lieuer Barrabam los liete.

e Matth. 27.c.20 Luce 23.b.18 Ioannis 18.e.40. Actu. 3.b.14

12

Ende Pilatus antwoordde wederom, ende seyde tot hen: Wat wilt ghy dan dat ick hem doe, dien ghy Koninck der Ioden naemt?

13

Sy riepen wederom: Cruyst hem.

14

Pilatus seyde tot hen: Wat heeft hy doch quaets ghedaen? Ende sy riepen dies te meer: Cruyst hem.

15

Ende Pilatus willende der schare ghenoech doen, ⁺ heeft hen Barrabam los gelaten: ende als hy Iesum gegeesselt hadde, heeft hy hem ouergheleuert om ghecruyst te worden.

+ Barrabas wort los gelaten, ende Christus ouergeleuert om te cruycen.

16

^f Ende de Krijchsknechten leydden hem binnen in de sale, welcke is het rechthuys, ende riepen het gantsche rot te samen.

f Matth. 27.c.27 Ioannis 19.a.1

17

Ende deden hem een purpuren kleedt aen, ende leyden om hem een doornen kroone die sy gheulochten hadden. ⁺

+ Christus wort met doornen gekroont ende bespot.

18

Ende begonsten hem te groeten [segghende:] Weest ghegroet O Koninck der Ioden.

19

Ende sloeghen zijn hooft met eenen rietstock, ende bespogen hem, ende vallende op hare knyen ^* deden hem ere.

* Ofte, aenbaden hem.

C.20

Ende als sy hem bespot hadden, deden sy hem dat purpuren kleet wt, ende deden hem syne eyghen kleederen aen: ende leydden hem wt om te cruycen.

21

^g Ende eenen [ghenaemt] Simon van Cyrenen (die daer voorby quam vanden acker de vader Alexandri ende Rufi) bedwongen sy dat hy zijn cruyce draghen soude. ⁺

g Matth. 27.d.32 Luce 23.c.26

+ Simon van Cyrenen.

22

^h Ende sy brochten hem tot Golgotha, dat is te segghen, de Hooftscheel plaetse.

h Matth. 27.d.33 Luce 23.d.32 Ioannis 19.b.17

23

Ende sy gauen hem te drincken wijn met Myrrhe ghemengt, ende hy en namt niet.

24

ⁱ Ende als sy hem ghecruyst hadden, ^+k deylden sy syne kleederen, worpende het lot daer ouer [om te weten] wat een yeghelick wech nemen soude.

i Matth. 27.d.35 Ioannis 19.c.23

+ Christus wort ghecruyst.

k Psalm. 22.b.19

25

Ende het was drye vren als sy hem cruysten. ^l Ende het opschrift zijnder beschuldinghe was daer op gheschreuen: DE KONINCK DER IODEN.

l Matth. 27.d.37 Luce 23.d.38 Ioannis 19.b.19

27

Ende sy cruysten met hem twee moordenaers: eenen te syner rechter hant, ende eenen te syner slincker hant.

28

Ende de Schrift is veruult die daer seyt: ^m Hy is met den quaetdoenders gherekent.

m Esaie 53.b.12

29

ⁿ Ende die daer voorby gingen, ⁺ lasterden hem, schuddende hare hoofden, ende seggende: Tfy, ^o die du den Tempel afbrekest, ende in drye daghen wederom optimmerst.

n Matth. 27.d.39 Luce 23.d.35 Psalm. 22.a.8. ende 69.c.21 ende 109.c.25.

+ Lasteringhe.

o Ioannis 2.b.19.

D.30

Helpt dy seluen, ende koemt af vanden cruyce.

31

Desghelijcx bespotteden hem oock de Ouerpriesters met de Schriftgheleerde, ende seyden tot malcanderen: Hy heeft andere gheholpen, hemseluen en kan hy niet helpen.

32

Christus de Koninck der Ioden kome nu af vanden cruyce, op dat wy het sien ende gheloouen. Ende oock die met hem gecruyst waren besmadichden hem.

33

^p Ende als het de seste vre gheworden was, ⁺ quam daer duysternisse ouer het gheheele Aertrijck, tot der neghenster vren.

p Matth. 27.e.45 Luce 23.e.44

+ Duysternisse in de doot Christi.

34

Ende ter neghenster vren riep Iesus met luyder stemmen, ende seyde: ^q Eloi, Eloi Lama Sabachtani, het welck beduydt wort, mijn God mijn God waerom hebstu my verlaten.

q Psalm. 22.a.1.

35

Ende sommighe die daer by stonden, dit hoorende, seyden: Siet, hy roept Eliam.

36

^r Ende daer liep een toe, ⁺ ende vulde een spongie met Edick, ende settese op eenen rietstock, ende gaf hem te drincken, segghende: Houdt stil, Laet ons sien of Elias koemt om hem af te nemen.

r Ioannis 19.c.29 Psalm. 69.c.22

+ Hem wordt edick te drincken ghegheuen.

37

Ende Iesus een groote stemme ghegheuen hebbende, gaf den gheest.

38

^s Ende ^t de voorhanck des Tempels scheurde in tween, van bouen aen, tot beneden wt.

s Matth. 27.f.51 Luce 23.e.45

t 2.Para. 3.b.14

39

^u Ende als de Hooftman ouer hondert die teghen hem ouer stont, sach dat hy also met luy-

u Matth. 27.f.57. Luce 23.e.47

[fol. 21v]

der stemmen den gheest ghegeuen hadde, seyde hy: Warachtelick dese mensche was Gods sone.

E.40

^x Daer waren oock vrouwen ^y van verre aensiende: ⁺ onder de welcke was Maria Magdalene, ende Maria des kleynen Iacobs, ende Ioses moeder, ende Salome.

x Matth. 27.f.55 Luce 23.e.48

y Psalm. 38.b.12

+ Vrouwen die Christo den nootdruft toegedient hadden.

41

De welcke oock, als hy in Galilea was, hem nagheuolcht waren, ^z ende ghedient hadden: ende vele andere die met hem te Ierusalem opghekomen waren.

z Luce 8.a.2

42

^a Ende als het nu auont gheworden was, (te wijle het den dach der voorbereydinge was, welcke is voor den Sabbath.)

a Matth. 27.f.57 Luce 23.f.50 Ioannis 19.d.38

43

Ioseph van Arimathia een eerbaer Raetsheere, ⁺ die oock selue het Koninckrijcke Gods verwachtede, quam ende ginck stoutelick tot Pilatum in, ende begheerde het lichaem Iesu.

+ Ioseph begraeft Christum.

44

Ende Pilatus verwonderde hem, of hy nu ghestoruen was, ende riep den Hooftman ouer hondert, ende vraechde of hy langhe doot gheweest ware.

45

Ende als hijt vanden Hooftman ouer hondert vernomen hadde, gaf hy Ioseph het lichaem.

46

Ende dese kocht fijn lijnwaet, ende hem afghenomen hebbende, heeft hem in dat fijn lijnwaet ghewonden. ^b Ende leyde hem in een graf dat in een steenrotse wtghehouwen was: ende wentelde eenen steen voor de deure des grafs.

b Matth. 12.e.40. ende 26.b.12 ende 27.g.60 Luce 23.f.53

47

Ende Maria Magdalene ende Maria [de moeder] Iose, aensagen waer hy gheleyt wert.