Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xxxiiij. Capittel.

1. Iosia na verstooringhe aller Afgoderie inden lande, 8. laet den Tempel veerdich maken ten dienste des Heeren, 14. bekommert hem hooch ouer het gheuonden Wetboeck, 20. ende so hy daer den Heere om raeturaecht, 23. wort van des landts ongheluck, 26. dat dannoch zijn ooghen niet sien en sullen, berichtet, 29. maect een verbont met God, 32. ende houdt zijn volck onder des Heeren ghehoorsaemheyt zijn leefdaghe.

A.1

ACht ^a Iaer was Iosia oudt, ⁺ doe hy Koninck wert, ende regeerde een ende dertich Iaer te Ierusalem.

a 2.Reg. 22.a.1.

+ Iosia 31. Iaer Koninck in Iuda.

2

Ende dede dat den Heere wel beuiel, ende wandelde in de wegen zijns vaders Dauids, ende en weeck niet, noch ter rechter noch ter slincker zijden.

3

Want inden achtsten Iare zijns Konincrijcx, doe hy noch een Ionghelinck was, begonst hy te soecken den God zijns vaders Dauids: ende inden twaelfsten Iare begonst hy Iuda ende Ierusalem te reynigen, ^b vanden hoochten ende hagen, ende Afgoden, ende ghegoten beelden.

b 2.Reg. 23.a.4.

4

Ende liet voor hem af breken de Altaren Baalim, ⁺ ende de beelden daer bouen op, hieuw hy daer bouen af: ende de haghen, ende Afgoden, ende beelden brack hy, ende maecktese tot stof, ende stroydese op de doode grauen, der gener die hen gheoffert hadden.

+ De Afgoderie wert verstoort door Iosia.

5

Ende ^c verbrandde het ghebeente der Priesters op den Altaren, ende reynichde also Iuda ende Ierusalem.

c 1.Reg. 13.a.2. 2.Regum. 25.c.20

6

Daertoe inden steden Manasse, Ephraim, Simeon, ende tot aen Naphthali, in haren woestijnen rontom.

7

Ende doe hy de Altaren ende haghen af ghebroken, ende de Afgoden kleyn vergruyst, ende alle beelden af ghehouwen hadde, inden gantschen lande Israels, quam hy weder te Ierusalem.

8

^d Inden achthienden Iare zijns Konincrijcx, ⁺ doe hy het lant ende het huys ghereynicht hadde, sandt hy Saphan den sone AzalIa, ende Maeseia den Stadtuoocht, ende Ioah den sone Ioahas den Kantzelier henen, te beteren het huys des Heeren zijns Gods.

d 2.Reg. 22.a.3.

+ Den Godsdienst wort weder aengherichtet, na Gods woort ende Wet door Iosia.

9

Ende sy quamen tot den Hooghen Priester Hilkia, ende men gaf hen het gelt, dat ten huyse Gods ghebracht was, het welck de Leuiten, die aen den dorpel de wacht hielden, vergadert hadden van Manasse, Ephraim, ende van allen ouerghebleuen in Israel, ende vanden gantschen Iuda ende BenIamin, ende ^e† van dien, die te Ierusalem woonden,

e† And. weder te Ierusalem komen waren.

B.10

Ende gauent onder de handen der arbeydtslieden, die daer bestelt waren aenden huyse des Heeren: ende sy gauent dien, die daer arbeydden aenden huyse des Heeren, ende waer het veruallich was, dat sy het huys beterden.

11

Deselue gauent voortaen den timmerlieden ende bouwlieden, gehouwen steenen ende gheschaeft hout te koopen, tot den balcken aen den huysen, die de Koninghen Iuda verdoruen hadden.

12

Ende de mannen arbeydden aen den wercke trouwelicken: ende ouer hen waren gheordineert: Iahath ende ObadIa de Leuiten, vanden kinderen Merari: Sacharia ende Mesullam, van den kinderen der Kahathiten, het werck voort te drijuen: ende waren altemael Leuiten, die op snarenspel konden.

[fol. 156r]

13

Nu ouer de lastdraghers ende toedrijuers, tot allerley arbeyt in allen ampten, waren vanden Leuiten de Schrijuers, Amptlieden, ende Deurwachters.

14

Ende doe sy dat ghelt wt namen, ⁺ dat ten huyse des Heeren ingheleyt was, vant Hilkia de Priester, het boeck des Wets des Heeren, door Mose ghegheuen.

+ Het Wetboeck wort weder geuonden door Hilkia den Priester. 2.Regum. 22.a.8.

15

Ende Hilkia antwoordde, ende sprack tot Saphan den Schrijuer: Ick hebbe het Wetboeck geuonden, inden huyse des Heeren, ende Hilkia dede het boeck Saphan.

