Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xl. Capittel.

1. Den Prophete wordt betooghet, dat, ende hoe de stadt Ierusalem ende de Tempel, weder ghebouwet worden souden.

A.1

IN den vijf ende twintichsten Iare onser geuanckenisse, ⁺ in den aenbeginne des Iaers, aen den tienden daghe der Maendt, dat is, het veertiende Iaer, daerna als de stadt gheslaghen was, euen aen den seluen daghe, ^a quam des Heeren handt ouer my, ^b ende voerde my aldaer henen,

+ Van desen Capittel aen, tot aen het eynde des Propheten, wordt de schoonheydt der Kercken Christi, ende de salicheydt der gheloouighen in Christo beschreuen ende afghemaelt.

a Hesek. 1.a.3.

b Hesek. 8.a.3. ende 11.c.24.

2

Door Godlicke ghesichten, namelicken int landt Israels: ende ^c settede my op eenen gantsch hooghen berch, daer was het op als eene ghebouwede stadt, vant Suyden herwaerts.

c Apoc. 21.b.10.

3

Ende doe hy my aldaer henen gebracht hadde, siet, doe was daer een man, diens ghestaldt was als ^d metael, die hadde een lijnen snoer, ende eene meetroede, in syner handt, ende stondt onder der poorten.

d Of, eerin

4

Ende hy sprack tot my: Du menschen kindt, siet ende hooret vlijtigen toe, ende mercket daer euen op, wat ick dy wijsen wil: want daeromme bistu hier henen gebracht, dat ick dy sulcks wijse: op dat du sulcks alle, wat du hier siest, den huyse Israels verkondighest.

5

Ende siet, daer ghinck eenen muere buyten aen den huyse rontomme henen: ende de man hadde de meetroede in syner handt, die was ses ^e ellen lanck: eene yegelicke elle, was eene hantbreedt langher als een ghemeyne elle: ende hy matt het ghebouwete in de ^f† breede, eene roede, ende in de hoochte oock eene roede lanck.

e Apoc. 11.a.1. ende 21.b.15. Sach. 2.a.1.

f† And. dickte

6

Ende hy quam aen de poorte die teghent Oosten lach, ende ghinck henenop, op haren optreden, ende matt de dorpelen aen der poorte, eene yeghelicke dorpel, eener roeden breedt.

7

Ende de ^g† ghemaken, die op beyden sijden hy der poorte waren, matt hy oock, na der lengde eener roede, ende na der breydde eener roede: ende het ruym tusschen den ghemaken, was vijf ellen wijdt, ende hy matt oock de dorpelen aen der poorte, by den ^h† voorhuyse van binnen aen der poorte, eene roede lanck.

g† And. kameren

h† And. halle

8

Ende hy matt het voorhuys aen der poorte van inwendich, eene roede wijdt.

9

Ende matt het voorhuys aen der poorte, acht ellen, ende syne ⁱ bysetten twee ellen wijdt: het voorhuys nu stondt binnen der poorte.

i Of, voorstellen

B.10

Ende der ghemaken waren op yeghelicker sijden dry, aen der poorte tegent Oosten, telcken eene so wijdt als de ander, ende op beyden sijden stonden bysetten, die waren ghelijcke groot.

11

Daerna matt hy de wijdde der deuren in der poorten, namelicken, tien ellen, ende de lengde der poorte, dertien ellen.

12

Ende voor aen den gemaken, waren ruymen op beyden sijden, elck eener ellen breedt: doch de gemaken, waren elck ses ellen wijdt, op beyden sijden.

13

Daertoe matt hy de poorte van den dake, des ghemakes, tot den dake der poorte toe, dat waren vijf ende twintich ellen: ende de eene deure stondt teghen der anderen.

14

Hy makede oock ^k† bysetten, tsestich ellen hooch, ende voor eenen yegelicken bysette, eenen voorhof aen der poorte rontomme henen.

k† And. pijlaren 60. ellen hooch, so vele harer omme des voorhofs poorte om ende om stonden.

15

Ende tot aen het voorhuys aen der binnenster poorte, daermen henenin gaet, waren vijftich ellen.

16

Ende daer waren enghe vensterkens, aen der kameren ende bysetten heneninwaerts, aen der poorte rontomme henen: also waren oock vensteren inwendich aen den voorhuysen rontomme: ende aen den bysetten rontomme henen, was palmloofwerck.

17

Ende hy brachte my voorder aen den buytensten voorhof, ende siet, daer waren kameren, ende een Plaueydsel ghemaket voor den voorhoue rondtomme henen, ende dertich kameren op den Plaueydsel.

18

Ende het hoochste Plaueydsel aen den poorten, was so lanck als de poorten waren, aen den nedersten Plaueydsel.

19

Ende hy matt de breydde der onderster poorte, voor den binnensten voorhoue wtwendigen, namelicken, hondert ellen, beyde teghent Oosten ende Noorden.

C.20

Also matt hy oock de poorte, die teghent Noorden lach, aen den buytensten voorhoue, na der lengde ende breydde.

21

Die hadde oock op eener yeghelicken sijden dry ghemaken: ende hadde oock syne bysetten, ende voorhuysen, ghelijck so groot, als aen der vorigher poorte, vijftich ellen in de lengde, vijf ende twintich ellen in de breydde.

22

Ende hadde oock syne vensteren ende syne voorhuysen, ende zijn palmloofwerck, ghelijck als de poorte teghent Oosten: ende hadde seuen optreden, daermen henen op ghinck, ende hadde syne voorhuysen daer voor.

