Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xix. Capittel.

Menigherley leere der wijsheyt.

A.1

EEn Arbeyder, ⁺ die hem gheerne vol suypt, die en wort niet rijck: ende wie een ^a weynich niet te rade en houdt, die neemt van daghe te daghe af.

+ Te rade houden, maect rijcke.

a slecht, verachtet, kleyn

2

^b Wijn ende Vrouwen verdwasen de Wijsen: ende die den Hoeren aenhanghen, die worden wildt,

b 1.Reg. 11.a.1. Prouer. 31.a.4. Gene. 19.d.32.

3

Ende krijgen motten ende ^c wormen ten loone, ende verdorren, den anderen tot een mercklick exempel.

c Fransoisen, luysen, ende andere kranckheyt der bedelaeren.

4

^d Wie haest gelooft, die is lichtueerdich, ende doet hemseluen schade, als hy hem also verleyden laet,

d Iosu. 22.b.11. Prouer 14.b.15. 3.Reg. 13.b.19.

5

^e Wie hem verblijdt, dat hy schalckheydt bedrijuen kan, die wordt verachtet:

e Als Ulenspiegel, Uicnentius, de Pape van Kalenberghe, etc.

6

maer wie sulcke onnutte Klappers hatet, die voorkoemt schade.

7

^f Hoorestu wat quaets, dat en segget niet na: want swijghen en schadet niet.

f Syrac. 42.b.19.

8

Du en salt het noch dynen vriende noch vyande segghen: ⁺ ende openbaret niet, so du het sonder boose consciencie doen kanst.

+ Heymelicheyt verswijghen.

9

Want men hoort dy wel toe, ende merct daer op, maer men hatet dy euenwel.

B.10

^g Hebstu wat ghehoort, dat laet met dy steruen, so hebstu een gheruste consciencie: want du en salt daer doch niet van bersten.

g Syrach. 22.c.27 ende 27 b.17.19.c.24

11

Maer een sott breeckt wt, ghelijck als een tijdich kindt wt wil.

12

Als een woordt in eenen sott steeckt, so isset euen, als wanneer een pijl in de dgie steeckt.

13

^h Spreeckt dynen naesten daeromme aen, misschien en heeft hy het niet ghedaen: ofte heeft hy het ghedaen, dat hy het niet meer en doe.

h Leuit. 19.b.17. Matth. 18.b.15.

14

Spreeckt dynen naesten daeromme aen, misschien en heeft hy het niet ghesproken: heeft hy het nu ghesproken, dat hy het niet meer en doe.

15

Spreeckt dynen vriendt daeromme aen, ⁺ want men liecht gheerne van den lieden: daeromme en ghelooft niet alles wat du hoorest.

+ Niet haest geloouen.

16

Eenen ontualt dickmael een woordt, ende en meynt het doch also niet: ⁱ want wie is daer, dien niet onderwijlen een woort ontualt?

i Iaco. 3.a.2. Syrach. 13.b.14. ende 14.a.1. ende 25.b.11.

17

Spreeckt dynen naesten daeromme aen, eer du met hem pocht, ende denckt aen Gods ghebodt.

18

Want de vreese Gods maeckt, datmen wijslicken doet in allen saecken, ende Gods ghebodt, leert kloeckelicken handelen, in allen handel.

19

Archliesticheydt en is gheen wijsheydt, ende der Godloosen treken, en zijn gheen kloeckheydt:

C.20

Maer het is een boosheydt ende Afgoderije, ende enckel dwaesheyt ende onwijsheyt.

21

^k Kleyne kloeckheyt met Gods vreese, ⁺ is beter, dan groote kloeckheydt, met Gods verachtinghe.

k Prouer. 19.a.1. ende 28.a.6.

+ Archlisticheyt.

22

Daer is menich scherpsinnich, ende doch een schalck, ende kan de saecken verdraeyen, also hyse hebben wil.

23

^l Deselue schalck kan het hooft hangen, ende ernstlick sien, ende is doch enckel bedriegherije.

l Matth. 6.b.16.

24

Hy slaet de ooghen neder, ende luystert met schalcke ooren: ende so du gheen achtinghe op hem en hebst, so sal hy dy verrasschen.

25

Ende oft hy te swack is, dy schade te doen, so sal hy dy doch, als hy synen tijdt siet, aengrijpen.

26

Men siet het eenen wel aen, ende een vernuftich mensche, merckt dien slechs aen zijn gelaedt.

28[27]

^m Want syne kleedinge, lacchen ende ganck, ontwerpen hem.

m Syrac. 21.d.30.