Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xxiiij. Capittel.

3. Christus geuraecht, 24. voorseyt wat teeckenen voor zijn toekoemst sullen gaen: 42. vermaent de syne tot waken, 48. dreyghende de ghene die de lanckmoedicheyt Gods misbruycken.

A.1

ENde ^a Iesus wtgaende vanden Tempel, ginck henen, ende de Discipulen quamen tot hem, om hem de timmeragie des Tempels te thoonen.

a Marci 13.a.1 Luce 21.a.5

2

Ende Iesus seyde tot hen: ⁺ Siet ghy dit niet altemael? Voorwaer segghe ick v, ^b Hier en sal niet een steen op den anderen ghelaten worden, die niet af ghebroken sal worden.

+ Der Ioden verwoestinghe.

b Luce 19.e.44 1.Reg. 9.a.8 Mich. 3.b.12

3

^c Als hy op den Olijfberch geseten was, gingen syne Discipulen tot hem bezijden, seggende: ^d Segt ons, wanneer sal dit wesen? ende welck sal dat teecken dyner toekoemst wesen, ⁺ ende der eyndinghe der werelt?

c Marci. 13.a.1 Luce 21.a.7

d Act.1.a.6

+ Vande toecoemst Christi.

4

Iesus antwoordde ende seyde: ^e Siet dat v niemant en verleyde,

e Ierem. 29.a.8 Ephe. 5.a.6 Coloss. 2.b.18 2.Thess. 2.a.1 1.Ioan. 4.a.1

5

^f Want vele sullen komen in mynen name, segghende: Ick ben ^g Christus, ende sullender vele verleyden.

f Iere. 14.b.14 ende 22.c.23

g Griecx, Gesalfde.

6

Ghy sult hooren oorloghen, ende geruchten der oorloghen: Siet dat ghy niet verschrickt en wort, want het moet al gheschieden: maer noch en ist gheen eynde.

7

^† Want het een volck sal tegen dat ander opstaen, ende dat een Koninckrijck tegen dat ander: ende daer sullen zijn Pestilencien ende Diere tijden, ende Aertbeuinghen, hier ende daer.

† Esai. 19.a.2 4.Esd. 13.d.31 ende 15.b.15

8

Ende dit alles, is een beginsel der smerten.

9

^* Dan sullen sy v ouerleueren in verdriet, ende sullen v dooden, ende ghy sult ghehaet worden van alle volcken om mijns naems wille.

* Matth. 10.b.17 Marci 13.a.9 Luce 21.b.11 Ioan 15.b.19 ende 16.a.2 Apoc. 2.b.10

B.10

Ende dan sullender vele gheerghert worden, ende malcanderen verraden ende haten.

11

Ende vele valsche Propheten sullen opstaen, ende sullender vele verleyden.

12

^h Ende want de ongherechticheyt vermenichfuldicht sal worden, so sal de liefde in velen verkouden.

h 4.Esd. 5.a.2 ende 14.b.16

13

ⁱ Maer wie volstandich blijft totten eynde, die sal salich worden.

i Matth. 10.c.22 Marci 13.b.13 Luce 22.b.19 Apocal. 2.a.7 ende 3.b.10

14

Ende dit Euangelium des Koninckrijcx sal door de gheheele werelt ghepredict worden, tot ghetuyghenisse allen volcke: ende dan sal het eynde komen.

15

^k Wanneer ghy dan sien sult den grouwel der verwoestinge, ⁺ daer van gesproken is ^l door den Propheet Daniel, staen in de heylighe plaetse (die dat leest, die verstae het.)

k Marci 13.b.14 Luce 21.c.20

+ Der Ioden verwoestinghe.

l Dan. 9.c.27

16

Als dan, wie in Iudea is, die vliede op de berghen,

[fol. 11v]

17

Ende wie op het dack is, die en kome niet af om yet op te nemen dat int huys is.

18

Ende wie op den acker is, die en keere niet wederomme om syne kleederen te halen.

19

Wee den vrouwen die kint draghen, ende die sooghen in die daghen.

C.20

Biddet dat uwe vlucht niet en gheschiede inden winter, ^m noch op den Sabbath:

m Act. 1.b.12

21

ⁿ Want dan sal groote verdruckinghe wesen, desghelijcx niet gheweest en is vanden beginne der werelt aen tot nu toe, noch oock wesen sal.

n Danie. 12.a.1

22

Ende en worden dese daghen niet verkort, daer en soude gheen vleesch behouden worden. Maer om der wtuerkorenen wille, sullen de daghen verkort worden.

23

In dien dan yemant tot v seyt: ^{+ o} Siet hier is Christus, oft daer, en ghelooues niet.

+ Men wachte van die hemseluen valschelick segghen Christus te zijn.

o Marci 13.c.21 Luce 21.a.7

24

^p Want daer sullen valsche ^q Christi, ende valsche Propheten opstaen, ende sullen groote teeckenen ende wonderlicheden doen, also dat sy oock (waert moghelick) de wtuerkorene verleyden souden.

p 1.Thess. 2.b.11 Deut. 15.a.1

q Dat is, Gesalfde

25

Siet, ick hebt v te voren gheseyt.

26

Hierom, in dien sy tot v sgghen: Siet, hy is in de woestijne, so en gaet niet wt: Siet, hy is in de binnenkameren, en ghelooft het niet.

