Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat ix. Capittel.

1. Gods liefde oft haet kanmen wt wterlicken ende verganckelicken dinghen niet speuren, 4. wat de leuendighe voor voordeel hebben voor de dooden, 7. met vreuchde ende dancbaerheydt der gauen Gods ghenieten, is des menschen deel, 11. wijsheyt gaet bouen macht.

A.1

VVant ick hebbe sulcx altemael ter herten ghenomen, dat alles te doorgronden dat de rechtueerdigen ende wijsen zijn, ende hare ^a† onderdanen, in Gods hant: doch kennet gheen mensche, noch de liefde noch den haet eenichs, ^b† dien hy voor hem heeft.

a† And. knechten

b† And. dat

2

^c Het ontmoet den eenen als den anderen: den rechtueerdigen als den Godloosen: den goeden ende reynen, als den onreynen: dien die offert, als dien die niet en offert: ghelijck als het den goeden gaet, so gaet het oock den sondaer: als het den ^d† meyneedigen gaet, so gaet het oock dien, die den eedt vreest.

c Hiob. 9.c.22. Ecclesiast. 2.b.14.

d† And. sweerder

3

Dat is een quaet dinck, onder allen dat onder der Sonnen gheschiedt, dat het den eenen gaet als den anderen: daeruan wort oock het herte der menschen vol quaets, ende dwaesheyt blijft in hare herten haer leefdaghe: daer na moeten sy steruen.

4

Want by allen leuendighen is, datmen wenschet, namelicken Hope: (want een leuendighe hont, is beter dan eenen dooden Leeuwe.)

5

^e Want de leuendighe ^f weten, dat sy steruen sullen: daerenteghen de dooden en weten niets: sy en verdienen oock niet meer, want hare ghedachtenisse is vergheten.

e Gene. 3.b.19. Psalm. 89.e.49. Hebr. 9.c.27.

f Dat is, Sy mogen gebetert worden, ende voor den doot verschricken: maer de dooden en voelen niets.

6

Datmense niet meer lief en heeft, noch en hatet, noch en benijdet: ende en hebben gheen deel meer op der werelt, in allen dat onder der Sonnen gheschiedt.

7

So gaet henen, ende eet dijn broot met vreuchden, drinckt dynen wijn met goeden moet: want dijn werck behaghet Gode wel.

8

Laet dyne kleederen allewege wit zijn, ^g ende laet dynen hoofde salue niet ontbreken.

g Macth. 6.b.17.

9

^h Ghebruyckt des leuens met dynen wijue, die du lief hebst, so langhe als du het ijdel leuen hebst, dat dy God onder der Sonnen ghegeuen heeft, so langhe als dijn ijdel leuen duert: want dat is dijn deel inden leuen, ende in dynen arbeyt, dien du doest onder der Sonnen.

h Prouer. 5.b.15. Deuter. 24.a.5.

B.10

Alles wat dy voor de hant koemt te doen, dat doet flucx: want in der Hellen, daer du henen varest, is noch werck, kunst, vernuft, noch wijsheyt.

11

Ick wendde my ende sach, hoe het onder der Sonnen toegaet, ⁱ dat ten loopen niet en helpt, snelle zijn, ten strijde en helpt niet, sterck zijn, ter neeringhe en helpet niet gheschickt zijn, ten rijckdom en helpet niet kloeck zijn, dat een aenghenaem zy, daer en helpet niet toe, dat hy een dinck wel kan: maer het leyt altemael, aen den tijt ende den ghelucke.

i 1.Sam. 2.b.18.

12

^k Oock en weet de mensche niet synen tijt: maer ghelijck als de visschen gheuanghen worden, met eenen schadelicken ^l† hame, ende ghelijck als de voghelen met eenen strick gheuanghen worden: so worden oock de menschen berucket ter booser tijdt, wanneer sy onuersiens ouer haer koemt.

k Luce. 12.e.40.

l† Of Anghel, And. vischgaren

13

Ick hebbe oock dese wijsheyt ghesien onder der Sonnen, die my groot dochte.

14

Dat daer een kleyne stadt was, ende weynich lieden daerinne: ende daer quam een groot Koninck, ende beleydese, ende bouwede groote bolwercken daer rontomme henen.

15

Ende een arm wijs man wert daer inne gheuonden, die deselue stadt door zijn wijsheyt konde verlossen: ende gheen mensche en ghedachte desseluen armen mans.

16

Doe sprack ick: ^m Wijsheyt is beter dan stercheyt: ⁿ noch wert des armen wijsheyt verachtet, ende syne woorden niet gheluystert.

m Prouer. 6.a.7.

n 1.Reg. 22.c.24.

17

Dat maket: Der Wijsen woorden ghelden meer by den stillen, dan der heeren schreyen by den dwasen.

18

^o Want wijsheyt is beter dan harnasch: doch een eenich ^p boeue, verderft vele goets.

o Sapien. 6.a.1.

p Dat is, Een boeue verderft somtijts een gantsch lant met synen boosen raet, ende gelt meer dan een warachtighe met synen goeden raet.