Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat ij. Capittel.

1. Beschrijft wederom de grousaemheyt ende grootte der straffe ende iammers, so ouer haer gaen sal, 12. troostetse, so sy hen hertgrondtlicken, 15. met warachtighen leedtschap ende ghebeden, tot den Heere bekeeren, hy wil hem harer ghenadichlicken met allerley seghen aennemen. 23. Aent eynde propheteert hy van den Rijcke Christi, 28. ende sendinghe des Heylighen Gheests.

A.1

BLaset met der Basuynen tot Zion, roepet op mynen heylighen Berghe, beuet alle inwooners in den lande, ^a want den dach des Heeren koemt, ende is na by.

a Zepha. 1.b.14. Amos. 5.b.18. Iesa. 13.a.6. Iere. 30.a.7.

2

Een duyster dach, een doncker dach, een wolckich dach, een neuelich dach, ghelijck als hem de morghenroode wtbreydet ouer den berghen, namelicken, een groot ende machtich volck, des gelijcken te voren niet gheweest en is, ende voortaen niet meer zijn en sal, ^b† tot eewighen tijden voort ende voort.

b† And. de Iaren van gheslachten tot gheslachten.

3

Voor hem henen gaet een verteerende vyer, ende achter hem eene bernende vlamme: het landt is voor hem als eenen lusthof, doch achter hem als een woeste wildernisse, ende niemandt en sal hem ontgaen.

4

Sy zijn ghestalt als peerden, ende rennen als Ruyters.

5

Sy springhen daer henen bouen op den berghen, als de waghenen bolderen, ende als eene vlamme blakert int stroo, als een machtich volck, dat ten strijde gherustet is.

6

De volcken sullen hen voor hem ontsetten: aller aenghesichten zijn so bleeck als de potten.

7

Sy sullen loopen gelijck als de Reusen, ende de mueren beklimmen, als de krijghers, een yegelick sal stracks voor hem daer henen trecken, ende niet ^c suymen.

c Of, vertoeuen

8

Niemant en sal ^d† den anderen verhinderen, maer een yeghelick sal in syner ordeninghe henen trecken, ende sullen door de wapenen breken, ende niet verwondet worden.

d† An. synen broeder verhinderen

9

Sy sullen in der stadt rontomme rijden, op der mueren loopen, ende in de huysen klimmen, ende ghelijck als een dief, door de vensteren daer henenin breken.

B.10

^e Voor hem ^f tzittert het landt, ende den Hemel beuet: ^g de Sonne ende Mane worden duyster, ende de Sterren verhouden haren schijn.

e Iesa. 13.b.10. Hesek. 32.a.7. Matth. 24.c.29. Marc. 13.c.24 . Luc. 21.c.25.

f Of, schudt, dauert

g Ioel. 3.b.15.

11

Want de Heere sal synen donder, voor synen Heyre laten henen gaen: want zijn Heyr is gantsch groot ende machtich, welcke zijn beuel sal wtrichten: ^h want den dach des Heeren is groot, ende seer verschriclick, wie kan hem verdragen?

h Iere. 30.a.7. Amos. 5.b.18. Zepha. 1.b.14.

12

So spreeckt nu de Heere: ⁱ Bekeeret v tot my van gantscher herten, met vasten, met weenen, ende met leedt draghen.

i Deut. 4.c.29. ende 30.a.1.

13

Verscheuret uwe herten, ende niet uwe kleederen, ende bekeeret v tot den Heere uwen God: ^k want hy is genadich, barmhertich, geduldich, ende van grooter goedertierenheyt, ende de straffe rouwet hem in korten.

k Psalm. 86.a.3. Ion. 4.a.2.

[fol. 71r]

14

^l Wie weet, het mach hem noch wederomme berouwen, ende eenen seghen na hem laten, te offeren spijsoffer ende dranckoffer, den Heere uwen God.

l Ion. 3.a.9.

15

^m Blaset met Basuynen te Zion, heyliget een vasten, roepet de Ghemeynte te samen,

m Ioel. 1.b.14.