27

Want ghelijck de blixem vanden Oosten wt gaet, ⁺ ende schijnt tot inden Westen, also sal oock de toekoemste des Soons des menschen wesen.

+ Teeckenen der eyndinghe des Werelts.

28

^r Want waer een doodt lichaem is, daer sullen oock de Arenden vergaderen.

r Iob 39.d.32 Luce 17.b.17

29

^s Terstont na de verdruckinghe dier daghen, sal de Sonne verduystert worden, ende de Mane en sal haer schijnsel niet gheuen, ende de sterren sullen vanden Hemel vallen, ende de krachten der Hemelen sullen beroert worden.

s Marci 13.c.24 Luce 21.c.25 Esai. 13.b.10 Ezech. 32.a.7 Ioel 2.d.31 ende 3.b.15 Apocal. 6.b.12

D.30

^t Ende dan sal het teecken des Soons des menschen verschijnen inden Hemel: ende dan sullen alle gheslachten der Aerden huylen, ende sullen den Sone des menschen sien komen in de wolcken des Hemels, met groote kracht ende eerlicheyt.

t Danie. 7.b.10 Matth. 16.c.27 ende 25.d.31 ende 26.g.63 Marci 13.c.26 ende 14.g.61 Luce 21.c.27 Act. 1.b.11 2.Thess. 1.b.10 Apoc. 1.a.7.

31

Ende hy sal syne Enghelen wt senden ^u met der basuynen, ende grooter stemme: ende sy sullen syne wtuerkorene vergaderen van de vier winden ^x van deen eynde des werelts tot den anderen.

u 1.Corint. 15.f.52 1.Thess. 4.b.16

x Griecx, van de wtersten des Hemels tot zijn wtersten.

32

^y Leert vanden vijchboom een ghelijckenisse: Als nu syne tacken teer worden, ende de bladeren wt spruyten, dan weet ghy dat de somer by is.

y Marci 13.c.29 Luce 21.c.29

33

Also oock, als ghy dit alles siet, weet dan, dat het na by is in de deuren.

34

Voorwaer ick segghe v, dit gheslachte en sal niet vergaen, tot dat dit alles gheschie.

35

^z Hemel ende Aerde sullen vergaen, doch myne woorden en sullen niet vergaen.

z Marci 13.d.31 Psalm. 102.c.27 Esaie 51.a.6 Hebr. 1.b.11.

36

^a Ende van dien daghe ende van dier vren en weet niemant, noch oock de Enghelen der Hemelen: dan alleen mijn Vader.

a Act. 1.a.7

37

^b Ende ghelijck als de daghen Noe waren, also sal oock de toekoemste des Soons des menschen wesen.

b Luce 17.c.26 Gene. 6.a.5. 1.Pet. 3.c.20

38

Want ghelijck sy in de daghen voor de diluuie waren etende, drinckende, houwende, ende tot houwelick wtgheuende, ^c tot dien dach dat Noe in de Arcke ghinck,

c Gene. 7.a.7

39

Ende en bekenden niet tot dat de wateruloet quam, ende namse alle wech: also sal oock de toecoemste des Soons des menschen wesen.

E.40

^d Dan sullen daer twee inden acker wesen, de een sal aenghenomen worden, ⁺ ende de ander sal verlaten worden.

d Luce 17.d.34 1.Thess. 4.b.17

+ Datmen moet waken.

41

Daer sullen twee malen in de molen, de eene wort aenghenomen, ende de ander verlaten.

42

^e Daerom waeckt, want ghy en weet niet in wat vre de Heere komen sal.

e Matth. 25.b.13 Marce 13.d.33 Luce 12.e.40 ende 21.d.34 1.Thess. 5.a.6

43

^f Ende weet dit, hadde de Huysheere gheweten te wat tijde de Dief komen soude, hy soude voorwaer ghewaect hebben, ende en hadde zijn huys niet laten doorgrauen.

f Luce 12.d.39 2.Thess. 5.a.2 2.Pet. 3.b.10 Apocal. 3.a.3 ende 16.b.15

44

Daeromme weest ghy oock bereyt, want ter vren die ghy niet en meynt, sal de Sone des menschen komen.

45

^g Wie is nu een ghetrouwe ende voorsichtich Dienstknecht, ⁺ die zijn heere ouer zijn huysgesin ghestelt heeft om hen spijse te gheuen ter bequamer tijt.

g Matth. 25.c.21 Luce 12.e.42

+ Ghetrouwe Dienstknecht.

46

Salich is die Dienstknecht, dien zijn heere beuint also doende als hy koemt.

47

Voorwaer segghe ick v, hy sal hem ouer alle syne goeden setten.

48

Maer indien de boose Dienstknecht in zijn herte seyt: ⁺ Mijn heere vertreckt te komen:

+ Onghetrouwe Dienstknecht.

49

Ende beghint syne mede Dienstknechten te slaen, ende te eten ende drincken met den dronckaerts:

F.50

So sal de heere deses Dienstknechts komen, ten daghe als hy hem niet en verwacht, ende ter vren die hy niet en weet.

51

Ende sal hem in stucken houwen, ⁺ ende zijn deel sal hy met de gheueynsde stellen. ^h Daer sal weeninghe ende knersselinghe der tanden wesen.

+ Gheueynsde.

h Matth. 8.b.12 ende 13.e.42 ende 22.b.13 ende 25.d.30 Luce 13.c.26