Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat iiij. Capittel.

[fol. 73r]

L.100

ENde in wat plaetsen dit Mandamendt ghebracht wert, daer hielden de Heydenen een ghemeyne maeltijdt met blijschap ende verheuginghe, als den haet die ouer langhen tijdt in haer herte verhardt was, nu vrijelick openbarende.

101

Maer de Ioden waren in seer bittere droefheyt, ende gauen seer klaghelick gheluydt met weenen, haer herte was allesins vol suchtens, dat onuoorsien ende haestich verderf, dat hen door des Konincx sentencie ouerquam, beschreyende.

102

Daer en was gheen lant, gheen stadt noch bewoonde plaetsen, noch gheenen wech, die niet veruult en wert met haer suchten ende weenen.

103

Want sy werden met een so bitter sentencie aller Stadthouderen versonden, dat oock sommige harer vyanden, om de ongewoone straffe, de ghemeyne ellendicheyt voor ooghen houdende, ende de onsekere veranderinghe des leuens bedenckende, haer seer ellendighe versendinghe beweenden.

104

Want daer wert geleydt een menichte ouder mannen met grauwen hayre bedeckt,

105

Der welcker beenen, die van oudtheyt traghe ende krom waren, door het gheweldich drijuen met sware dreyghinghen tot rassicheydt op den wech, misbruyckt werden.

106

Ende de dochters die haer onlancx tot den houwelicken standt begheuen hadden, ontfinghen droefheyt voor vreuchde.

107

Ende werden gheleydt met openen hoofde, haer hayr dat met welrieckende salue ghewasschen was, nu met assche bestroyt zijnde:

108

Ende hebben voor vrolicke bruyloft liedekens, te samen klaghinghe begonnen,

109

Als die door der Heydenen bespottinghen verscheurt, ende ghebonden opentlick met ghewelt tot in het schip ghetrocken werden.

M.110

Desghelijcx hare mannen, voor de cranssen stroppen om den hals hebbende, hebben in hare ieuchdelicke ionckheyt, voor feeste ende ruste der iongheren, de ouerghebleuen daghen der bruyloft in droefheyt ghebruyckt, den doodt nu voor ooghen siende.

111

Sy werden wech gheuoert als beesten, met ijseren banden ghetrocken:

112

Sommighe werden met den halse aen der schepen boorden ghehecht, sommighe onder in het schip met vaste boeyen aen de beenen vast ghemaeckt, ende een dichte luycke ouer haer hooft ghesloten, so dat sy de ooghen gantsch verblendet hadden, ende als verraders de gantsche schipuaert duerende, ghehandelt waren.

113

Als sy nu also na des Konincx beuel met schepen aenghebracht waren, gheboodt de Koninck datmense in Tenten op dat ouergroote rijduelt, dat voor de stadt is, soude legghen, als in een seer bequame plaetse allen die na de stadt quamen, ende die wt de stadt reysden, om dat exempel der straffe te sien:

114

Ende en heeftse niet gheweerdicht de ghemeynschap zijns volcx, noch het begrijp der stadtmueren te laten ghenieten.

115

Als dit nu aldus gheschiet is, ende de Koninck hoorde, dat sommighe Ioden wt der stadt heymelick zijn tot haer volck wtgekomen, ende harer broederen grouwelicke ellende dickmael beweent hebben:

116

Is hy seer toornich gheworden, ende heeft gheboden, datmen oock dieselue, soude ghelijck als de andere, voorsichtichlick handelen, ende de straffe aen hen gheensins verminderen.

117

Heeft oock gheboden, datmen dat gantsche volck soude met hare namen beschrijuen.

118

Want hyse nu niet en wilde met de weynich te voren verordende arbeydtlicke dienstbaerheyt quellen,

119

Maer met wtghesochte straffe, alle op eenen dach verderuen.

N.120

So werden sy dan met bittere neersticheyt beschreuen, ende alsmen daer toe gheseten hadde van der Sonnen opganck, tot der Sonnen onderganck, ^h veertich dagen lanck, so en was de beschrijuinghe noch niet voleyndicht.

h 3.Macha. y. 218.

121

Hierentusschen heeft de Koninck vol grooter ende gheduerigher blijschap, voor alle Afgoden maeltijden gehouden, zijn herte wijt van der waerheyt dwalende:

122

Ende met synen lasterlicken monde, prijsende ⁱ de stomme ende onbehulpsame beelden, ende tegen den oppersten God sprekende dat niet en betaemde.

i Psalm. 115.a.5. ende 135.b.16. Dan. 5.a.5.c.23. 2.Hester. 3.a.8.

123

Ende als na den voornoemden tijt de Schrijuers den Koninck boodtschapten, dat sy der beschrijuinghe der Ioden niet en konden langher ghenoech doen, om harer ouergrooter menichten wille, dewijle harer noch vele in alle landen, sommighe in alle huysen, sommighe in sekere plaetsen vergadert waren, so dat de sake allen Stadthouderen in Egypten onmoghelick ware.

124

So heeftse de Koninck swaerlick gedreycht, ghelijck of sy gauen ontfangen hadden, om der seluer verlossinghe te soecken.

125

Nochtans quam het so verre, dat het hem klaerlick bewesen wert, als sy met klare argumenten betuychden, dat sy noch papier noch pennen meer en hadden, om daer toe te ghebruycken.

126

Dit was een krachtich werck der onuerwinnelicker voorsienicheydt Gods, die wt den Hemel, den Ioden hulpe dede.