23

Ende het was de poorte aen den binnensten voorhoue, teghen de poorte, die teghent Noorden ende Oosten stondt: ende matt hondert ellen van eener poorte tot der anderen.

24

Daerna brachte hy my oock teghent Suyden, ende siet, daer was oock een poorte teghent Suyden: ende hy matt hare bysetten ende voorhuysen, ghelijck als de anderen.

[fol. 58v]

25

Die hadden oock vensteren, ende voorhuysen rontomme: ghelijck als ghene vensteren, vijftich ellen lanck, ende vijf ende twintich ellen breedt.

26

Ende daer waren oock seuen optreden henen op, ende een voorhuys daer voor: ende palmloofwerck aen synen bysetten, op eener yeghelicker sijden.

27

Ende hy matt oock de poorte aen den binnensten voorhof, tegent Suyden, namelicken, hondert ellen, van der eener Suydenpoorte, tot der anderen.

28

Ende hy brachte my voorder door de Suydenpoorte, in den binnensten voorhof, ende mat de selue poorte tegent Suyden, gelijck so groot als de anderen,

29

Met haren ghemaken, bysetten ende voorhuysen, ende met vensteren ende voorhouen daeraen, euen so groot als ghene, rontomme vijftich ellen lanck, ende vijf ende twintich ellen breedt.

D.30

Ende daer ghinck een ^k† voorhuys rontom, vijf ende twintich ellen lanck, ende vijf ellen breedt.

k† And. halle

31

Dat selue stondt voor aen teghen den buytensten voorhof, ende hadde oock palmloofwerck aen den bysetten: daer waren oock acht optreden, daer henenop te gaen.

32

Daerna brachte hy my aen de binnenste poorte, teghent Oosten, ende matt de selue ghelijck so groot, als de anderen,

33

Met haren ghemaken, bysetten ende voorhuysen, ende haren vensteren ende voorhuysen rontomme, gelijck so groot als de anderen, vijftich ellen lanck, ende vijf ende twintich ellen breedt.

34

Ende hadde oock een voorhuys, teghen den buytensten voorhoue, ende palmloofwerck aen den bysetten, tot beyden sijden, ende acht optreden henenop:

35

Daerna brachte hy my aen de poorte teghent Noorden, die matt hy ghelijck so groot, als de anderen,

36

Met haren ghemaken, bysetten ende voorhuysen rontomme, vijftich ellen lanck, ende vijf ende twintich ellen breedt.

37

Ende hadde oock een voorhuys teghen den buytensten voorhoue, ende palmloofwerck aen den bysetten tot beyden sijden, ende acht optreden henenop.

38

Ende beneden aen den bysetten aen eener yeghelicker poorte: was eene ^m kamer, met eener deure, daermen het brandtoffer inne ^n† dede.

m Dit zijn ghemaken geweest, die in den Euangelio GazoPhilatia, dat is, Gods kisten heeten. Der seluen waren vele, sommige voor de Priesters Leuiten, Sanghers, daer sy in leyden hare ghereetschap ende kleederen. Sommige rijcke lieden, leyden haer gheldt, koorne ende andere dingen, dat tot den offer anders tot den Godsdienste verwaert wert, daerin. Ghelijck als by ons de Sacristijen zijn.

n† An. wiesche

39

Doch in den voorhuyse voor der poorte, stonden op yegelicker sijden twee disschen, daermen de brandtofferen, sondofferen ende schuldtofferen op slachten soude.

E.40

Ende daer wtwaerts ter sijden, daermen henenop gaet na der poorte tegent Noorden, stonden oock twee disschen, ende aen der anderen sijden onder den voorhuyse der poorte, oock twee disschen.

41

Also stonden op yeghelicker sijden voor der poorte vier disschen, dat zijn acht disschen te hoope, daermen op slachtede.

42

Ende de vier disschen tot den brandtoffer ghemaeckt, waren van ghehouwen steenen, elcke anderhalue elle lanck ende breedt, ende eener ellen hooch, daermen op leyde allerley gereedtschap, daermen de brandtoffers ende andere offers mede slachtede.

43

Ende daer ginghen lijsten rontomme, heneninwaerts ghebuyget, eener handtbreedt hooch, ende op de disschen, soudemen het offervleesch legghen.

44

Ende buyten voor der binnenster poorte, waren kameren voor de Sanghers, in den binnensten voorhoue: eene aen der sijden by der poorte teghent Noorden, die sach teghent Suyden: de ander aen der sijden teghent Oosten, die sach teghent Noorden.

45

Ende hy sprack tot my: De kamer teghent Suyden behooret den ^o Priesteren toe, die ^p† in den huyse dienen sullen.

o 1.Para. 24.a.3. 1.Reg. 2.d.35.

p† And. des huys waernemen sullen

46

Doch de kamer teghent Noorden, hooret den Priesteren toe, die op den Altaer dienen: dat zijn de kinderen ^q Zadok, die alleene van den kinderen Leui, voor den Heere treden sullen, hem te dienen.

q 1.Reg. 2.d.35.

47

Ende hy matt den pleyn in den huyse, namelicken, hondert ellen lanck, ende hondert ellen breedt, in het vierkante, ende den Altaer stondt euen voor aen, voor den Tempel.

48

Ende hy brachte my henen in het voorhuys des Tempels: ende matt het voorhuys, vijf ellen op eener yeghelicker sijden, ende de poorte dry ellen wijdt, op eener yeghelicker sijden.

49

Doch het voorhuys was twintich ellen lanck, ende elf ellen wijdt, ende hadde optreden, daermen henen op ghinck: ende pijlaren stonden beneden aen den bysetten, op eener yeghelicker sijden een.