Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat iij. Capittel.

1. Dewijle alle dingen haren bestemden tijdt hebben, 9. diemen stedes waernemen moet, 14. ende God in synen wercken volkomen is, 17. so besluyt hy, dat God eenmael de rechtueerdighen ende Godloosen (die hier in desen leuen van vee niet vele verschillen) richten moet.

A.1

EEn yeghelick dinck heeft synen tijdt, ende alle het voornemen onder den Hemel, heeft syne vre.

2

^* Gheboren worden heeft synen tijdt, ^† steruen heeft synen tijdt: planten heeft synen tijdt, wtroeyen dat gheplantet is, heeft synen tijdt.

* Syrac. 14.b.10.

† Hiob. 14.a.2.

3

Dooden heeft synen tijdt, heelen heeft synen tijdt: te stucken breken heeft synen tijdt, bouwen heeft synen tijdt.

4

^a Weenen heeft synen tijdt, lachen heeft synen tijdt: leedt draghen heeft synen tijt, dantzen heeft synen tijdt.

a Prouer. 14.b.13.

5

Steenen verwerpen heeft synen tijdt, steenen vergaderen heeft synen tijt: ^b in den arm nemen heeft synen tijdt, verre zijn van in den arm nemen heeft synen tijdt.

b 1.Corint. 7.b.5.

6

Soecken heeft synen tijdt, verliesen heeft synen tijdt: bewaren heeft synen tijdt, wech werpen heeft synen tijdt.

7

Verscheuren heeft synen tijt, toenaeyen heeft synen tijdt: ^c swijghen heeft synen tijdt, spreken heeft synen tijdt.

c Syrac. 20.a.6.

8

Lief hebben heeft synen tijdt, haten heeft synen tijdt: ^d strijdt heeft synen tijdt, vrede heeft synen tijdt.

d Iesa. 45.a.7.

9

^e Men arbeyde hoemen wil, so kanmen doch niet meer wtrichten.

e Dat is, Wanneer de vre ende tijt niet voorhanden is, so richtetmen niets wt, men doe daerom watmen wil: wanneer een dinck niet zijn en sal, so wordt oock niets daer wt.

B.10

Daer wt sach ick de moeyte, die God den menschen ghegheuen heeft, ^f dat sy daerin gheplaecht werden.

f Deut. 8.a.2. Iacob. 1.a.2.

11

(Hy doet Ia alle dinc fijn te syner tijt) ende laet hare herte hem beangsten, hoe het gaen sal in der werelt: want de mensche kan doch niet verstaen het werck dat God doet, noch het beghin noch eynde.

12

^* Daerom merckte ick, dat daer niet beters in is, dan vrolick zijn, ^g† ende hem seluen goedtlicken doen in synen leuen.

* Eccle. 2.c.24. ende 5.b.17.

g† And. goedt doen etc.

13

Want een yeghelick mensche, die daer eet ende drincket, ende heeft eenen goeden moet in alle synen arbeydt, dat is een gaue Gods.

14

^h Ick merckte dat alles wat God doet, dat bestaet alle weghen: men kan daer niets toe doen, noch af doen: ende sulcks doet God, op datmen hem voor hem vreesen sal.

h Wat God doet, dat bestaet: wat hy hebben wil, dat gaet. Dat is, Hy is niet wanckelmoedich, wort oock niet verdrietich als een mensche: somma, hy dringhet henen door.

15

Wat God doet, dat staet daer: ende wat hy doen wil, dat moet worden, want hy pooghet ende iaghet hem na.

16

Voorder sach ick onder der Sonnen ⁱ steden des gerichts, daer was een Godloos wesen: ende steden der gherechticheyt, daer waren Godloose.

i Of, plaetsen

17

Doe dachte ick in myner herten, God moet richten den rechtueerdighen ende Godloosen: want alle het voornemen heeft synen tijdt, ende alle wercken.

18

^k Ick sprac in myner herten, van den wesen der menschen, daerinne God aentoont, ende laet het aensien, als waren sy onder malcanderen als het vee.

k Eccle. 2.b.14. Psalm. 49.b.11.

19

Want het gaet den menschen als den vee: gelijck als dit sterft, so sterft hy oock, ende hebben alle beyde eenerley adem: ende de mensche heeft niet meer, dan het vee: want alle dinck is ijdelheyt.

C.20

Alle dinck vaert aen een plaetse: alle dinck is van stof ghemaeckt, ende wordt weder tot stof.

21

^l Wie weet het, ofte den adem der menschen, opwaerts vaert, ende den adem des vees nederwaerts onder de Aerde vaert?

l Eccle. 12.a.7. Sapi. 2.a.2.

22

^m Daerom segge ick, dat daer niet beters is, dan dat een mensche vrolick zy in synen arbeyt: want dat is zijn deel: want wie wilt hem daerhenen brenghen, dat hy sie, wat na hem gheschieden sal?

m Dat is, Sorghet niet voor morghen, want du en weetst niet wat gheschieden sal: laet dy heden benoeghen, morghen koemt oock dach ende raedt.