Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xvi. Capittel.

1. Den Phariseen die teecken begheeren, 4. sal het teecken van Ionas ghegeuen worden, 6. der welcker leeringhe verdoemt is, 13. De Discipulen belijden Christum, 18. die de Ghemeynte macht gheuende, 21. zijn lijden voorseyt, ende bewijst hoedanich sy zijn moeten die hem willen volghen, 27. voorsegghende oock zijn laetste toekoemste.

A.1

ENde ^a als de Phariseen ende Sadduceen daer ghekomen waren, ⁺ so versochten sy hem, begeerende dat hy hen een teecken wt den Hemel woude thoonen.

a Matth. 12.d.38 Marci 8.b.11 Luce 11.c.29 Ioan. 6.d.30

+ Teecken begeeren.

2

Maer hy antwoordde, ende seyde tot hen: ^b Des auonts segt ghy: Schoon weder: want de Hemel is root.

b Luce 12.f.54

3

Ende des morghens [segt ghy] Heden onweder: want de Hemel is root ende droeuich. Ghy gheueynsde, kondt ghy het aensichte des Hemels onderscheyden: ende en kondt ghy de teeckenen der tijden niet [onderscheyden?]

4

^c Het boose ende ouerspelighe gheslachte soect een teecken: Maer hen en sal gheen teecken gegeuen worden, dan dat teecken ^d Ione des Propheten. Ende hy verlietse, ende ginck wech.

c Matth. 12.d.39

d Ione 2.a.2

5

Ende doe syne Discipulen op de ander zijde ghekomen waren, hadden sy vergeten brooden mede te nemen.

6

^e Ende Iesus seyde tot hen: ⁺ Siet toe, ende wacht v van den deessem der Phariseen ende Sadduceen.

e Marci 8.b.15 Luce 12.a.1

+ Deessem der Phariseen.

7

Ende sy ouerleyden onder malcanderen, segghende: Het is om dat wy gheen brooden [mede] ghenomen hebben.

8

Ende Iesus dat bekennende, seyde: Ghy cleyngheloouighe, wat ouerlegt ghy onder malcanderen, dat ghy gheen brooden [mede] ghenomen hebt?

9

^f Verstaet ghy noch niet? noch en ghedenckt ghy niet van de vijf brooden ghegheuen onder vijf duysent [mannen] ende hoe veel koruen ghy opnaemt?

f Matth. 14.b.17 Marci 6.d.38 Luce 9.b.13 Ioan 6.a.9

B.10

^g Noch der seuen brooden, ghegheuen onder vier duysent [mannen] ende hoe veel koruen ghy opnaemt?

g Matth.15.d.34

11

Hoe, en verstaet ghy niet dat ick v vanden broode niet geseyt en hebbe, dat ghy v wachten soudt van den deessem der Phariseen ende Sadduceen.

12

Doe verstonden sy dat hy niet gheseyt en hadde dat sy hen souden wachten vanden deessem des broots: maer van de leere der Phariseen ende Sadduceen.

13

^h Ende doe Iesus gekomen was in de deelen Cesaree Philippi, vraechde hy syne Discipulen, segghende: Wie segghen de menschen dat ick ben? die Sone des menschen?

h Marci 8.c.27 Luce 9.b.18

14

Sy seyden: ^* Sommige Ioannes de Dooper: ^w sommighe, Elias: sommighe, Ieremias: oft een vanden Propheten.

* Matthe 14.a.1

w aer voor Christus gehouden was van den volcke.

15

Hy seyde tot hen: Maer wie segt ghy dat ick ben?

16

ⁱ Simon Petrus antwoordde, ende seyde: Du bist Christus de Sone des leuendighen Gods.

i Ioan. 6.g.69

17

Ende Iesus antwoordende, ⁺ seyde tot hem: Salich bistu Simon Iona sone, want vleesch ende bloet en heeft dy dat niet gheopenbaert, ^k maer mijn Vader die in de Hemelen is.

+ Christus is de sone Gods.

k Matth. 11.c.25

18

Ende ick segge dy oock, ^l dat du bist Petrus, ende ^m op dese ⁿ Petra, sal ick mijn Ghemeynte timmeren, ^o ende de poorten der Hellen en sullense niet ouerweldighen.

l Ioan. 1.e.42

m Esai. 28.b.16 2.Corinth. 3.b.11

n Dat is: steen of steenrotse

o Esai. 33.c.20

19

^p Ende ick sal dy de sleutelen des Koninckrijcx der Hemelen geuen: ende wat du binden salt op der Aerden, dat sal inden Hemel ghebonden wesen: Ende wat du ontbinden salt op der Aerden, dat sal inden Hemel ontbonden wesen.

p Matth. 18.b.18 Ioan. 20.c.23

C.20

Doe verboot hy synen Discipulen dat zijt niemanden segghen en souden, dat hy Iesus die Christus ware.

21

^r Van dier tijt aen, ⁺ begonst Iesus synen Discipulen te kennen te geuen, dat hy moeste gaen nae Ierusalem, ende vele lijden van de Ouderlinghen ende Ouerpriesteren, ende Schriftgeleerden, ende ghedoodt worden, ende ten derden daghe opghewect worden.

r Matth. 17.c.22 ende 20.b.18 Marci 8.d.31 ende 9.d.31 ende 10.d.33 Luce 9.c.22 ende 18.d.31 ende 24.a.7

+ Christus voorseyt den disipulen zijn doot.

22

Ende Petrus hem bezijden ghenomen hebbende, begonst hem te straffen, segghende: Heere, weest dy ghenadich, dit sal dy geensins gheschieden.

23

Maer hy keerde hem om, ⁺ ende seyde tot Petrum: Wijckt wech van my Satana, ⁺ wnat ^* du bist my hinderlic: want du ^s versinnest met dat Gods is, maer dat der menschen is.

+ Cruyce.

+ Hemseluen verloochenen.

* 2 Sam. 19.c.22

s Ofte, gheuoelt, ofte verstaest,

24

Doe seyde Iesus tot syne Discipulen: ^t So my yemant wilt na komen, die versake hemseluen, ende neme zijn cruyce op, ende volge my na.

t Matth. 10.d.38 Marci 8.d.34 Luce 9.c.23 ende 14.c.27

25

^u Want so wie zijn leuen wil behouden, die salt verliesen: Maer wie zijn leuen verliesen sal om mynent wille, die salt vinden.

u Matth. 10.d.39. Marci 8.d.35 Luce 9.c.24 ende 17.d.33 Ioan. 12.c.25

26

Want wat wort een mensche gheholpen, of hy de gheheele werelt wonne, ende zijn ziele verliest? ^x Oft wat sal een mensche gheuen daer hy zijn ziele mede wederlosse?

x Psalm. 49.a.9 Marci 8.d.37

27

^y Want de Sone des menschen sal komen in de eerlickheyt zijns vaders met syne Enghelen: ^z ende dan sal hy eenen yeghelicken verghelden na syne wercken.

y Matth. 24.d.30 ende 25.d.31 ende 26.g.64

z Psalm. 62.b.13 Ierem. 32.b.19 Roma. 2.a.6 ende 14.b.12 2.Corinth. 5.b.11 Galat. 6.a.5

28

^a Voorwaer segghe ick v, daer zijn sommighe van die hier staen, die den doot niet smaken en sullen, tot dat sy den Sone des menschen sullen sien komen in zijn Koninckrijcke.

a Marce 9.a.1 Luce 9.c.27