Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xxix. Capittel.

1. Straffe Ierusalems door de Romeynen, 9. De Ioden worden verblindet, dat sy der Propheten propheteringe niet en verstaen, 13. huychelen met Gods Wet, 15. ende laten sonde gheen sonde zijn. 18. Gods kercke wordt wt doouen, blinden, armen ende ellendighen vergadert.

A.1

VVee ^a Ariel ^† Ariel, du stadt des legers Dauids, ghy houdet Iaerghetijden ende ^b† vieret Feesten.

a Hesek. 43.b.16.

† Ariel heet Gods Leeuwe. Also heeten sy de stadt Ierusalem, om dies wille, dat sy door God machtich was: maer nu sal die Gods Leeuwe heeten, teghen welcken God strijden wil.

b† And. slachtet lammeren.

2

Doch ick wil den Ariel beangsten, dat hy treurich ende iammerlick zy, ende sal my een recht Ariel zijn.

3

Want ick wil dy belegghen rontom henen, ende wil dy beangsten met bolwercken, ende wil wallen rontom dy trecken laten.

4

Als dan saltu vernedert worden, ende wt der Aerden spreken, ende wt den stoue met dyner sprake mommelen: dat dijn stemme zy, ghelijck als eens Toouenaers wt der Aerden, ende dijn sprake wt den stoue wispele.

5

Ende de hoopen die dy verstroyen, sullen so vele zijn, ⁺ als een dunne stof, ende de veelheydt der Tyrannen, als waeyende kaf: ende dat sal haestighen onuersiens gheschieden.

+ Romeynen.

6

Want du salt van den Heere Zebaoth te huys ghesocht worden, met weder ende Aerdtbeuinghe, ende grooten donder, met stormwindt ende onweder, ende met vlammen des verteerenden vyers.

7

^* Doch ghelijck als een nachtghesichte in den droom, so sal zijn de veelheydt aller Heydenen, die teghen Ariel strijden, met tsamen alle haren heyre ende bolwercken, ende die hen beangsten.

* Teghen den Romeynen. Psalm. 73.b.19.

8

Want gelijck als eenen hongerigen droomt, dat hy ete: wanneer hy nu opwaket, so is zijn ziele noch ledich: ende ghelijck als eenen dorstigen droomt, dat hy drinckt: wanneer hy nu opwaect, so is hy ^† hellich ende dorstich: also sal zijn de veelheyt aller Heydenen, die teghen den berch Zion strijden.

† Of galpich

9

^c† Verstarret ende wordt verbaest: verblindet v, wort droncken, doch niet van wijne: tuymelt, ende doch niet van stercken drancke.

c† And. Houdt v stille staende ende etc. Sy zijn blint, ende verblinden: sy zijn droncken, ende niet van wijn: sy zijn verandert, ende niet van bier.

B.10

Want de Heere heeft v eenen gheest des harden slaeps ingheschenckt, ende uwe ooghen toe gedaen: uwe Propheten ende Vorsten ^d† met tsamen den Sienders, heeft hy gheblindet.

d† And. die daer sien souden,

11

^e Dat v aller [Propheten] gesichten zijn sullen, ghelijck als de woorden eens verseghelden boecks: dwelck, somen het dede eenen die lesen kan, ende sprake: Lieuer, leest dat: ende hy sprake: Ick en kan niet, want het is verseghelt.

e Iesai. 6.b.10.

12

Ofte gelijck als wanneermen het dede dien, die niet lesen en kan, ende sprake: Lieuer, leest dat: ende hy sprake: Ick en kan niet lesen.

13

Ende de Heere spreeckt: ^f Daeromme dat dit volck ^g† hen tot my naket met synen monde, ende met synen lippen my eeret: doch haer herte

f Hesek. 33.d.31. Matth. 15.a.8. Marc. 7.a.6.

g† And. in syner noot met etc.

[fol. 9v]

verre van my is, ende my vreesen, na menschen gheboden, die sy leeren:

14

So wil ick oock met desen volcke wonderlicken omgaen, op het aller wonderlickste ende selsaemste: ^h dat de wijsheyt syner wijsen onderga, ende het verstandt syner kloecken ⁱ verblindet worde.

h Hiob. 5.b.12. 1.Corint. 1.b.17.

i Want het woort des cruyces maect se alle blindt, dul ende dwaes. Dat niemandt wt den wercken des Wets gerechtueerdicht wordt. Item, dat de oude menschen gerechtueerdighet ende verdoemt moeten worden, door het woort des Wets, die de werelt straffet van der sonde. Ioan. 16.a.6.

15

^k Wee dien, die verborghen zijn willen voor den Heere, haer voornemen te verhelen, ende haer doen in duysteren houden, ende spreken: ^l Wie siet ons? ende wie kennet ons?

k De Ioden vercieren hare erdommen ende leugenen. Obad. a.6.8.

l Syrach. 23.c.25. Iesai. 47.b.10. Hesek. 9.a.9.

16

Hoe zijt ghy so verkeert? ghelijck als oft des Potbackers leem dachte, ende een werck sprake van synen Meester: Hy en heeft my niet ghemaect: ende een maecksel sprake van synen Potbacker: Hy en kent my niet.

17

Wel aen, het is noch om een gantsch weynich te doen, so sal ^m Libanon een velt worden, ende het veldt, sal voor een woudt gherekent worden.

m Libanon is de stadt Ierusalem wt Libanon ghebouwet. Iesai. 32.b.15.

18

Want ter seluer tijdt sullen de doouen hooren de woorden des boecks, ende de ooghen der blinden, sullen wt den donckeren ende der duysternissen sien.

19

Ende de ellendighen sullen weder vreuchde hebben aen den Heere, ende de armen onder den menschen, sullen vrolick zijn in den Heylighen Israels.

C.20

Wanneer de Tyrannen een eynde hebben, ende met den Bespotters wt zijn sal, ende verdelget zijn sullen, alle die so waken ⁿ om moeyte aen te richten.

n Dat is, valsche leere ende werck.

21

^o Welcke de lieden sondigen maken door het predicken, ende leggen dien laghen, diese straffet in der poorte, ^p† wijcken door leugenen van den Rechtueerdighen.

o Prouer. 1.b.11.

p† And. ende maken den vromen vallich sonder oorsake.

22

Daerom spreeckt de Heere, die Abraham verlosset heeft, tot den huyse Iacobs also: ^q Iacob en sal niet meer te schanden worden, ende zijn aensicht en sal hem niet meer schamen.

q Iesai. 43.a.6.

23

Want wanneer sy sien sullen hare kinderen, de wercken myner handen, onder hen, so sullen sy mynen Name heylighen, ende sullen den Heylighen in Iacob heylighen, ende den God Israels vreesen.

24

Want die sulcken dwalenden gheest hebben, sullen verstandt aennemen, ende de ^r Wasschers sullen hen leeren laten.

r Wasschers zijn de onnutte spouwers, die met schelden ofte met Gheestloosen geklap het volck op houden, an. Murmulers.