Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xlviij. Capittel.

1. Een Prophecie teghen de Moabiten.

A.1

TEghen ^a Moab. ⁺ So spreeckt de Heere Zebaoth, de God Israels: Wee der stadt Nebo: want sy is verstoort, ende leyt ellendich, ^b Kiriathaim is gewonnen, ^c† de ^† veste staet ellendich ende is verscheurt.

a Iesaie 15.a.1. ende 16.a.1. ende 25.b.10. Hesek. 25.a.8. Zepha. 2.a.8.

+ Moab.

b Iosue 13.b.19.

c† And. Misgab

† And. sterckte

2

De stouteringhe Moabs is wte, dien sy aen Hesbon hadden: want men denckt wat quaets teghen haer, namelicken, Koemt, wy willense wtroeyen, dat sy gheen volck meer en zijn: ende du Madmen moest oock verdoruen worden, het sweert sal achter dy komen.

3

Men hoort een gheschrey te Horonaim, van verstooren ende grooten iammer.

4

Moab is ^d† verslaghen, men hoort hare Ionghen schreyen.

d† And. te morsel gheslaghen

5

Want sy gaen met weenen, den wech opwaert na Luhith, ende de vyanden hooren een iammergheschrey, den wech van Horonaim af,

6

Namelicken, ^e Maeckt v wech, ende verlost uwe leuen: doch du salt zijn, als de heyden inder woestijne.

e Ierem. 17.a.6.

7

^f Daeromme dat du dy ^g† op dyne gebouwede verlatest, ende op dyne schatten, saltu oock ghewonnen worden: ende Camos moet henenwt, ende gheuanckelick wech trecken, met tsamen synen Priesteren ende Vorsten. ⁺

f Iesaie. 2.a.7. Ierem. 2.b.13. Hesek. 19.a.3.

g† And. in dyne wercken

+ Camos heet den Afgod der Moabiten.

8

Want de verstoorder sal ouer alle steden komen, dat niet een stadt ontgaen en sal: daer sullen beyde de ^h gronden verdoruen, ende het effen velt verstoort worden: want de Heere heeft het gheseyt.

h Of, leechten

9

^i† Gheeft Moab vederen: hy sal wtgaen, als vloghe hy: ende hare steden sullen woest ligghen, dat daer niemant inne woonen en sal.

i† And. Lieuer, laet Moab bloeyen, sy sal haest wtgebloeyt hebben:

B.10

Veruloeckt zy, die des Heeren werck traghelic doet, veruloect zy, ^k die zijn sweert ophoudt, dat het gheen bloet en verghiete.

k Ierem. 47.a.6.

11

Moab is van syner ieucht op seker geweest, ende heeft op zijn ^l heffe stille ghelegen, ende en is noyt wt eenen vate int ander ghegoten, ende noyt in de gheuanckenisse ghetoghen, daeromme is hem synen smaeck ghebleuen, ende synen reuck niet verandert gheworden.

l Of, ghift,

12

Daerom siet, spreeckt de Heere, de tijt koemt, dat ick hen wil ^m aflaters schicken, diese aflaten sullen, ende hare vaten ledich maken, ende hare flesschen ⁺ verslaen.

m Dat is, wijnschroyers etc. wtschroeyen

+ Of, versmetteren.

13

Ende Moab sal ouer den Camos te schanden worden, ^o ghelijck als het huys Israels, ouer BethEl te schanden gheworden is, daer sy hen doch op verlieten.

o 1.Reg. 12.c.29.

14

Hoe dorft ghy seggen: ^p Wy zijn de Helden, ende de rechte krijchslieden?

p Iesaie. 16.a.6.

15

So doch Moab moet verstoort worden, ende hare steden beklommen worden, ende haer beste manschap, ter slachtbanck afgaen moeten, spreect de Koninck, ^q welcke heet, de Heere Zebaoth.

q Iesaie 48.a.2. ende 51.b.15. ende 54.a.5. Ierem. 46.b.18. ende 50.d.34.

16

Want den ongheual Moabs sal schier komen, ende haer ongheluck snellet hem seer.

17

Lieuer, hebbet doch medelijdinghe met hen, ghy die om haer woont, ende haren naem kennet, ende spreket: Hoe is de stercke roede, ende den heerlicken staf so ghebroken?

18

Heraf van der heerlicheyt, du dochter, die du te Dibon woonest, ende sittet in dorren: want de verstoorder Moabs, sal tot dy henen op komen, ende dyne ^† vesten verbreken.

† And. sterckten

19

Treedt op de strate, ende siet toe, du inwoonersse tot Aroer: vraghet die, die daer vlieden ende ontloopen, ende spreeckt: Hoe gaet hettoe?

C.20

Och Moab is verwoestet ende verdoruen: huylet ende schreyet, segget het aen tot Arnon, dat Moab verstooret zy.

21

De straffe is ouer het effen lant ghegaen, namelicken, ouer Holon, Iahza, Mephaath,

22

Dibon, Nebo, BethDiblathaim,

23

Kiriathaim, BethGamul, BethMeon,

24

Kirioth, Bazra, ende ouer alle steden inden lande Moabs, sy legghen verre oft na by.

25

Den hoorn Moabs is afghehouwen, ende haren arm is verbroken, spreeckt de Heere.

