Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xviij. Capittel.

1. Ieremias van God in eens potbackers huys gheschicket, leert exempelwijse, hoe God syne verachters ombrenghen, ende deseluen, so sy hen bekeeren, weder te rechte brengen moge. 11. Het volck, so het hier wt van Godes straffe ende syner boete berichtet wort, en neemt hem dies alleene niet aen, 13 staet oock van synen sonden niet af, 18 maer soeckt oock daerenbouen synen ghetrouwen Predicker allesins te beleedigen, 19. Ieremias voert een heftich ghebedt teghen syne wederpartijders.

A.1

DIt is het woort, dat vanden Heere gheschiedde tot Ieremia, ende sprack:

2

Maeckt dy op, ende gaet henen af in des potbackers huys, aldaer wil ick dy myne woorden hooren laten.

3

Ende ick ghinck henen af in des potbackers huys: ende siet, hy arbeydde iuyst op der ^a schijuen.

a Of, het wiel,

4

Ende de pot dien hy wt den leem maeckte, misuiel hem onder de handen: doe maeckte hy wederomme eenen anderen pot, als het hem behaechde.

5

Doe gheschiedde des Heeren woort tot my, ende sprack:

6

^b Kan ick oock niet also met v ommegaen, ghy vanden huyse Israels, als dese potbacker, spreeckt de Heere? siet, als de leem is in des potbackers hant, also zijt ghy vanden huyse Israels, oock in myner hant.

b Iesa. 45.a.9. Ierem. 19.b.11. Sapien. 15.a.7. Syrac. 33.b.13. Roma. 9.c.20.

7

^c Gantsch haest spreke ick teghen een volck ende Koninckrijcke, dat ick het wtroeyen, verbreken, ende verderuen wille.

c Ierem. 1.b.10. Hesek. 18.c.21. ende. 33.b.14. Luc. 15.a.7.

8

So het hem darenteghen bekeert van syner boosheyt, daer ick teghen spreke, so sal my oock berouwen het ongheluck, dat ick hem dachte te doen.

9

^d Ende gantsch haest spreke ick van eenen volcke ende Koninckrijcke, dat ick het bouwen ende planten wille.

d 1.Sam. 15. Ione. 3.

B.10

So het daerenteghen quaet doet voor mynen ooghen, dat het myner stemme niet en hoort, so sal my oock berouwen dat goede, dat ick hem toegheseyt hadde te doen.

11

So spreeckt nu tot dien in Iuda, ende tot den Burgheren te Ierusalem: So spreeckt de Heere: ^e Siet, ick bereyde v een ongeluck toe, ende hebbe ghedachten teghen v: daeromme keere hem een yeghelick van synen boosen wesen, ende betert uwe wesen ende doen.

e Ierem. 25.a.5. ende. 35.b.15. ende. 36.a.3. Ione. 3.a.8. 1.Reg. 17.b.13.

12

Doch sy spreken: ^f Daer en wort niet wt: ^g wy willen na onse ghedachten wandelen, ende een yeghelick doen, na het goetdunken zijns boosen herten.

f Of, dat laten wy.

g Ierem. 7.c.21. ende. 11.a.8. ende. 13.c.21.

13

Daeromme spreeckt de Heere: Vraecht doch onder den Heydenen daer na: wie heeft oyt des ghelijcken ghehoort? ^h dat de Ionckfrouwe Israel, so gantsch grouwelicke dinghen doet?

h Hose. 5.b.15.

14

De sneeu blijft doch langher, op de steenen inden velde, wanneert van Libanon af sneeut, ende het reghenwater en verloopt so in korten niet,

15

Als mijn volck mijner vergheet: sy roocken den Goden, ende richten erghernisse aen op haren weghen, altoos meer ende meer, ende gaen op ⁱ onghebaende straten,

i Dat is, Sy dienen vreemde Goden, welcke haren vaderen onbekent ende een onghewoonlick dinck geweest is: gelijc als eenen onghebaenden wech.

16

^k Op dat haer lant ter woestijne worde, hen ter eewiger schande: dat, wie daer voorby gaet, hem verwondere, ende den kop schudde.

k Ierem. 19.a.8. ende. 49.b.17. ende. 50.b.13.

17

Want ick wilse door eenen Oostenwint verstroyen, voor haren vyanden: ick wil hen den rughe, ende niet het aensicht wijsen, wanneer sy verderuen.

18

Doch sy spreken: ^l Koemt, ende laet ons teghen Ieremiam raedtslaghen: ^m want de Priesters en konnen niet dwalen in de Wet, ende de Wijsen en konnen niet feylen in raden, ende de Propheten en konnen niet onrecht leeren: koemt herwaerts, laet ons hem met der tongen dootslaen, ende niets gheuen op alle syne reden.

l Ierem. 11.b.19.

m Dat heet, Sy zijn van God int ampt: gelijck als de onse segghen, De Kercke, de Kercke en kan niet dwalen.

19

ⁿ Heere, hebbet achtinghe op my, ende hoort de stemme myner wederpartijders.

n Ieremie ghebet. Ierem. 10.c.23. ende 14.a.7.

C.20

^o Isset recht, datmen goet met quaden verghelde? want sy hebben myner ziele eenen kuyl ghegrauen: ghedenct doch, hoe ick voor dy ghestaen hebbe, dat ick haer ten besten sprack, ende dyne grimmicheyt van hen wendede.

o Prouer. 17.b.13.

21

^p So straffet nu hare kinderen met hongher, ende laetse in het sweert vallen, dat hare wijuen ende weduwen sonder kinderen zijn, ende hare mannen doodtgheslaghen, ende ionghe ^q manschap, inden strijde door het sweert verworcht worden.

p Thren. 3.g.64. Ierem. 11.c.22.

q Of, ghesellen

22

Dat een gheschrey wt haren huysen gehoort worde, ghelijck du ^r plotzlick hebbest krijchsvolck ouer haer komen laten: ^s want sy hebben eenen kuyl ghegrauen, my te vanghen, ende mynen voeten stricken gheleyt.

r Of, subijtelick, onuersiens,

s Ier. 11.b.18.c.21. Psalm. 7.b.18. ende. 35.a.7. ende. 140.a.6. ende. 141.a.9. ende. 142.a.4.

23

Ende dewijle du Heere weetst, alle hare aenslaghen teghen my, dat sy my dooden willen: ^t so en vergheeft hen hare misdaet niet, ende en laet hare sonde voor dy niet wtghedelcht worden: laetse voor dy ^u† ghestortet worden, ende handelt met hen na dynen toorne.

t Dat is, Laet dy haer doen niet behaghen, ende en helpt hen niet,

u† And. nedergeslaghen