Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat x. Capittel.

1. Straffe der valschen ongherechten Ouerheeren, 5. Assur der kinderen Israels roede, 12. werd daer na selfs van den Heere te huys ghesocht ende gheslaghen, 20. het ouerighe Israel, (dwelck weynich is,) bekeert hem totten Heere, 24. Iuda wert ghetroostet, dat zijn ongheluck niet langhe dueren, 28. ende syne vyanden ghewisselicken omkomen sullen.

A.1

VVee den Schriftgheleerden, ^a die onrechte Wetten maken, ende die onrechte Oordeelen schrijuen.

a Esaie. 28.a.6. Matth. 23.a.3.

2

Op dat sy de saecke der armen buyghen, ende ghewelt ghebruycken in den rechte der ellendigen onder mynen volcke: dat de weduwen haer roof, ende de weesen haer buete zijn moeten.

3

Wat willet ghy doen, aen den dage der huyssoeckinghe ende des onghelucks, dat van verre koemt? tot wien willet ghy vlieden om hulpe? ende waer willet ghy uwe eere laten?

4

Dat sy niet onder de gheuanghene gebuyget en worde, ende onder de verslaghene gebuyget en worde, ende onder de verslaghene en valle: ^b in alle dien en laet synen toorne niet af, zijn handt is noch wtghestreckt.

b Esaie. 5.c.25. ende 9.b.11.c.20.

5

O wee den ^c† Assur, die mijns toorns roede ende haer hant, eenen stock myner grimmicheydt is.

c† And. die eenen stoc mijns toorns is, in diens handt de roede myner straffe is. Esaie. 36.a.1. Ierem. 25.a.9. Hesek. 21.a.9.b.10.

6

Ick wil hem senden teghen een ^d huychelisch volck, ende hem beuel gheuen teghen het volck mijns toorns: dat hy het berooue ende wtdeyle, ende vertrede het, ghelijck als dreck op der straten.

d dat is, geueynst

7

Hoewel hy het so niet en meynt, ende zijn herte so niet en denckt: maer zijn herte staet te verdelgen, ende wt te roeyen niet weynich volcken.

8

Want hy spreeckt: ^e Sijn myne Vorsten niet altemael Koninghen?

e 2.Reg. 18.d.33.

9

Is CalNo niet als Carchemis? is Hamath niet als Arpad? is niet Samaria als Damascus?

B.10

Ghelijck als mijn hant gheuonden heeft, de Koninghen der Afgoden, so doch hare Afgoden stercker waren, dan die te Ierusalem ende Samaria zijn:

11

Soude ick Ierusalem ende haren Afgoden niet doen, ghelijck als ick Samaria ende haren Afgoden ghedaen hebbe?

12

Doch wanneer de Heere alle syne wercken wtgherichtet heeft, op den berghe Zion ende te Ierusalem, so wil ick te huys soecken de vrucht ^f des hoomoedighen, Konincx te Assyrien, ende de heerlickheyt syner hooueerdighen ooghen.

f 2.Reg. 19.d.35. Esaie. 37.d.36.

13

Daerom dat hy spreeckt: ^g Ick hebbe het door kracht myner hant wtghericht, ende door myne wijsheyt, want ick ben kloec: ick hebbe ^h† de landen anders ghedeylt, ende hare inkominghen gherooft, ende gelijck als een Gheweldighe, de inwoonders ter Aerden gheworpen.

g Deuter. 8.b.17. Esaie. 47.a.8. Hesek. 29.a.9.

h† And. lantpalen ter volcken henen ghenomen,

14

Ende mijn hant heeft de volcken geuonden, ghelijck als een voghelnest, dat ick hebben allen landen te samen gheraept, ghelijck alsmen eyeren opraept die verloren zijn, daer niemant een veder verrueret, ofte den beck opsperret of ⁱ tzisset.

i blaset of pijpet.

15

^k Kan haer oock een ^l axe beroemen teghen dien, die daer mede houwet? ofte een saghe pocchen teghen dien, diese treckt? ^m† ghelijck als die roemen kan, die den stock voert, ende heffet, ende ⁿ voerten so lichte, als ware hy gheen hout.

k Esai. 45.a.9. Roma. 9.c.20.

l Of, bijle

m† And. ghelijck ofde roede haer verhieue teghen den ghenen diese opheft, ende dat de stock hem verhieue, ghelijck of hy gheen hout en ware.

n Gode isset lichter eenen Tyranne te verheffen, dan ons eenen stroyen stoc die geen hout en is.

