Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xix. Capittel.

8. Iesus leert om wat oorsake het wijf mach verlaten worden, 10. ende dat hemseluen te konnen onthouden, een gaue Gods is, 14. hy ontfangt de kleyne kinderkens: 18. ende de Wet Gods beuestigende, 23. bewijst hy dat de rijcke seer qualick konnen salich worden: 28. ende synen Discipulen diet al verlaten hebben om hem na te volghen, beloeft hy het eewighe leuen.

A.1

ENde ^a het is gheschiet, doe Iesus dese woorden geeyndicht hadde, tooch hy wt Galilea, ende quam ouer den Iordaen in de palen des Ioetschen lants.

a Marci 10.a.1

2

Ende vele scharen volchden hem na: ende hy heeldese daer.

3

^b Doe ginghen de Pharieen tot hem, ⁺ beproeuende hem, ende segghende: Is het den mensche gheoorloeft zijn wijf te verlaten om allerley ^c oorsake?

b Marci 10.a.2

+ Niemant mach zijn wijf verlaten dan om ouerspels wille.

c Ofte, misdaet?

4

Hy antwoordde, ende seyde hen: En hebt ghy niet ghelesen, ^d die vanden beghinne [den mensche] ghemaect heeft, dat hyse man ende wijf ghemaeckt heeft?

d Gene. 1.c.27

5

^e Ende seyde: Hierom sal de mensche vader ende moeder verlaten, ende synen ^f wijue ^* aenhangen, ende die twee sullen een vleesch wesen.

e Gene. 2.c.24 Ephe. 5.d.31

f 1.Corint. 6.b.16

* Griecx, aenghelijmt worden.

6

So en zijn sy nu niet meer twee, maer een vleesch. ^g Daeromme, wat God te samen ^h gheuoecht heeft, dat en verscheyde gheen mensche.

g 1 Corint. 7.b.10

h Of, ghepaert Griecx, gheiockt.

7

Sy seyden tot hem: ⁱ Waerom heeft dan Moses gheboden eenen scheydbrief te gheuen, ende haer te verlaten?

i Deut. 24.a.1 Ierem. 3.a.1

8

Hy seyde tot hen: Om ws herten hardicheyt heeft v Moses toeghelaten uwe wijuen te verlaten: maer vanden beghinne en heuet also niet gheweest.

9

^k Ende ick segghe v, dat wie zijn wijf verlaet anders dan om hoererie, ende een ander trout, die doet ouerspel: ende wie de verlatene trout, die doet ouerspel.

k Matth. 5.d.32 Marci 10.b.11 Luce 16.b.18 1 Cortint. 7.b.10

B.10

Syne Discipulen seyden tot hem: Staet de sake des menschen met den wijue also, so en ist niet goet te trouwen.

11

Hy seyde: ^l Alle menschen en vaten dit woort niet, maer dient ghegheuen is.

l Sapien. 8.c.21

12

Want daer zijn ^m ghesnedene, die van moeders lijue also gheboren zijn: ende daer zijn ghesnedene die vanden menschen ghesneden zijn: ende daer zijn ghesnedene die henseluen ghesneden hebben om het Koninckrijcke der Hemelen. Wie dit vaten kan, die vate het.

m Ofte, gelubde,

13

ⁿ Doe werden daer kinderkens tot hem ghebracht, dat hy de handen op hen legghen ende bidden soude. Ende de Discipulen straftense.

n Marci 10.b.13 Luce 18.b.15

14

Ende Iesus seyde: ^o Laet de kinderkens, ⁺ ende en verbiet hen niet tot my te komen: want het Koninckrijcke de Hemelen behoort den sulcken toe.

o Matth. 18.a.3 1.Corint. 14.c.20 1 Petr. 2.a.2

+ Kinderkens.

15

Ende als hy hen de handen opgheleyt hadde, is hy van daer ghegaen.