26

Maecktse droncken (want sy heeft haer teghen den Heere verheuen) dat sy spouwen, ende de handen wringhen moet: op dat sy oock tot spot worde.

27

Want Israel heeft dynen spot zijn moeten, als ware hy onder den dieuen gheuonden: ^r ende dewijle du sulcx teghen haer spreeckst, saltu oock wech moeten.

r Numer. 25.a.2.

28

O ghy inwooners in Moab, verlaet de steden, ende woont in de rotzsteenen, ende doet als de duyuen, die daer nestelen inden hoogen holen.

29

^s Men heeft altoos gheseyt, vanden stouten Moab, dat hy seer stout sy, hooueerdich, hoochmoedich, ^t trotzich ende ouermoedich.

s Iesaie. 16.a.6. Ierem. 49.b.16.

t Of, stout, vermeten,

D.30

Doch de Heere spreect: Ick kenne synen toorne wel, dat hy so vele niet en vermach, ende onderstaet hem meer te doen, dan zijn vermoghen is.

31

Daeromme moet ick ouer Moab huylen, ende ouer het gantsche Moab schreyen, ^u ende ouer de lieden tot KirHeres leedt draghen.

u 2.Reg. 3.c.25.

32

^x† Ick moet ouer dy Iaeser, du wijnberch te Sibma, weenen: want dyne wijnrancken zijn ouer de Zee geuaren, ende tot aen de Zee Iaeser ghekomen: de verstoorder is in dynen oogst ende wijnlesen gheuallen.

x† And. Ghelijck ouer Iaeser, also moet ick ouer dy, du etc.

33

Vreuchde ende hertenvrolickheyt is wt den velde wech, ende wt den lande Moabs: ende men en sal gheenen wijn perssen, de wijntreder en sal niet meer zijn liedt singhen.

34

Van des gheschreys weghen te Hesbon tot Eleale toe, welcke tot Iahza toe klinckt, van Zoar aen, ^{y† †} der dryiarigen koe, tot Horonaim toe: want oock de wateren Nimrim sullen wtdrooghen.

y† Dat is, Het Rijcke Moabs, is gelijck als een dryiarighe koe, sterck, rijc, drachtich, vol goederen ende lieden.

† And. tot Horonaim toe, sal de dryiarige koe [bolckeren:] Iesaie 16.

35

Ende ick wil, spreeckt de Heere, in Moab daermede een eynde maken, dat sy niet meer op de hoochten offeren, ende haren Goden roocken sullen.

36

Daeromme brummet mijn herte ouer Moab, als een ^z† trompette, ende ouer de lieden te KirHerers, brummet mijn herte, als een trompette: want sy hebbens te vele ghemaeckt, daeromme moeten sy te gronde gaen.

z† An. treurschalmeye,

[fol. 38v]

37

^a Alle koppen sullen kael zijn, ende alle baerden afgeschoren, aller handen ^{b †} verhicket, ende een yeghelick sal ^c sacken aentrecken.

a Iesaie. 15.a.2. Hesek. 7.b.18.

b Dat is, met naghelen, meskens, oft andersins verseericht.

† And. ghekratst

c Iesaie. 16.a.3. Ierem. 49.a.3.

38

Op allen daken ende straten, ^d allenthaluen in Moab, salmen klaghen: want ick hebbe Moab verbroken, als een onweert vat, spreect de Heere.

d Of, alomme, oueral,

39

O, hoe is sy verdoruen, hoe huylen sy, hoe schandelicken hanghen sy de koppen: ende Moab is ten spotte ende ter verschrickinghe gheworden, allen, die rontomme haer henen woonen.

E.40

Want so spreeckt de Heere, ^e Siet, hy vliecht daerhenen, als een Arendt, ende breydet syne vleughelen wt ouer Moab.

e Deute. 28.e.49. Ierem. 49.c.22.

41

Kiriath is ghewonnen, ende de vaste steden inghenomen: ende het herte der Helden in Moab, sal ter seluer tijt zijn, als eener vrouwen herte in kints nooden.

42

Want Moab moet verdelcht worden, dat sy gheen volc meer en zijn, daeromme, dat het hem teghen den Heere verheuen heeft.

43

Vreese, kuylen, ende strick, koemt ouer dy, du inwooners in Moab, spreeckt de Heere.

44

^f Wie de vreese ontuliedt, die sal inden kuyl vallen, ende wie wt den kuyl koemt, die sal inden strick geuangen worden: dan wil ick ouer Moab komen laten, een Iaer haerder thuyssoeckinge, spreeckt de Heere.

f Iesaie. 24.b.18.

45

Die wt den slacht ontloopen, sullen toeulucht soecken tot Hesbon: doch een vyer sal wt Hesbon, ende een vlamme wt Sihon, gaen, welcke de plaetsen in Moab, ende de krijchslieden verteeren sal.

46

^g Wee dy Moab, verloren is het volck Camos: want men heeft dyne sonen ende dochteren ghenomen, ende geuanckelick wech gheuoert.

g Nume. 21.c.29.

47

Doch in den toekoemstighen tijdt, wil ick de gheuanckenisse Moabs wenden, spreeckt de Heere: dat sy geseyt van der straffe ouer Moab.