16

Saphan nu brachte het totten Koninck, ende seydet den Koninck weder, ende sprack: Alles wat onder de handen dyner knechten ghegeuen is, dat maken sy.

17

Ende sy hebben het ghelt te hoope gegoten, dat inden huyse des Heeren gheuonden is, ende hebbent ghegheuen dien, die daer verordineert zijn, ende den arbeytslieden.

18

Ende Saphan de Schrijuer seyde den Koninck aen, ende sprack: Hilkia de Priester heeft my een boeck ghedaen: ende Saphan las daer in voor den Koninck.

19

Ende doe de Koninck de woorden des Wets hoorde, ⁺ verscheurde hy zijn kleederen.

+ Het vijfste boeck Mose.

C.20

Ende de Koninck gheboot Hilkia, ende Ahikam den sone Saphan, ende Abdon den sone Micha, ende Saphan den Schrijuer, ende AsaIa den knecht des Konincx, ende sprack:

21

Gaet henen, ende vraecht den Heere voor my, ende voor de ouergebleuene in Israel, ende voor Iuda, ouer de woorden des boecx, dat geuonden is: want de grimmicheyt des Heeren is groot, die ouer ons aenghesteken is: dat onse vaderen niet gehouden hebben het woort des Heeren, dat sy deden, als gheschreuen staet in desen boeck.

22

^f Doe ghinck Hilkia henen, ⁺ met tsamen den anderen vanden Koninck wtghesonden, tot der Propheterssen Hulda, den wijue Sallum, des soons Thakeath, des soons Hafra, des kleederhoeders, die te Ierusalem woonde int ^g† ander deel, ende spraken sulcx met haer.

f 2.Reg. 22.b.14.

+ Hulda Prophetersse.

g† And. schoolhuyse. And. binnen der anderer [mueren]

23

Ende sy sprack tot hen: So spreeckt de Heere, de God Israels: Segt den man die v tot my ghesonden heeft,

24

So spreeckt de Heere: ⁺ Siet ick wil ongheluck brenghen ouer dese stede, ende hare inwooners, alle de vloecken, die gheschreuen staen inden boeck, datmen voor den Koninck Iuda, ghelesen heeft.

+ Deutero. 28.

25

Daerom dat sy my verlaten, ende andere Goden gheroockt hebben, dat sy my vertoornden, met allerley wercken haerder handen: ende mijn grimmicheyt sal aengesteken worden ouer dese stede, ende niet wtghebluscht worden.

26

Ende totten Koninck Iuda, die v wtghesonden heeft, den Heere te vragen, sult ghy also segghen: So spreeckt de Heere de God Israels, van den woorden die du ghehoort hebst.

27

Daerom dat dijn herte weeck gheworden is, ende hebst dy verootmoedicht voor God, doe du sine woorden hoordest teghen dese stadt, ende teghen hare inwooners, ende hebst dy voor my verootmoedicht, ende dyne kleederen verscheurt, ende voor my gheweent, so hebbe ick dy oock verhoort, spreeckt de Heere.

28

^h Siet, ick wil dy vergaderen tot dynen vaderen, dat du in dijn graf met vreden vergadert wordest: dat dyne ooghen niet en sien alle dat ongheluck dat ick ouer dese stede, ende hare inwooners brenghen wil: ende sy seydent den Koninck weder.

h 2.Reg. 22.c.20.

29

ⁱ Doe sandt de Koninck henen, ende liet te hoope komen, alle Oudtsten in Iuda ende Ierusalem.

i 2.Reg. 23.a.1.

D.30

Ende de Koninck ghinck op int huys des Heeren, ⁺ ende alle man Iuda, ende de inwooners te Ierusalem, de Priesters, de Leuiten, ende alle het volck, beyde kleyn ende groot, ende alle woorden inden boecke des Verbonts dat inden huyse des Heeren gheuonden wert, werden voor haren ooren ghelesen.

+ Een verbont met God na Gods Wet.

31

Ende de Koninck ^k tradt aen zijn plaetse, ende maecte een ^l Verbont voor den Heere: datmen den Heere na wandelen soude, te houden syne gheboden, ghetuyghenissen ende rechten, van gantscher herten, ende van gantscher zielen, te doen na alle woorden des Verbonts, die geschreuen stonden in desen boeck.

k 2.Reg. 23.a.3.

l Iosu. 24.c.25. 2 Paralip. 6.b.12.

32

Ende alle die te Ierusalem ende in BenIamin voorhanden waren, stonden daer: ende de inwooners te Ierusalem deden na den Verbonde Gods harer vaderen God.

33

Ende Iosia nam wech alle grouwelen wt allen landen, die der kinderen Israels waren: ende maeckte dat alle die in Israel gheuonden werden, den Heere haren Gode dienden: ^m so lange als Iosia leefde, ende weken sy niet vanden Heere harer vaderen God.

m Iosue. 24.d.31. Iudicum. 2.a.7.