16

^o Daerom sal de Heere Heere Zebaoth, onder synen vetten, de wtdrooghende sieckte senden, ende syne heerlickheyt sal hy aensteken, dat hy branden sal ghelijck als een vyer.

o Esai. 37.d.36.

17

Ende ^p het licht Israels sal een vyer zijn, ende zijn ^q† Heylighe sal een vlamme zijn, ende sal syne doornen ende ^r† distelen, aensteken ende verteren op eenen dach.

p Dat is, God in den Tempel te Ierusalem.

q† And. Heylichdom

r† And. hegghen, Matth. 13.a.8.c.22.

18

Ende de heerlicheyt zijns woudts ende zijns velts sal te niete worden, van den zielen aen tot op het vleesch, ende sal ^s† vergaen ende verswinden.

s† And. zijn, als een [krijchsheyr] diens vaendrager omkomen is.

19

Dat de ouerbleuen boomen zijns woudts moghen ghetelt worden, ende eenen ionghen haer mag aenschrijuen.

C.20

Te dier tijt sullen de ouergebleuen in Israel, ende die daer ghelosset worden in den huyse Iacobs, hen niet meer verlaten op dien, diese slaet, maer sy sullen hen verlaten op den Heere den Heylighen in Israel, in der waerheyt.

21

De ouerbleuene sullen hen bekeeren, Ia de ouerbleuene in Iacob, tot God den stercken.

22

^t Want so dijn volck, O Israel, is gelijck als het zandt aen der Zee, so sullen doch de ouerbleuene desseluen bekeert worden: want wanneer den verderue ghestuert wort, so sal oueruloedelicke gherechticheyt komen.

t Roma. 9.c.17. 1.Reg. 19.b.18. Esaie 11.b.11.

23

Want de Heere Heere Zebaoth, sal een verderuen laten gaen, ende het selue doch stieren in den gantschen lande.

24

Daerom spreeckt de Heere Heere Zebaoth, Vreest dy niet, mijn volck, dat te Zion woont, voor Assur: hy sal met de stocke slaen, ende synen staf teghen dy opheffen, ghelijck als in Egypten.

25

Want het is noch om een gantsch weynich te doen, so sal de ongenade, ende mynen toorne ouer hare ondeughet, een eynde hebben.

[fol. 4[5]r]

26

^u Als dan sal de Heere Zebaoth, een gheessel ouer hem verwecken, ^x ghelijck als in der slachtinghe Midian op den rotzsteen Oreb: ende sal synen staf, die hy aen de Zee ghebruyckte, opheffen, ^y ghelijck als in Egypten.

u Esai. 37.d.36.

x Iudic. 7.c.25.

y Exod. 14.c.27.

27

Te dier tijt sal synen last van dyner schouderen wijcken moeten, ende zijn iock van dynen halse: want het iock sal ^z veruuylen van vetticheyt.

z Gelijck als een osse den iocke ontwasset, wanneer hy vet ende sterck werdt, dat hy het iock verscheurt, als een verrot seel, etc. So spreectmen oock: Hy is der roede ontwassen.

28

^a Hy koemt, [laet het also zijn,] te Aiath, hy treckt door Migron, hy monstert zijn heyr te Michmas.

a Hier beschrijft hy den toch des Konincks te Assyrien na Ierusalem, als die sulcke steden plondert ende wtpocchet etce. maer hy sal omgehouwen worden, ghelijck als een woudt etce.

29

Sy trecken voor onsen legher Geba voor by, Rama verschrickt, Gibeath Sauls vliet.

D.30

Du dochter Gallim schreyt luyde, merckt op Laisa, du ellendighe Anathoth.

31

Madmena wijcket, de burgheren te Gebim stercken hen.

32

Men blijft misschien eenen dach te Nob, so sal hy zijn handt beweghen tegen den berch der dochter Zion, ende teghen den kleynen berch Ierusalem.

33

^b Doch siet, de Heere Heere Zebaoth, sal de tacken met macht verhouwen, ende wat hooch opgherichtet staet, verkorten, dat de hooghen vernedert worden.

b Esaie. 31.a.8. ende 37.d.36.

34

Ende het dicke woudt sal met ijseren omgehouwen worden, ende Libanon sal vallen door den Machtighen.