16

^p Ende siet, daer tradt een tot hem, ende seyde: Goede meester, wat sal ick goets doen, op dat ick het eewighe leuen hebbe?

p Marci 10.b.17 Luce 18.b.18

17

Ende hy seyde tot hem: Wat naemstu my goet? daer en is niemant goet, ⁺ dan de eenighe God. Maer wiltu ten eewighen leuen ingaen, houdt de gheboden.

+ God alleen goedt.

18

Hy seyde hem: Welcke? Ende Iesus seyde: ^q Du salt niet dooden: ⁺ Du salt gheen ouerspel doen. Du salt niet stelen: Du salt gheen valsch ghetuyghenisse gheuen:

q Exod. 20.b.12 Deut. 5.b.17 Roma. 13.a.9

+ De gheboden moetmen houden.

19

Du salt dynen vader ende dijn moeder eeren, ^r ende dynen naesten lief hebben, gelijck dy seluen.

r Leuit. 19.b.17 Matth. 22.d.39 Marci 12.d.32 Galat. 5.b.14 Iacob. 2.a.8

C.20

De ionghelinck seyde tot hem: Alle dese hebbe ick ghehouden van mijnder ionckheyt aen: wat ghebreeckt my noch?

21

Iesus seyde hem: ^s So du wilt volmaeckt wesen, gaet, vercoopt wat du hebst, ende gheuet den armen, ^{+ t} ende du salt eenen schat inden Hemel hebben, ende koemt volcht my na.

s Luce 12.d.33 ende 16.a.9

+ Volmaeckt.

t Matth. 6.b.19 1 Timoth. 6.b.19

21[22]

Doe de Ionghelinck dit woort gehoort hadde, is hy droeuich wech ghegaen: want hy hadde veel goets. ⁺

+ Goet verkoopen.

23

Ende Iesus seyde tot synen Discipulen: Voorwaer segghe ick v, ^{+ u} dat een rijck [mensche] swaerlick sal in het Konincrijcke der Hemelen komen. ⁺

+ Schat.

u Marci 19.c.23 Luce 18.c.24 Prouerb. 11.c.28

+ Rijckdom.

24

Ende wederom segghe ick v: Het is lichtelicker dat een ^x Kabel doorgae door eender naelden ooghe, dan dat een rijcke ingae int Konincrijcke Gods.

x Oft, Kemel

25

Als syne Discipulen dat hoorden, werden sy verslagen, seggende: Wie kan dan salich worden?

26

Ende Iesus sachse aen, seggende tot hen: ⁺ By de menschen is dat onmogelick, ^y maer by God is alle dinck moghelick.

+ De salicheyt is alleen van God.

y Luce 1.d.37 ende 18.c.27 Iob 42.a.2 Zach. 8.a.6

27

^z Doe antwoordde Petrus, ende seyde hem: Siet, wy hebbent al verlaten, ende zijn dy na gheuolcht: wat sal ons dan wesen?

z Matth. 4.c.20 Marci 10.c.28 Luce 5.b.11 ende 18.c.28

28

Ende Iesus seyde hen: Voorwaer segghe ick v, dat ghy die my na gheuolcht zijt, in de wedergheboorte, ⁺ als de Sone des menschen sal sitten inden throon zijnder heerlicheyt, ^a sult ghy oock sitten op twaelf throonen, oordeelende de twaelf gheslachten Israels.

+ Al verlaten ende Christum volghen.

a Sapien. 3.a.8 Luce 22.d.30 Apocal. 3.c.21

29

^b Ende so wie huysen, of broeders, of susters, of vader, of moeder, of wijf of kinderen, of ackers verlaet om mynen name, ^c die salt hondertfout ontfangen, ende het eewighe leuen beeruen.

b Deut. 33.a.9

c Iob 42.b.12

30

^d Maer vele die de eerste zijn, sullen de laetste wesen: ende de laetste, sullen de eerste wesen.

d Matth. 20.b.16 Marci 10.d.31 Luce 13.d.30

[fol. 9v]