Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

PROVERBIA: Spreucken Salomonis.

Dat Eerste Capittel.

1. Urucht, deucht ende kracht des Godlicken woorts, met eener waerschouwinghe, voor der boosen veruoeringhe. 2. Uerachtinghe Godlicker wijsheyt, 26. beladet de roeckeloose lieden met allerley ongheluck ende verderuinghe.

A.1

DIt zijn de spreucken Salomonis, des Konincx Israel, Dauids soons.

2

^a Te leeren wijsheyt, ^b tucht, ende verstant:

a 1.Timo. 3.b.16.

b Of, zedighinge

3

Kloeckheyt, gherechticheyt, recht ende billicheyt.

4

^c Dat de onbesinnede kloeck, ende de ionghelinghen vernuftich ende voorsichtich worden.

c Psalm. 19.a.8.

5

Wie wijs is, die hooret toe, ende betert hem: ende wie verstandich is, die laet hem raden.

6

Dat hy versta de spreucken ende hare bediedingen, de leere der wijsen, ende hare byspreucken.

7

De vreese des Heeren, is een ^d beghinsel te leeren: de roeckeloose verachten wijsheyt ende tucht.

d Dat is, Wie wel leeren wil, die moet ten eersten Godureesende zijn: maer wie God kleyn acht, die en vraecht oock na geen wijsheyt, ende en lijdt geen straffe noch tucht. Psalm. 111.b.10. Prouer. 9.b.10. Syrac. 1.b.16.c.25 Iob. 28.c.29.

8

Mijn kindt, luystert der tucht dijns vaders, ende en verlaet het ghebot dyner moeder niet.

9

Want sulcks is een schoone vercieringhe dynen hoofde, ende een gulden kleynoodt aen dynen halse.

B.10

^e Mijn kint, wanneer dy de boose boeuen locken, so en volcht niet.

e Psalm. 37.a.1.

11

Wanneer sy segghen: ^f Gaet met ons: wy willen op bloet loeren, ende den ontschuldigen sonder oorsake nastellen.

f Iesa. 29.c.21.

12

^g Wy willense leuendich verslinden, als de Helle, ende de vromen als die onderwaerts varen inden kuyle.

g Psalm. 124.a.3.

13

Wy willen groot goet vinden, wy willen onse huysen met roof vullen.

14

Waghet met ons: wy willen eenen buydel te samen hebben.

15

Mijn kindt, en wandelt den wech niet met hen: weert dyne voeten van haren pade.

16

^h Want hare voeten loopen ten boosen, ende haesten hen bloet te verghieten.

h Prouer. 6.b.18. Iesa. 59.a.7. Roma. 3.b.15.

17

Want het is vergheefs, ⁱ het nette wtwerpen, voor de ooghen der voghelen.

i Dat is een spreecwoort, ende wil so seggen: Het gaet hem als men seyt, Het is te vergeefs het nette, etc. Dat is, Haer voornemen sal feylen: sy sullen selfs omkomen.

18

Oock loeren sy selue onder malcanderen op haer bloet, ende deen stelt den anderen na den leuen.

19

Also doen alle ^k† ghierige, dat een den anderen het leuen neemt.

k† And. Die na goet iagen: want het neemt synen besitter het leuen.

C.20

^l De wijsheyt klaecht daer buyten, ende laet haer hooren op de straten.

l Prouer. 8.a.1.

21

Sy roept inder deure voor aen der poorte, on-

[fol. 203v]

der den volcke: sy spreeckt hare woorden inder stadt.

22

Hoe langhe wilt ghy onbesinneden, onbesinnet zijn? ende de bespotters, lust tot spotterie hebben? ende de roeckeloosen de leere haten?

23

Keert v tot myner straffe: siet, ick wil v wt segghen mynen Gheest, ende v myne woorden kondt doen.

24

^m Dewijle ick dan roepe, ende ghy weyghert v, ick recke myne hant wt, ende niemant en achtet daer op,

m Iesa. 65.b.12. ende 66.a.4. Ierem. 7.b.13. ende. 35.b.15.

25

Ende latet varen alle mynen raet, ende en willet myner straffe niet:

26

So wil ick oock ⁿ lachen in uwen ongheualle, ende v bespotten, wanneer daet koemt, dat ghy vreest.

n Psalm. 2.a.4. ende 37.b.13. ende 59.a.9.

27

Wanneer ouer v koemt, als eenen storm, dat ghy vreest, ende uwen ongheual als een onweder: wanneer ouer v angst ende noodt koemt.

28

^o Dan sullen sy my roepen, doch ick en sal niet antwoorden: sy sullen my vroech soecken, ende niet vinden.

o Iob. 27.a.9. Psalm. 18.e.42. Iesa. 1.b.15. Mich. 3.a.4. 4.Esd. 2.c.26. Hebr 12.b.17.

29

^p Daerom dat sy haetteden de leere, ende en wouden de vreese des Heeren niet hebben:

p Roma. 1.c.21.

D.30

Wouden mijns raedts niet, ende lasterden alle mijn straffe. ⁺

+ De dwasen wenden hen tot vleeschelicke lusten, ende en nemen hen des woorts niet aen.

31

So sullen sy oock eten, vanden vruchten haers weechs, ende van haren rade satt worden.

32

Dat den onbesinneden lustet, dat doodtse, ende der roeckeloosen gheluck brengtse omme.

33

^q Wie my daerenteghen luystert, die sal seker blijuen, ende ghenoech hebben, ende gheen ongheluck vreesen.

q Pro. 3.b.13.c.21.