Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xxxiij. Capittel.

Hoemen God vreesen ende zijn ghebot houden sal. Uan onderscheyt der daghen ende menschen. In allen wercken Gods zijn altijdts twee teghen malcanderen. De ouders en sullen den kinderen gheen ghewelt ouer hen gheuen. Hoemen het huysghesin houden sal.

A.1

VIe ^a God vreeset, dien koemt gheen leedt ouer, maer wanneer hy aengheuochten is, so sal hy weder verlost worden.

a Eccl. 1.b.19.

2

Een wijs man, laet hem Gods woort niet verleeden: maer een huychelaer sweeft, ghelijck als een schip op der verbolghen Zee.

3

Een verstandich mensche houdt vast aen Gods woort, ende Gods woort is hem seker, ghelijck als een klare reden.

4

Wordt der saecke seker, daer na spreeckt daer van: laet dy te voren wel leeren, so kanstu antwoorden.

5

^b Des Dwasen herte, is ghelijck als een radt aen den waghen, ende syne ghedachten loopen om als de naue.

b Syrach. 21.b.17.

6

Ghelijck als de Stoothengst schreyet teghen alle Merrien: also hanghet de ^c Huychelaer allen bespotters aen,

c Dat is, Meester kloeckelinck, die wil in der Schrift scherpsinnich zijn, ende vraghet: Waerom de eene dach heylich ende de ander niet heylich zy? Waerom Christus onses vleeschs zijn moete? Gene. 1.c.27. ende 2.a.7.

7

Ende spreeckt: Waerom moet een dach heyligher zijn, dan de ander? so doch de Sonne den eenen dach so wel maect int Iaer, als den anderen.

8

De wijsheydt des Heeren, heeftse also onderscheyden.

9

Ende hy heeft de Iaertijden ende Vierdagen, also gheordineert.

B.10

Hy heeft sommighe wtuerkoren ende geheylighet voor anderen daghen.

11

Ghelijck als alle menschen van der Aerde, ende ^d Adam van den stoue gheschapen is, ende doch de Heere haer onderscheyden heeft, na zijn menichfuldighe wijsheyt, ende heeft menigherley wijse onder hen gheordineert.

d Gene. 2.a.7.

12

Sommighe heeft hy gheseghent, verhooget, ende tot synen dienste verkoren, ende sommighe heeft hy veruloeckt ende vernedert, ende van haren Stoele afghestooten.

13

^e Want sy zijn in syne handt, ghelijck als de leem in des Potbackers hant: hy maect alle syne wercken, als het hem behaghet.

e Iesai. 45.a.9. Roma. 9.c.20.

14

Also zijn oock de menschen in der hant, diens, diese ghemaeckt heeft, ende gheeft eenen yegelicken, als het hem goetdunckt.

15

^f Also is het goede teghen het boose, ende het leuen teghen den doodt, ende de Goduruchtige teghen den Godloosen, gheordineert.

f 2.Corint. 6.b.14

16

Also siet aen alle wercken des Allerhoochsten: ⁺ so zijn doorgans twee teghen twee, ende een teghen het ander gheordineert.

+ In allen wercken Gods zijn doorgaens twee tegen eenander.

17

Ick ben de laetste opghewaeckt, als een die in den Herfste ^g naleest, ende God heeft my den seghen daertoe gegheuen, dat ick myne wijnpersse oock vol ghemaeckt hebbe, ghelijck als in den vollen Herfste.

g Ick hebbe een goede antwoordt ghegeuen, op sulcker dwase inrede, van heyligen dagen, etce. bouen a.7.

18

Siet, ^h hoe dat ick niet voor my ghearbeydet hebbe, maer voor alle die, die gheerne leeren wouden.

h Syrac. 24.e.47.

19

Hoort na my, ghy groote heeren, ende ghy Regenten inden volcke, neemt het ter herten.

C.20

Laet den sone, ^{+ i} den wijue, den broeder, den vriende, gheen macht ouer dy, dewijle dat du leefst, ende ouergheeft niemande dyne goeden: op dat het dy niet en berouwe, ende moetestse daerom bidden.

+ Blijft een heere dyner goeden ende kinderen.

i Syrach. 9.a.7.

21

Dewijle dat du leefst, ende eenen adem hebst, so ondergheeft dy gheenen anderen mensche.

22

Het is beter, dat dyne kinderen dyner behoeuen, dan dat du hen moetest in de handen sien.

23

Blijft du de ouerste in dyne goederen, ende en laet dy dijn eere niet nemen.

24

Wanneer dijn eynde koemt, ⁺ dat du daer van moetest, ^k als dan deylet dijn erue wt.

+ Hoemen het gesinde houden sal.

k Genes. 48.b.11. 1.Mach. 1.a.7.

25

Den ezel behoort zijn voeder, de geessel ende last: also ^l den knechte zijn broot, straffe ende arbeyt.

l Syrach. 42.c.26.

[fol. 40r]

26

Houdt den knecht ten arbeyde, so hebstu ruste van hem: laetstu hem ledich gaen, so wil hy een Ioncker zijn.

27

Het iock ende de stricken buyghen den hals: eenen boosen knecht stocken ende kluppelen.

28

Drijft hem ten arbeydt, dat hy niet ledich en gae: ledich ganck leert vele quaets.

29

Legghet hem arbeydt op, die eenen knechte behoort: hoort hy dy dan niet, so settet hem in den stock.

D.30

Doch en legget gheenen te vele op, ende houdt mate in allen dinghen.

31

^m Hebstu eenen knecht, so handthaue hem, als dyseluen: want wie hem wat doet, die meynt dijn lijf ende leuen.

m Syrach. 7.c.22.

32

Hebstu eenen knecht, so laet hem houden, gelijck als ⁿ warestu teghenwoordich: want du behoefst syner, ghelijck als dijns eyghen leuens.

n Dat het ander ghesinde, zijn woort, gelijck als dijn beuel houden moete.

33

Houdtstu hem nu niet wel, ^o dat hy hem opmaeckt, ende van dy loopt, waer wiltu hem weder soecken?

o 3.Reg. 2.d.39.