16

Versamelt het volck, heylighet de Ghemeynte, versamelt de Oudtsten, brenghet de ionghe kinderen ende de soochkinderen te hoope: ⁿ de Bruydegom gae wt syner kameren ende de Bruyt wt haren ^o sale.

n 1.Corin. 7.a.5. Tob. 8.a.4,

o An. ghemake

17

Latet de Priesters, des Heeren Dienaers, weenen tusschen ^p† den voorhuyse ende Altare, ende segghen: Heere, verschoonet dijn volck, ende en laet dijn erfdeel niet te schanden worden, dat de Heydenen ouer haer heerschen: waerom wiltu onder de volcken laten segghen: ^q Waer is nu haer God?

p† And. der halle

q Deut. 32.d.37. Psalm. 42.a.4. ende. 79.b.10. ende 115.a.2.

18

So sal dan de Heere om zijn landt ijueren, ende zijn volck verschoonen.

19

Ende de Heere sal antwoorden, ende tot synen volcke segghen: Siet, ick wil v koorns, mosts ende olye de volheydt schicken, dat ghy ghenoech daeraen hebben sullet, ende en wil v niet meer onder de Heydenen latente schanden worden.

C.20

Ende ick wil ^r dien van Noorden verre van v wech drijuen, ende hem in een dorre ende woest landt verstooten, namelicken, zijn aenghesichte henen na der Zee teghent Oosten, ende zijn eynde henen na de wterste Zee toe: hy sal veruuylen ende stincken, want hy heeft groote dinghen ghedaen.

r Sanherib.

21

Vreest dy niet, du lieue landt, maer weest vrolick ende hebbet eenen goeden moedt, want de Heere kan oock groote dinghen doen.

22

Vreest v niet, ghy ghedierten op den velde: want de wooningen in der woestijne sullen groenen, ende de boomen hare vruchten brenghen, ende de vijgenboomen ende wijnstocken, sullen oock draghen.

23

Ende ghy kinderen Zion verheughet v, ende weest vrolick in den Heere uwen God, die v eenen Leeraer ter gherechticheyt gheeft, ^s ende v hieraf sendet vroeghenregen ende spadenregen, ^t als te voren.

s Leuit. 26.a.4. Deut. 11.b.4. ende 28.b.12.

t Ebra. In primo. Quod de primo mense Rabini intelligunt: sed hoc nihil est: Want vroegenregen, ende spadenreghen, en vallen niet in eener, ick gheswijghe, in der eerster Maendt. Hy wil seggen also: Tot dat Christus koemt, sal by v blijuen, de predicke ende voeder, Utrumque regimen. Dat is, De Leeraer der gherechticheyt ende de vruchten des landts, als het ten eersten ende voormaels gheschiedt is, etc.

24

Dat de schueren vol koorns, ende de wijnperssen oueruloedicheydt van moste ende olye hebben sullen.

25

Ende ick wil v de Iaren weder gheuen, welcke de sprinckhanen, keuers, wormen ende rupsen (die mijn groote Heyr waren, dat ick onder v schickede) ghegheten hebben.

26

Dat ghy te eten ghenoech hebben sullet, ende den Name des Heeren ws Gods prijsen, die wonder onder v ghedaen heeft, ende mijn volck en sal niet meer te schanden worden.

27

Ende ghy sullet het ghewaer worden, dat ick midden onder Israel zy, ende dat ick de Heere uwe God zy, ende niemandt meer, ende mijn volck en sal niet meer te schanden worden.

28

^u Ende na desen, wil ick mynen Gheest wtghieten ouer alle vleesch, ende uwe soons ende dochteren sullen propheteren: uwe Oudtsten sullen droomen hebben, ende uwe Ionghelinghen sullen ghesichten sien.

u Num. 11.c.29. Iesa. 44.a.3. Hesek. 36.c.27. Act. 2.b.17. So sal het Louitische Priesterdom wte zijn, wanneer allerley staten sullen ten Predickampte komen.

29

Oock wil ick ter seluer tijdt, beyde ouer knechten ende maechden, mynen Gheest wtghieten.

D.30

Ende wil wonderteeckenen gheuen in den Hemel ende op Aerden, namelicken, bloedt, vyer, ende roockdamp.

31

^x De Sonne sal in duysternisse, ende de Maen in bloedt verandert worden, eer de groote ende verschricklicke dach des Heeren koemt.

x Ioel 2.b.10. ende 3.b.15. Matth. 24.c.29. Luc. 21.c.25.

32

Ende het sal gheschieden, ^y wie den Name des Heeren aenroepen sal, die sal verlosset worden: want op den berghe Zion, ende te Ierusalem, sal eene verlossinghe zijn, als de Heere toegheseyt heeft: oock by den anderen ouerghebleuenen, die de Heere roepen sal.

y Rom. 10.b.13. Act. 2.c.21.