Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xliij. Capittel.

1. De Heere troostet zijn volck, 5. beloeft hen, (8. bouen alle verstandt der Heydenen ende Afgoden, 10. ende als warachtich God,) hy wilse allewegen onderhouden, 14. ende wt Babel voeren, 21. niet om eenighe hare. 24. maer alleen Christi verdiensten wille.

A.1

ENde nu spreeckt de Heere, die dy geschapen heeft Iacob, ende die dy ghemaeckt heeft Israel: ^a Vreest dy niet, want ick hebbe dy verlosset: ^b ick hebbe dy by dynen name gheroepen: Du bist myne.

a Iesai. 41.b.10. 2.Reg. 17.d.35.

b Deute. 7.a.6. ende 26.b.18. Hosee. 1.a.9. Psalm. 66.b.12.

2

^c Want so du door water gaest, so wil ick by dy zijn, dat dy de stroomen niet en sullen versmooren: ^d ende so du int vyer gaest, en saltu niet branden, ende de vlamme en sal dy niet aensteecken.

c Exod. 14.c.22.

d Danie. 3.k.91.

3

Want ick ben de Heere dijn God, de Heylige in Israel, dijn ^e Heylandt: ick hebbe Egypten, Moorenlant ende ^f Seba, in dijn stede ter versoeninghe ghegheuen.

e Of, Heylgeuer, Salichmaker:

f Seba is een hooftstadt in Moorenlandt.

4

Dewijle du so weert gheachtet bist voor mynen ooghen, so moestu oock heerlick zijn: ende ick hebbe dy lief: daerom gheue ick menschen in dyne stede, ende volcken ^g voor dyne ziele.

g Dat is, ick late andere landen verstooren, door den Koninc te Assur, op dat du behouden wordest.

5

So vreese dy nu niet, want ick ben by dy: ^h ick wil vanden Oosten dijn zaet herwaerts brengen, ende wil dy van den Westen versamelen.

h Iesai. 41.c.25. Matth. 8.b.11. Luc. 13.c.27.

6

Ende wil segghen tegent Noorden: Gheeft herwaerts: ende tegent Suyden: En weert niet: ⁱ brengt myne sonen van verre herwaerts, ende myne dochteren van der werelt eynde.

i Iesai. 29.c.22. Gala. 3.a.7.

7

Alle die met mynen Name ghenoemt zijn, namelicken, die ick gheschapen hebbe, tot myner heerlicheydt, ende haer bereydet ende ghemaeckt.

8

^k Laet hier voor treden het blinde volck, welcke doch ooghen heeft, ende de doouen, die doch ooren hebben.

k Luc. 14.c.21.

9

^l Latet alle Heydenen te samen komen, op eenen hoop, ende hen de volcken vergaderen: wie is onder hen, die sulcx verkondighen konne, ende ons hooren late te voren, wat gheschieden sal? laetse hare ghetuygen voort brenghen, ende het bewijsen, so salmen het hooren ende segghen: Het is de waerheyt.

l Ephes. 3.a.3.

B.10

Doch ghy zijt mijn getuyge, spreect de Heere, ende mijn knecht, dien ick ^m† verkoren hebbe: op dat ghy wetet ende my geloouet, ⁿ ende verstaet, dat ick het ben: voor my en is gheen God ghemaeckt, so en sal oock na my gheen zijn.

m† An. erwelet.

n Iesai. 44.a.6. Apocal. 1.a.8.

11

^o Ick, ick ben de Heere, ende daer en is gheen ^p Heylandt dan alleen ick.

o Hosee. 13.a.4.

p Of, Heylgeuer, Salichmaker

12

Ick hebbe het verkondicht, ende hebbe oock gheholpen, ende hebbe het v laten seggen, ende daer en is gheen vreemdt [God] onder v: ghy zijt mijn ghetuyghe, spreeckt de Heere: so ben ick God.

13

Oock ben ick eer dan eenich dach was, ende daer en is niemant, die wt myner hant verlossen kan: ick wercke, wie wil het afwenden?

14

So spreeckt de Heere uwe Verlosser, de Heylighe in Israel: ^q Om uwent wille hebbe ick na Babel gesonden, ende hebbe de ^r grendelen alle onderwaerts gestooten, ende de klagende Chaldeen in de schepen gheiaecht.

q Iesai. 5.b.16.

r Dat is, de Uorsten ende Geweldighen te Babel, door den Koninc Cores verstoort.

15

Ick ben de Heere uwe Heylige, ick die Israel gheschapen hebbe, uwe Koninck.

16

So spreeckt de Heere, ^s die in de Zee wegen, ^t ende in stercken wateren banen maeckt.

s Exod. 14.c.21.

t Iosue. 3.b.16.

17

^u Die daer wt brenget wagen ende peerden, heyr ende macht, dat sy daer op eenen hoop ligghen, ende niet opstaen: dat sy wtblusschen, gelijck als een ^x† wiecke wtblusschet.

u Iesai. 10.a.5.

x† And. vlas

18

En dencket niet aen het oude, ende en achtet niet op het voorledene.

19

^y Want siet, ick wil wat nieus maken: als nu salt opgaen, dat ghy onderuinden sult, ^z dat ick weghen in der woestijne make, ende waterstroomen in der wildernisse.

y 2.Corint. 5.b.17 Apocal. 21.a.5.

z Psalm. 107.a.7. Iesai. 35.a.6. ende. 41.b.18. ende. 44.a.1.

C.20

Dat my het ghedierte op den velde prijse, de Draken ende Struyssen: want ick wil water in

[fol. 14r]

der woestijne, ende stroomen in der wildernisse gheuen, te drincken mijn volck, myne wtuerkorenen.

21

^a Dit volc hebbe ick my bereydet, het sal mynen roem vertellen.

a dat is al te mael so vele gheseydt: Dat onse wercken door God gheen sonde wtdelghen, ofte wtwisschen, maer alleen zijn ghenade: als hy hier seydt: My, My spreeckt hy: dat is, My te versoenen.

22

Niet dat du My haddest geroepen Iacob, oft dat du om My ghearbeydet haddest Israel.

23

My en hebstu het is waer niet ghebracht, de schapen dijns brandoffers, noch My gheeert met dynen offeren: ^b My en heeft dijns dienst niet ghelustet in spijsoffer, en hebbe oock gheenen lust aen dynen arbeyde in wieroocken.

b Iesai. 1.b.11. Iere. 7.c.21.

24

My en hebstu voor gheen gelt Kalmes gekocht: My en hebstu met den vette dyner offeren niet gheuullet: Ia du hebst My arbeyt ghemaect in dynen sonden, ende hebst My moeyte ghemaeckt in dynen misdaden.

25

Ick, ick ^c doe wt dyne ouertredinge, ^d om Mynent wille, ende en gedencke dyner sonden niet.

c Ofte, delghe

d Psalm. 25.b.11. Iere. 33.a.8.

26

Vermaent my: laett ons met malcanderen rechten: segghet op, hoe du rechtueerdich zijn wilt.

27

^e Dyne vaders hebben ghesondicht, ^f ende dyne leeraers hebben teghen my mishandelt.

e Genes. 3.a.6.

f Num. 20.b.10.12

28

Daerom hebbe ick de Vorsten des Heylichdoms ontheylighet, ende hebbe Iacob ten Banne ghemaeckt, ende Israel ten spotte.